Laat ons oor iets sinvols gesels. Met die brandstofpryse van vandag
en die rentekoerse, reken jy dit is sinvol om nou jou kar te verkoop
vir 'n nuwe ene? Wat sal gebeur met inruilpryse? Hoe gaan die
motormaatskappye voortbestaan? Diesel vs petrol?
Die skielike stilte het die NG beetgepak - Nou wonder ek net is dit die
stilte NA die storm, of is dit die stilte VOOR die storm
In elk geval kom ek vertel julle so ietsie in 'n ligte luim:
Vier jaar gelede het ek met 'n ding begin wat toe gedoop is "Vries Jou Gat
Af". Dit word in die winter gehou by 'n dam of rivier waar jy nog toegelaat
word om 'n groot vuur op die grond te maak. Dit is net vir die manne bedoel,
en geen vrouens mag saamgebring word nie.
Die idee agter vries jou gat af is om 'n klomp ouens bymekaar te bring en
hopelik sal die koue veroorsaak dat almal by die vuur sal saam kuier eerder
as om in klein groepies elders rond te staan. Dit bied aan die manne
geleenthede om te "network" en in die proses leer jy 'n vreendeling ken, en
gaan huistoe as vriende.
Hierdie jaar is dit Vries Jou Gat Af 4, en dit het van 'n aanvanklike
groepie van 12 ouens nou al gegroei tot 30. Hierdie jaar het ek ook spesiaal
hemde laat druk met die amptelike Vries Jou Gat Af logo en al daarop.
Net om dinge so klein bietjie interessant te maak het ons ook 'n trofee, wat
die Sondag oggend gegee word aan die persoon wat die naweek die meeste pret
gemaak het, deur of iets te doen wat snaaks was, of iets kwytsgeraak het wat
die ouens altyd aan Vries Jou Gat Af 4 sal koppel.
Hierdie jaar hou ons dit op 19 Julie, en soos die weer op die oomblik is glo
ek dit gaan vrek koud wees. Wie weet dalk sien ek een van julle manne nog op
een van hulle.
Wat is die verste wat die boog kan span,
hoeveel kan hierdie taai pees verdra…?
sal die vering van geloof
nou nog ‘n laaste pyl
laat spring en stort,
(waar konsentries-swart die sirkels van die brein
‘n klein heelal omspan),
en feilloos tot die kern dring….?
Raymond Suttner was voor 1994 'n leier in die UDF, SAKP en ANC. Hy was
ook 'n regsprofessor by Wits. Hy is onder meer in die 70/80"s deur die
Veiligheidspolisie gemartel.
As daar ANC blou bloed is, is hy een van hulle.
Hier is wat hy vanoggend in die Business Day geskryf het:
-----------------
Where are the alternatives to these harmful voices?
Raymond Suttner
WHEN Gwede Mantashe, who holds the key African National Congress (ANC)
position of secretary-general, attacked the Constitutional Court and
associated it with counterrevolutionary forces aiming to destroy ANC
president Jacob Zuma, he gave us a glimpse of what many already
feared.
Mantashe has been one of the less-strident voices in the new
leadership, and his decades of experience have shown in his attempts
to understand the public and the ANC base that goes beyond, and in
many cases has deep misgivings about, a Zuma presidency.
I spent a great deal of my life as an academic writing attacks on the
judiciary operating within the apartheid constitution. When the ANC
achieved the 1994 democratic breakthrough, it set in place not only a
new constitution, but also a Constitutional Court.
There are obviously problems with any notion of neutrality, especially
those that lawyers and courts tend to ascribe to themselves. But there
is also a need for something to stand above the ruling organisation
and, in SA's case, we have a very advanced constitution and a
Constitutional Court whose rulings are sometimes not what the ANC
would want.
This may be because of the preponderance of judges with one or another
background or political inclination, which affects their legal
insights. But these are factors that are built into any judiciary, and
the question is whether the advantages of having a judiciary  which,
as with the Truth and Reconciliation Commission, sometimes makes
findings the ruling organisation does not like  is outweighed by
considerations that are deemed to be necessary by the ruling
organisation.
A Constitutional Court, like the constitution itself and unlike the
apartheid judiciary, reinforces values above any organisational
consideration and creates broad democratic confidence.
When the ANC decided to establish the truth commission and the court,
it understood that some decisions or findings would be contrary to
what the ANC knew (in the case of the commission) or believed should
be decided (in the case of the court). But it considered these bodies
necessary for healing (the commission), and for legitimacy (the
court).
The ANC leadership has until now appreciated that abiding by
Constitutional Court decisions has instilled public confidence in the
democratic system. Its respect as the strongest political force is
essential for stable democratic order. This does not preclude
criticism of decisions or individual judges or judgments, which are
not the same as impugning the integrity of the institution. Surely
someone as experienced as Mantashe ought to know that? Surely he
realises that few outside of the Zuma inner circle will buy his idea
that the judges are part of the plot against their leader?
Personally, I sought and gained nothing from the Mbeki presidency  or
should I say the MbekiZuma presidency for, until his dismissal, the
Mbeki vision was simultaneously a Zuma project. One never heard a word
in support of the poor emanating from Zuma, nor attempts to make the
ANC government more people-driven, nor similar sentiments that might
give credence to claims by South African Communist Party (SACP) and
Congress of South African Trade Unions (Cosatu) leaders that Zuma's
victory was a victory for the left, or a democratic gain.
In truth no programme, linked to any plot, was defeated at Polokwane.
It was a battle for loot, between those who sought to benefit from
continued Mbeki rule and those who had been ditched by Mbeki or sought
to benefit from a Zuma presidency. There was no programmatic
difference; or what left inflection the Zuma election platform may
have had was deflected by pictures of the Cosatu and SACP leaders
dogging his heels to share the applause that greeted Zuma the
ÂdelivererÂ.
What Mantashe and other members of the Zuma leadership have had to
confront is that the man they protect and fall under stands more
disgraced than any other ANC president in history. We can recall how
JS Moroka betrayed his comrades after the Defiance Campaign and other
moments of shame. But no ANC leader has been charged with rape and
escaped conviction on such sexist grounds. No leader has previously
stood trial for such a range of corrupt practices, and had to engage
in such protracted efforts to prevent evidence being heard.
Despite not supporting the desirability of a Zuma's presidency, I,
like many others, believe the ANC is bigger than any individual and
that we owe it our support and assistance to try to reverse some of
the setbacks and recover some of its legacy.
Now that task is made inordinately difficult, with ANC and Communist
Youth League figures and adult leaders throwing around the word
ÂrevolutionÂ. In reality, some of these people were nowhere near the
battlefield when danger was present. The only battlefield they know is
that for loot, and they believe they can gain this through devaluing
the words revolution and counter-revolution.
Where do we go from here? Are the views of Mantashe, Julius Malema ,
Blade Nzimande, Zwelinzima Vavi and Zuma himself those of the whole of
the ANC, SACP and Cosatu and, if not, where are the other people in
this leadership? Do they approve of the SACP displacing the police in
investigating a fraud allegation against their general secretary and
purging those who made the claim? What has happened to analysis and
political understanding? There are some who claim to bear this mantle.
Where are they and where do they stand?
It is all very well to say that one must be inside to prevent the
worst excesses, but what has been prevented and what is there that is
still to come?
# Suttner is a former political prisoner and part of the ANC/SACP
national leadership. He is a professor at Unisa and the author of the
forthcoming book, The ANC Underground (Jacana)
Het SA nóú onafhanklike regbank? Nie voorheen!
Jul 07 2008 04:51:47:413PM - (SA)
ohn Horak, Hatfield
Beeld se hoofartikel (“Regbank”, 7 Julie) praat van die
“onafhanklikheid van die regbank”. Die vraag is: Wás ons regbank al
onafhanklik?
In 1985 was ek voorsitter van ’n stratkom-subkomitee in die
Staatsveiligheidsraad se sekretariaat.
Daar was baie beperkings op koerante. Veral die Argus-groep (vandag
Independent Newspapers) het dié regulasies bly betwis.
Die groep bring verskeie aansoeke voor die Natalse regbank omdat
regter John Didcott daar telkens die regulasies ongeldig verklaar.
Mnr. P.W. Botha se regering raak gefrustreerd met die “liberale
Didcott” en mnr. Kobie Coetsee, die minister van justisie, roep ’n
vergadering in sy ampswoning byeen.
Ek verteenwoordig die nodale punt van die polisie se veiligheidstak en
my komitee.
Daar was twee advokate, een van Natal, die ander van Johannesburg.
Hulle is albei vandag gesiene regters in ons land.
Die vergadering beveel die Natalse advokaat om na regter Broome te
gaan, wat ’n paar dae later ’n soortgelyke aansoek in die Suidkus-
afdeling van die hooggeregshof sou aanhoor, om hom te vra om vir die
regulasies uitspraak te gee.
Regters Broome en Didcott sou dan teenstrydige uitsprake lewer in
dieselfde afdeling van die hooggeregshof. Die appèlhof in Bloemfontein
sou dan dringend moes besluit wie van die twee regters reg is. Dit sou
dan wet wees.
Coetsee het gesê hy sal verseker dat die “regte” uitspraak in
Bloemfontein gelewer word.
Alles het toe só uitgewerk. Soveel vir ’n onafhanklike regbank.
>> Ek stem saam. En daar was baie ouens soos hy.
>> Studentjies op universiteite wat gespioeneer het op hul mede-studente
>> teen betaling...
> Ek weet nou nie van die betaling nie, maar die spioenasie was daar.
> Die beste was dat hierdie ouens nie so uitgeslape was soos hulle
> gedink het nie. Ek onthou nog van 'n vriend wat so pas terug gekom het
> van Europa. Hy was ook vir 'n dag lank in Oos Duitsland. Met sy
> terugkoms vind hy 'n versteekte mikrofoon binne in sy rekenaar.
> Die spioene wou graag iets he^ om te vertel...
En dan was daar ook die ouens van die veiligheidspolisie wat op die
universiteitsterreine rondgesluip het. Ek het 'n lang storie, gebaseer op
persoonlike ondervinding, van hoe my vriend professor Friedemann Grenz, destyds
die professor van Duits aan die Universiteit van Port Elizabeth, deur een van
hierdie kalante geterroriseer is. En hierdie ou was ook nie baie
uitgeslape nie.
From: "Annette"
Date: Sun, 27 Nov 2005 08:36:21 +0200
Subject: My Sarie Marais
1)Sarie Marais photographed in Pietermaritzburg 1857 in her wedding dress a
few days after her marriage to Louis Jacobus Nel.
The Story behind the Song
How was Sara Mare's name linked to the famous song Sarie Marais?
Jac Uys said that the American folk song Ellie Rhee was included in a book
The Cavendish Song Album. When Ella de Wet, wife of General Louis Botha's
military attaché N.J.de Wet came to the battle front to see her husband she
often played on the piano while the nearby burghers sang songs from the
album. One of the songs was Sweet Ellie Rhee:
Sweet Ellie Rhee, so dear to me
Is lost forever more
Our home was down in Tennessee
Before this cruel war
Then carry me back to Tennessee
Back where I long to be
Amid the fields of yellow corn
To my darling Ellie Rhee.
The song was soon translated into Afrikaans and Sarie Mare' (which only
recently became Marais) was substituted for Ellie Rhee. The burghers wanted
to honour their field padre Dominee Paul Nel who often told stories around
the campfires about his childhood and his beautiful mother Sarie Mare':
My Sarie Marais is so ver van mij af
Ek hoop haar weer te sien
Sy het in die wijk van Mooirivier gewoon
Nog voor die oorlog het begin
O bring my terug na die ou transvaal
Daar waar my Sarie woon
Daar onder in die mieleis by die groen doring boom
Daar woon my Sarie Marais
The song Sarie Marais has been translated into many languages including
Frech, Italian and Russian.
"Beside the green thorn tree" (by die groen doring boom)
The Natal Witness Monday March 8 1993 page 7
Investigations editor Tony Oosthuize
Nineteen years ago Pietermaritzbug man Jac Uys, member of the natal
Historical Society and the Voortrekker Monument Council, discovered the
grave of Sarie Marais, the woman of the popular Afrikaans folksong.
According to Uys Sara Mare' was born in Uitenhage, Cape Province, South
Africa on may 10, 1840 and married Louis Nel at the age of 17. She met him
in Umvoti Poort while visiting her uncle. The couple undertook a year long
trip to Uitenhage to Sara's parents before settling at Welgegund farm. She
died at the age of 37 after giving birth to her 11th child and was buried
near the old homestead.
Those who wish to visit the grave of Sarie Marais are very "welcome," says
Welgegund's owner Gert von Beneke. ( ek ken hom hy stel net belang in polosport )
From Greytown (Natal) take the Kranskop / Stanger road for about 14km. Turn
left at district road D479 and drive 2 kilometers. Turn left at the driveway
opposite the farm of C.W.Robertson also called Welgegund.
2)SARIE MARAIS en die dossier
In 1962 skryf Tobie Brümmer 'n artikel "Was sy Sarie Marais?", in Die
Byvoegsel tot Die Burger (13 Januarie 1962). Sy navorsing het hom gelei na
'n dossier, saamgestel deur J.P. Toerien in sy soeke na die waarheid oor die
legendariese Sarie Marais. Hierdie dossier word by NALN bewaar en bevat al
die briewe en dokumente wat Brümmer gebruik het om die volgende artikel te
skryf.
Wie was Sarie Marais - die Sarie oor wie die liedjie gesing word? Net met
die wysheid van Salomo kan hierdie vraag beantwoord word, want:
'n Vrou van Durban, mev. Janie Malherbe, sê 'n mev. Ella de Wet is die
skrywer van die lied en Sarie Marais was 'n mev. Nel;
Drie susters van Bellville, mejj. Jeanette, Garty en Dana Toerien, sê daar
is by hulle geen twyfel dat hul vader die lied se woorde geskryf het nie.
In my soektog na die oplossing van dié vraag het ek 'n interessante dossier
raakgeloop. Hierdie dossier, met sy sowat 100 000 woorde, bevat ou dokumente
en waardevolle stukke wat deur die jare deur mnr. J.P. Toerien van Bergvliet
versamel is. Hy is 'n neef van die Toerien-susters.
Dit bevat o.m. die stukke van Renier, rubriekskrywer van Die Volksblad, Jan
Burger, rubriekskrywer in 'n Engelstalige koerant, en Lawrence Green, wat
kant kies vir mev. Malherbe, en drr. P.J. en G.S. Nienaber, wat in hul boeke
kant kies vir die Toeriens. Dit alles bring ons nog geen duim nader aan die
oplossing nie.
Die vraag wie die regte Sarie was, het in 1937 vir die eerste keer onder die
openbare aandag gekom toe 'n verslaggewer van Die Volksblad in Bloemfontein
by mev. Susara Margaretha Toerien opgedaag het. Ná baie mooipraat het mev.
Toerien erken dat sy die Sarie is van wie so gesing word en dat haar man,
J.P. Toerien, in die dae van die Eerste Taalbeweging beter bekend as Jepete,
die skrywer van die woorde is.
Maar mev. Toerien was baie godsdienstig en sy het die verslaggewer versoek
om nie 'n bohaai daaroor op te skop nie. Sy het hom gevra om die berig eers
aan haar voor te lê voor hy dit publiseer. Toe die verslaggewer egter later
daar opdaag, wou sy nie hê dat dit gepubliseer word nie.
Die saak is daar gelaat totdat 'n briefskrywer in Die Volksblad beweer het
dat die skrywer van die lied darem 'n papbroek was, want hy was dan "so bang
dat die kakies hom sou vang". Die waarheid is dat die liedjie oorspronklik
gesing is. "Sy was so bang dat die kakies my sou vang."(sic.)
Nietemin het dit die Toerien-dogters hewig ontstel want, het hulle gesê,
"ons vader was beslis geen papbroek nie". Maar toe die saak eindelik ná 'n
hewige briefwisseling opgelos is, het die drie susters weer net soos
voorheen geswyg en kon mnr. J.P. Toerien van Bergvliet geen verdere
inligting by sy groot dossier voeg nie.
Net so het die drie susters, Jeannette, Garty en Dana, geswyg toe ek hulle
hierdie week in hul huis in Bellville besoek het. "Ons wil geen bohaai
daaroor opskop nie," het hulle gesê, "maar daar is by ons geen twyfel nie
dat ons vader, Jepete, die lied se woorde geskryf het, of altans die
oorspronklike woorde geskryf het en dat dit deur die jare gedurig verander
is." Hul twee susters en twee broers wat ook nog lewe, bevestig dit.
Mev. Ella Unsworth, jongste dogter van Jepete wat nou in Windhoek woon, is
waarskynlik die enigste van die kinders wat met sekerheid kan sê of haar
vader die skrywer is na wie al so lank gesoek word. Kort voor haar moeder se
dood in 1939 is die kinders versoek om 'n trommel met waardevolle ou
dokumente van Jepete daarin te vernietig. Wat die rede daarvoor was, kan nie
een nou met sekerheid sê nie, maar hulle glo dat hul moeder vernederd gevoel
het omdat die liedjie Sarie Marais "deur elke Jan Rap en sy maat" op
danspartye gesing is en dat sy geen publisiteit wou hê nie.
Ella, aan wie die opdrag gegee is om die ou trommel met dokumente te
vernietig, het egter in die trommel gekyk en o.m. 'n gedig gesien wat haar
vader oor haar moeder geskryf het toe hy haar nog die hof gemaak het. Sy het
ook ander gedigte daarin gesien.
Volgens die Toerien-susters kon hierdie trommel die oorspronklike woorde van
Sarie Marais bevat het en was die een wat Ella gesien het waarskynlik die
oorspronklike kopie.
Wyle mev. Toerien was 'n nooi Maré, en dit is lankal reeds bekend dat Sarie
Marais eers Sarie Maré was. In die dik dossier is daar vier ander gediggies
wat betrekking het op lede van die skrywer Jepete se skoonfamilie, Martha
Maré, Nettie Maré, Lilly Maré en Sannie Maré.
Vir 'n man soos Jepete is dit onwaarskynlik dat hy nie ook 'n gediggie oor
sy vrou geskryf het nie. So 'n gedig kon nog nooit opgespoor word nie,
behalwe dat die Toerien-susters sê daar was een en dat Ella wel so 'n gedig
gesien het.
"Ons moeder het altyd gesê die geheim van Sarie Marais sal ná haar dood
opgelos word," het mej. Dana Toerien gesê, "maar sy het naderhand anders
besluit, want dit het haar altyd diep seergemaak om te sien hoe almal haar
lieflingsliedjie sing. Daarom was dit vir geeneen van die kinders snaaks dat
sy opdrag gegee het dat die trommel met dokumente vernietig word nie."
Die presiese geheim van die ou trommeltjie wat Sarie Maré Toerien met haar
na die graf geneem het, kon nie een van die susters my egter meedeel nie.
"Ons kan maar net vermoed dat dit die gediggie is wat sy graag vernietig wou
sien omdat sy so sterk godsdienstig was," sê hulle.
Die geskiedenis van Jepete en die goeie werk wat hy gedoen het, kan boekdele
vul, en so ook die beweringe van die vrou in Durban, mev. Janie Malherbe,
wat sê mev. Ella de Wet is die skrywer van Sarie Marais se woorde.
Tussen die dokumente wat ek opgespoor het, is daar geen bewys dat mev. De
Wet ooit gesê het sy het die woorde geskryf nie. Sy het net gehelp om dit te
publiseer.
Mev. Malherbe sê mev. De Wet, eggenote van wyle mnr. N.J. de Wet, later
hoofregter van die Unie, het op 'n dag in 1902 by genl. Botha se kommando in
die omgewing van Utrecht opgedaag. In 'n ou plaaswoning het sy die burgers
onthaal deur op 'n klavier te speel. Die liedjie wat die meeste byval gevind
het, was Ellie Rhee, wat die oorspronklike wysie van Sarie Marais is.
'n Ds. Nel, wat die kommando's as kapelaan vergesel het, het die Boere
vertel van sy moeder wat so 'n beeldskone mens is, en die burgers het die
woorde Ellie Rhee deur Sarie Marais vervang. So het Sarie Marais ontstaan,
sê mev. Malherbe, en in 1920 is dit deur 'n Kaapse drukker uitgegee, soos
saamgestel deur Ella de Wet.
En as 'n mens die woorde van die twee liedere vergelyk, dan is daar beslis
'n ooreenkoms. Ellie Rhee lui so:
Sweet Ellie Rhee so dear to me,
Is lost forever more;
Our home was down in Tennessee
Before this cruel war
KOOR:
Then carry me back to Tennessee,
Back where I long to be;
Among the fields of yellow corn;
To my darling Ellie Rhee.
Sarie Marais, soos dit in die jare twintig gesing is, het so gelui:
My Sarie Maré is so ver van my hart,
Om haar nooit weer te sien,
Sy het in die wyk van die Mooirivier gewoon,
Voordat die oorlog begin.
KOOR:
O neem my terug na die ou Transvaal,
Daar waar my Sarie woon,
Daar onder in die mielies by die groen doringboom,
Daar woon my Sarie Maré.
Van albei liedere is net die eerste versie geneem. Later is by die
Afrikaanse weergawe nog 'n versie deur mev. De Wet gevoeg.