Net vir diegene wat nog nie weet nie, die Oos-Kaapse Premier,
Eerwaarde Arnold Stofile, het die volgende kortlys van nuwe name vir
die provinsie uit die voorgestelde name gekies:
KwaXhosa (plek van die amaXhosa)
KwaNtu (min of meer die plek van mense)
Eastern Cape
Ekhaleni (plek waar aalwyne is), en
eNciba (die Xhosa naam vir die Keirivier)
Nou is daar skynbaar 'n woeste gestryery tussen groepe en faksies oor
watter naam die mees-gepaste sal wees. Wat myself betref sal dit maar
altyd in my agterkop die Oos-Kaap bly. Ek dink ook net dat besoekers
dalk probleme kan hê met die uitspraak van die "Xh" van KwaXhosa en
die "Nc" van eNciba. Sal maar sien wat word. Die finale keuse sal glo
so teen Februarie bekend gemaak word.
Drom
Op die eerste dag was daar reeds lig, en baie hitte - maar meer mense as
hitte.
"Siener" was m.i. goed, maar die vertolking van Jakes was (m.i.) meer 'n
vertolking van Marius Weyers ...
Cutt Glass se stuk was (m.i.) meer op 'n vroue-gehoor afgestem - maar hulle
"Glass" kan met "class", sonder moeite, vervang word.
Aardklop se reëlings verbeter beslis jaarliks.
Wat ook verblydend was dat daar hierdie jaar meer swart feesgangers was -
wat heel ontspanne voorgekom het.
Samuel:
Nouja, dis 'n baie mooi boek. Ek het so pas 'n eksemplaar by
Boekehuis in Auckland Park gekoop, vir R150. Dis 'n A5-sagtebandboek
met 'n kleurvolle voorblad en keurige lettersetting.
Ek skryf gou 'n oorsig:
Daar is nie so baie van spellingsbeginsels gemaak as wat ek gehoop het
nie, maar dit lyk nietemin of die reëls makliker lees. Die voorwoord
is sowat 20 bladsye lank, en daarna kom die spelreëls (190 bladsye
lank). Daarna kom die woordelys met (so sê Die Burger) 30 000 woorde
(dis 250 bladsye dik). Daar is klaarblyk nie probeer spasie spaar in
die woordelys nie, want verbuigings van woorde word op beide hul
alfabetiese plekke geskryf. Daarna volg 'n kort lysie afkortings (40
bladsye), die berugte lys Omgangstaal woorde (10 bladsye), 'n lys
buitelandse plekname en hul inwonername (20 bladsye), 'n gids tot die
transliterasie van Kirilliese klanke, en 'n terminologielys wat
AWS-terme verduidelik (20 bladsye).
Die afdeling met reëls lees lekker, en elke reël is in 'n vergrysde
raampie om dit duidelik te laat uitstaan.
Baie hoe-ha is gemaak oor die Omgangstaal woordelys wat kwansuis baie
Engelse woorde bevat, maar die Engelse inhoud daarvan is eintlik min.
Voorbeelde van die Omgangstaal is bôl (om te kul), dêmmit, fensie
(sonder kappie), grênd, hanna-hanna, intjip, koel (vir cool),
krismisboks, moewies (soos in "groot"), nip (bang wees), sexy (?? ek
wonder wat is die Standaardafrikaans dan), toksak, uitvang (betrap) en
wine en dine. Ek kou egter maar moeilik aan die skryfwyse van "ge="
in plaas van "ge-" by Engelse verbindings soos "gegear".
Dis jammer die pleknaamlysie bevat nie ook die taalname wat mense
praat nie. Dis ook jammer daar is nie 'n transliterasiegids vir ander
lettertipes soos Viëtnammees/Japannees, Koreaans/Sjinees of
Sanskrit/Hindi/Tamil nie. Plekname is nie in die woordelys opgeneem
nie, want daar is mos 'n aparte publikasie daarvoor (myns insiens
onverkrygbaar, egter). Die "wenke vir gebruikers"-afdeling is ook
ontoereikend.
Kry gister in die pos 'n poskaartgrootkaartjie.
Alles in Engels.
Voor op: geteken - 3 mans - almal bruinerig van gelaat.
Waarin ons vriendelik versoek word om mense te verkla by
0800 52 53 52.
Agterop die kategorieë, en onderaan 'n nota dat 'n nuwe wet diegene beskerm
wat uitpraat oor probleme by die werk.
Die nommer voorop is glo ook vir gratis vertroulike regsadvies.
Dit word versprei deur ODAC , en www.opendemocracy.org.za word aangegee. -
het nog nie gaan kyk nie.
Goed en wel - maar wat van die mense wat valslik uit nyd beskuldig word?
Nietemin - hieronder die goed wat jou 'n sterretjie kan besorg as jy die
mense wat oortree verkla:
Aflaai ( downloading) pornografie by die werk
Gebruik van werksvoertuie vir privaatgebruik
Nooduitgange gesluit
Omkopery om dokumentasie in regsgedinge te verloor.
Geen brandblussers
Privaat uitgawes op die besigheidskredietkaart
Seksuele Teistering
Rook terwyl brandstof gelaai word
Mishandeling van oumense in ouetehuise
Koop van vuurwapens in tronke
Verkoop kos wat besmet is
Ontvang van omkoopgeld om dokumentasie deur te voer.
Bouinspekteurs wat omgekoop word om swak werk goed te keur
Ontvang van omkoopgeld om voertuie vir padwaardigheid goed te keur
Verkoop van bestuurslisensies
Dwelmhamdel in tronke
Ontvang van omkoopgeld om permitte uit te reik
betaling vir werk wat nie gedoen is nie
Verkoop van bande as nuwes wat nie nuut is nie
Mishandeling in skole, voorskool en nasorg.
Ignoreer veiligheidsregulasies in fabrieke en myne
Onwettige aflaai van rommel
Ontvang van omkoopgeld om vuurwapenlisensies uit te reik aan aanvallers.
Besighede wat van kinderarbeid gebruik maak
Insit van goedkoop parte, en die prys vra van duur parte
Betaling aan amptenare om permitte en lisensies goed te keur.
Verpreiding van eksamenvraestelle voor die tyd
Sadistiese offisiere in die staande mag
Spookpersoneel in die publieke sektor
Mediese fonds eise wat niks te doen het met die siekte nie.
Ek is nou nog vies vir 'n kolomskrywer in Sunday Times - so ek sal maar
seker vir hulle briewekolom moet skrywe.
Verlede Sondag wil die bot mos beweer dat die Volkslied in sy huidige vorm
nooit gewerk het en nooit sal werk nie.
Hy beweer hoe vreeslik skaam hy was toe ons Volkslied gespeel is toe Onse
Prez saam met Castro van Kuba op 'n pleintjie staan en moes luister na die
gehate dele van Die Stem.
Nou - duidelik het die geagte haat-joernalis nog nie in 8 jaar die moeite
gedoen om die woorde te lees van die Stem-gedeelte nie.- sy argument val
daar dus plat.
En iewers is daar ook 'n helse knoop los as hy haat en nyd aan 'n wysie wil
koppel.
Dis dan ook 'n helse klap in die gesig van Oom Nelson, en almal wat hom
ondersteun het , wat hierdie versoenende volkslied voorgestaan en laat
deurvoer het
Die kolomskrywer beywer dus om slegs Nkosi Sikelele as Volkslied ingestel te
kry
Tans sing elke lot lustig die gedeelte wat hy/sy goed ken en brom saam met
die nie-bekende gedeeltes. Ons almal ken die wysie, en al hoe meer mense
sing al die hele Volkslied.
Ek stem saam dat dit lank is - maar definitief nie die langste Volkslied
nie - mens raak byv moeg deur net na die Argentynse Volkslied te luister;)))
As daar na 'n nuwe Volkslied gekyk wil word, sal dit in die eerste plek in
Engels moet wees, aangesien dit as die hoofkommunikasietaal op ons afgedwing
word, en ten tweede sal daar heeltemal weggebreek moet word van beide Nkosi
Sikelele en Die Stem.
Hier in Johannesburg kom 'n mens soms mense teë met Afrikaanse vanne,
maar indien jy hulle in dié taal aanspreek, word jy gou verseker dat
hulle nie Afrikaans kan praat nie, of in elk geval nie goed nie. Soms
is hulle verleë, maar ander kere raak so 'n persoon wat in Afrikaans
aangespreek is sommer agressief omdat jy durf aanneem het dat Ân
Afrikaanse van ook Afrikaanssprekendheid beteken.
Daar is Engelse Van der Merwes, Bothas, Van Heerdens, De Villiers'e,
en Mosterts. Tans is 'n hele geslag Afrikaanse kinders in
Johannesburg besig om te verengels soos wat hulle in Engelse laerskole
ingedwing word deur ouers wat òf skaam is vir Afrikaans, òf wat
hulself voorberei op 'n gedroomde lewe oorsee in 'n Engelse land.
G.D. Scholtz praat iewers in een van sy opstelle van die
"gedekultureerde Afrikaner". Regdeur die Suid-Afrikaanse geskiedenis,
in elk geval oor die afgelope tweehonderd jaar, was die Afrikaner nog
altyd baie welkom in dié land, selfs onder Britse bestuur, maar dan
slegs as gedekultureerde, as iemand wat nie meer aandring op sy taal
en identiteit nie en bereid is om te assimileer ten opsigte van die
dominante Engelse kultuur. Tans is dit nie anders nie.
Maar ook in 'n dieper sin is vandag se Afrikaner besig om te
dekultureer. Verengelsing, of die verengelsing van sy kinders, is
bloot die laaste stap in 'n proses van kultuurverlies wat begin met sy
afstomping teenoor die hoër kultuur van sy ouers en voorouers. Dit
begin met huise sonder boeke, sonder 'n klavier of ander
musiekinstrument, maar met 'n DSTV-skottel op die dak. Kleiner
kinders word gelos voor Amerikaanse strokiesprogramme soos dié op
Cartoon Network, en só verinnerlik die kind 'n Amerikaanse leefwêreld
nog lank voor hy behoorlik Afrikaans leer praat het.
Kader Asmal se ideologiese onderwys is bloot 'n bydraende faktor tot
die vernietiging van Afrikanerskap, en nie die oorsaak daarvan nie.
Wat egter nie te sê is dat ons dit moet onderskat nie, inteendeel.
Indien daar steeds behoorlike Afrikaanse onderwys was, sou die invloed
van die televisie en die omringende Engelse kultuur van die nuwe
Suid-Afrika, nog gestuit kon word. Helaas moet ons egter toesien
hoedat tradisionele Afrikaanse onderwys vervang word deur
Uitkomsgebaseerde Onderwys wat ten doel het die integrasie van die
kind in 'n multikulturele wêreld waar hy sal kan funksioneer solank hy
respek het vir ander kulture en rekenaargeletterd is.
Maar so 'n kind sal in 'n fundamentele sin gedekultureer wees, en oor
geen werklike kennis beskik nie. Deur die eeue heen was daar drie
belangrike aspekte van onderwys: die volle bemeestering van die eie
taal tot in die fynste besonderhede, die aanleer van vreemde tale en
die skoling in logiese denkvorme soos dié van die filosofie, retoriek
of wiskunde.
Terwyl UGO praat van "geletterdheid" en "gesyferdheid", is die studie
van die taal, grammatika en letterkunde al so afgewater dat die kind
deur sy hele skoolloopbaan kan gaan sonder om eendag in staat te wees
om 'n boek van Etienne Leroux of Karel Schoeman te lees, of 'n gedig
van Opperman of Breytenbach te verstaan. Wat "gesyferdheid" betref,
is daar deesdae so min mense wat Wiskunde op die Hoër Graad slaag dat
daar binnekort nie meer onderwysers gaan wees om dit aan 'n volgende
geslag oor te dra nie. Die aandrang op gelykheid in die skole het al
so ver gevorder dat diegene wat uitblink in Wiskunde as't ware
ontmoedig word, soos in dié skool aan die Oos-Rand waar 'n skoolhoof
nie die deelname van 'n leerling aan die Nasionale Wiskunde-olimpiade
wou bekend maak nie ondat dit die ander leerlinge "se selfvertroue sou
ondermyn".
In tweedehandse boekwinkels kom mens nou nog af op plaaslike uitgawes
van Duitse boeke wat in vorige dekades uitgegee is vir gebruik deur
Afrikaanse leerlinge op skool. Ook die studie van Frans en selfs
Italiaans was nie uitsonderlik nie, en elkeen kon Nederlands met gemak
lees. Die klassieke tale soos Grieks en veral Latyn is ywerig
aangeleer, veral met die oog op 'n loopbaan in die regte want toe was
dit nog verpligtend.
Homerus en Vergilius is in Afrikaans vertaal deur ons eie klassici.
Uys Krige, André Brink, Jan Rabie, Alewyn Lee en ander het boeke uit
Spaans, Frans en Italiaans vertaal, wat 'n hele wêreld in Afrikaans
beskikbaar gemaak het. Wat het daarvan oorgebly? Vandag word selfs
Duitse boeke in Engels aangehaal deur akademici aan sogenaamde
Afrikaanse universiteite.
Wat die politiek korrekte aanleer van Zoeloe, Xhosa en ander
Afrikatale betref, is my beswaar dat geen kind dit ooit werklik gaan
praat nie. Behalwe in Zoeloe tot 'n mate, is daar geen letterkundes
in dié tale nie, en hul eie skrywers verkies om in Engels te skryf.
Nòg Mandela, nòg Mbeki praat ooit 'n woord Xhosa van 'n openbare
verhoog af. Waarom moet 'n mens 'n taal probeer aanleer wat deur sy
eie sprekers verwerp word? Dit is 'n vraag wat die Engelssprekende
vandag met reg aan die Afrikaner kan stel, maar wat ons ook aan die
andertsaliges in hierdie land kan vra.
Inligting is vandag meer beskikbaar as ooit. Daar word bereken dat
80% van die beroepe wat oor 15 of 20 jaar van toepassing gaan wees,
vandag nog nie bestaan nie. Waarom beroepsopleiding ondergaan vir Ân
beroep wat binnekort uitgefasseer gaan word?
Aan die ander kant kon ek nog nooit begryp wat die term
"rekenaargeletterd" beteken nie. In die vroeë dae van rekenaars toe
jy BASIC moes ken om 'n kolletjie op jou skerm te programmeer om op en
af te spring het dit nog vir my 'n betekenis gehad, maar vandag lyk
dit my dui dit op 'n vertroudheid met mnr. Gates se reeks programme.
Meer en meer is Afrikaners besig om die kultuur waaroor hulle eens
beskik het, en wat kon vergelyk met die beste van Wes-Europa, te
verruil vir 'n kennis van Windows of Microsoft Outlook, asof dit nie
iets is wat in enkele dae aangeleer kan word nie.
Om weer beheer oor Afrikaanse onderwys te verkry, is essensieel vir
die voortbestaan van 'n Afrikaanse kultuur. Kinders moet weer
"moeilike vakke" doen: vreemde tale en wiskunde. Self is ek ten
gunste daarvan dat filosofie ook as 'n skoolvak aangebied behoort te
word. Tans bring kinders reeds twaalf jaar op die skoolbanke deur
sonder om werklik iets te leer. Asmal se stelsel is bedoel om
gedekultureerde Afrikaners te produseer. Niks meer, en niks minder
nie.
Ek het in Knysna op 'n vreeslik eienaardige gogga afgekom - iets soos 'n
honderdpoot, maar op hoë, lang, dun bene. Nogal vinnig ook. Lyk bietjie soos
'n lang, maer geïntegreerde stroombaanchip.
Een van die locals het gesê dis 'n Pieter Blinkoog - wat 'n mooi naam. Hulle
glo die ding is giftig. Ennieway, is daar iemand wat iets meer van hierdie
ding af weet? Ek skat (dis 'n rukkie terug) dit het omtrent 20 pote gehad.
Die verwysing op 94.7 Highveld Stereo na Afrikaanssprekendes as "planke" is
glo nie haatspraak nie.
Dit is die bevinding van die UKK - onder voorsitterskap van Prof Kobus van
Rooyen.
Daar is glo 'n nuwe insekorde ontdek - Hier en in Namibië en Tanzanié - dit
lyk soos 'n kruising tussen 'n stokinsek en 'n hottentotsgot ( ons praat
altyd van hotnotsgot)
Meer inligting kan verkry word by
www.uct.ac.za/general/monpaper/2002no27/index1.htm
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
