Swart Twitter het die afsterwe van wyle minister van binnelandse sake, Pik Botha, verwelkom en van die geleentheid gebruik gemaak om met grondonteiening te dreig.
Die kleurvolle politikus, Pik Botha, is op 12 Oktober 2018 by sy huis in Pretoria oorlede nadat sy organe ingee het. Hy was 86 jaar oud. Almal het nie noodwendig met sy standpunte saamgestem nie, maar as die man gepraat het, het die mense aan sy lippe gehang. Een van sy bekendste sêdinge was: "Dit maak nie saak of jy 'n sebra ('n metafoor vir Suid-Afrika) deur die swart streep of deur die wit streep skiet nie, die hele dier vrek." Hy was ook bekend vir sy omstrede opmerking tydens die Apartheidsjare dat hy nie sou omgee om onder 'n swart staatspresident te dien nie.
Botha is op 27 April 1932 op Rustenburg in die Transvaal gebore. Hy het in 1953 by die departement van buitelandse sake aangesluit en het in Swede, Duitsland en in Den Haag diens gedoen. In 1974 het hy Suid-Afrika se permanente verteenwoordiger by die Verenigde Nasies geword. 'n Jaar later is hy aangestel as Suid-Afrika se verteenwoordiger in die VSA en op 1 April 1977 het hy Suid-Afrika se Minister van Buitelandse Sake geword.
Botha was een van die groep "gematigde" lede van die Nasionale Party wat deelgeneem het aan die politieke maneuvers om 'n opvolger vir B.J. Vorster as Eerste Minister te kry. Hy was ook nou betrokke by die onderhandelings wat uiteindelik tot vrede in Angola en die onafhanklikheidswording van Namibië in 1990 sou lei.
Botha het later as Minister van Mineraal- en Energiesake (1994-1996) in die regering van nasionale eenheid onder Nelson Mandela gedien totdat die Nasionale Party hom van die regering onttrek het. In 2000 het by die African National Congress aangesluit. Hoewel hy die ANC-regering aanvanklik ondersteun het, het hy hulle later jare ook skerp gekritiseer.
Met 'n dienstyd van 17 jaar, was hy een van die wêreld se langsdienende ministers van buitelandse sake. Dit is seker ook veilig om te sê dat hy Suid-Afrika se langste dienende diplomaat was. Hy sal onthou word as die man was Apartheid by die VN moes verdedig, vir die vrede wat in Angola gesluit is, Namibië se onafhanklikheid en sy betrokkenheid by Suid-Afrika se oorgang na 'n swart meerderheidsregering in 1994.
By Pramberg blêr 'n moflam
van hongerte en dors
by Pramberg vrek 'n moflam
dit is vanjaar die stryk
sny keelaf wat nog lewe
dis hoeka sukke tyd
by Pramberg blêr geen moflam
maar die jakkals hou jolyt
[Die gedig verwoord 'n gevoel van wanhoop in 'n tyd van uiterste droogte. Dit betreur die sterfte van 'n moflam (Merino-skape word mowwe genoem). Ironies genoeg het Pramberg sy naam gekry omdat dit soos 'n vrou se bors ('n plek van voeding) gevorm is. Pramberg is deel van die Tankwa-Karoo Nasionale Park tussen Ceres en Calvinia, 'n uitgestrekte, eensame stuk aarde aan die voetheuwels van die Sederberge. Op die einde is die een se dood die ander se brood.]
Vandag is 10 Oktober, Krugerdag, die dag waarop ons Paul Kruger se verjaarsdag vier. Paul Kruger was 'n Boere weerstandsleier wat verbete teen Britse bewind geveg en later president van die Zuid-Afrikaansche Republiek geword het.
Soos vorige jare sal daar om 15:00 'n kranslegging by die Heldeakker in Pretoria plaasvind. Enigeen is welkom om 'n krans op Kruger se graf (en by die grafte van ander geskiedkundige persone) te gaan lê. Die gebeure word om 16:30 opgevolg met 'n herdenkingsdiens in die Krugerkerk (reg oorkant die Krugerhuis).
So 'n bietjie agtergrond:
Krugerdag is die eerste keer in 1882 gevier terwyl Paul Kruger nog gelewe het. Jy was destyds die adjunkpresident, maar omdat hy soveel respek van sy volksgenote geniet het, is sy verjaardag met 'n feesdag gedenk. Dit is die daaropvolgende jaar amptelik as 'n openbare vakansiedag ingestel. Die gebruik het ten einde gekom nadat Brittanje die destydse Zuid-Afrikaansche Republiek verslaan het.
In 1910, met Uniewording, is die dag steeds nie as openbare vakansiedag erken nie. 'n Paar jaar na die Nasionale Party in Suid-Afrika aan bewind gekom het, is die dag in 1952 as Heldedag ingestel. Van tyd tot tyd is dit amptelik deur opeenvolgende regerings as hetsy Heldedag of Krugerdag geproklameer, en op kalenders as sodanig aangedui.
Dié vakansiedag is deur die ANC-regering opgehef toe hulle in 1994 aan bewind gekom het. Interessant genoeg word Heldedag steeds as een van ses vakansiedae in Orania waargeneem. Tale skole en kulturele organisasies reël ook byeenkomste om die gees van Krugerdag in stand te hou.
Soos Paul Kruger homself gesê het: "Neem uit die verlede alles wat goed en edel is, en bou daarop die toekoms."
• Die Afrika-olifant het net vier tande waarmee hulle kos kan kou.
• Olifante is die enigste diere wat nie kan spring nie.
• 'n Kameelperd kan sy ore met sy 50cm (20 duim) lange long skoonmaak.
• 'n Huisvlieg leef net 14 dae.
• Alle ysbere is linkshandig.
• 'n Volstruis se oë is groter as sy brein.
• 'n Volstruis kan tot 70 km/h (43mpu) hardloop.
• Die tong van 'n blouwalvis is so lank soos 'n olifant
• Die hart van 'n blouwalvis is die grootte van 'n klein motorkar.
• 'n Mens kan 'n koei met trappe laat oploop, maar nie af nie!
• Meer mense is banger vir spinnekoppe as om dood te gaan.
• Daar word gemiddeld 12 pasgebore babas aan die verkeerde ouers gegee elke dag!
• Ons oë bly dieselfde grote van geboorte tot dood, maar ons neuse en ore hou nooit op groei nie.
• Donald Duck-strokiesprente was op 'n stadium in Finland verban.... omdat Donald nie 'n broek aanhet nie!
• 40% van McDonalds se profyt is van die verkope van die kinders se Happy Meals.
• Die Eiffeltoring groei elke jaar 150 mm a.g.v. uitsetting in warm weer!
• Die Egiptenare het papier geëet. Hulle het papier van papirus gemaak, 'n plantsoort wat rou of gaar geëet kan word. So, as jy weer nie jou huiswerk gedoen het nie, sê vir jou onderwyser dat jy honger was en jou huiswerk opgeëet het!
• Speelkaarte is tydens Tweede Wêreldoorlog aan Britse vlieëniers gegee. Sou hulle gevang word, kon hulle die kaarte in water week en dan kon hulle 'n kaart sien wat hulle sou kon help om te ontsnap.
• Die gemiddelde Amerikaanse kind sal teen die ouderdom van 10 ongeveer 730 vetkryte opgebruik het.
• Omtrent 100 mense verstik hul dood aan hul balpuntpenne elke jaar.
• Daar is nie 'n Engelse woord wat rym met die woord "MONTH" nie.
• "TYPEWRITER" is die langste woord in Engels wat met die letters van net een ry van 'n rekenaar se sleutelbord gemaak kan word.
'n Suidwes Visvangstorie; Vr, 05 Oktober 2018 19:29
Sy van was eintlik Roodt, maar ons kamp het hom Oom Brood genoem. Die naam het hy verwerf deur sy eie snaakse uitspraak van sy van. Ons het skaars uit die kar geklim pas na ons by ons kampplek aangekom het of hy kom aangestap na ons toe.
"Hê julle al ves gevang?"
"Is die man dan nou kens" mompel ma binnemonds, "ons het dan nog nie eers kamp opgeslaan nie". Pa groet maar vriendelik en verduidelik dat ons nou eers aangeland het, "asof hy dit nie kon sien nie" mompel ma.
"Roodt is die van" sê hy, maar ons almal hoor Brood.
Later het dit duidelik geword dat oom Brood nog vir baie ergernis gat sorg, veral vir ma. Hy en sy vrou blyk toe nou al baie maande daar te staan en deur daai maande heen honger geraak vir geselskap. En ma is deur hulle uitverkies as om mee te gesels. Ná die derde aand hoor ek ma vir pa sê dat ons beter kamp opslaan en anner plek gat staan, want vir die Brood en sy vrou sien sy nou nie meer kans nie. Want elke dag nog voor ma kan gatdraai loop (Jakkalsputs het toe al longdrops gekry) dan wag antie Brood ma al in. En dan wil die Antie kuier en later as Oom Brood van die waters af terugkom, dan kom kuier hy saam. En dit interveer met Ma se middagslaap, haar boeklees tyd, haar tyd om met die honde te gat stap, kortweg sommer, dit bedons ma se hele "bleddie holiday". Probleem is net, ons staan waar ons staan met 'n rede, en dis om naby aan die storte te wees, en die enigste anner plekke wat nog oor is, is vêr van die storte af.
So bly ons toe maar langs Oom Brood hulle en verduur die ergernis. Maar dit is lastig. Toe Oom Brood die dag uitvind ons eet elke aand skaap boudtjop (vir rooivleis), vark nektjop (vir groente) en aartappelslaai en braaibroodjies (vir stysel), toe beginte hulle elke aand met vuuraansteek aanstap na ons kamp toe. Om nie ongeskik te wil wees nie, bring hy dan elke aand 'n halfgevriesde, slymerige, met die derms in, vis daar aan wat ons dan kwansuis maar kan kry. En uit Ma se goeie geaardheid bied sy dan maar aan dat die Brode maar moet aanbly vir ete, wat beteken dat iemand nie gat vleis of groente kry daai aand nie. Een ding was seker, Ma het 'n goeie geaardheid gehad, maar haar moerigheid was selfs beter, en iets of iemand sou moes plan maak, want ek het gesien voor die vakansie gat oor wees, gat Ma nog die Brode iets aandoen.
Toe kom die oplossing sommer so sonner beplanning.
Daai jare het die Kerk Jeug Aksie (Ma het hulle die Kom Juig Almal genoem) so oor die Desembermaand daar kom staan en dan allerhande programme aangebied. Vir die kleuters in die oggende was daar poppekas, middag was sports gewees met tieners en in die aande is tieners ook gevermaak. Die grootmense het dit natuurlik baie waardeer want dit het so lekker privaatheid gegee; so na storttyd wanneer hulle skoon is en lekker ruik en op vakansie is langs die see waar die son ondergaan en die kinders is nie daar nie. Toe die een aand sou ons saam met die KJA's in 'n beeslorrie ry en gat sing; eers in Henties en dan op Jakkalsputs serenade, Krismis-liedjies. Ek en my maats, Morris en Rens is toe baie bly vir die geleentheid Henties toe. Uit vorige ondervinding weet ons toe al dat daai lorrie heel eerste by Sareltjie se Gat (hotel De Duine) gat stop vir die eerste liedjie. Dan ry hy die hele Henties deur, Suid Duin, Noord Duin sommer oral, en dan sing hulle die laaste liedjie weer by Sareltjie se Gat. So, ons is saam. Spring af by die hotel, kuier al ons sakgeld uit, en dan as daai lorrie sy tweede stop daar maak, klim ons weer op en kry geleentheid kamp toe. En ons hoef niks te verduidelik nie, want Ma weet mos ons is saam met die KJA's. Morris se Ma het baie sakgeld gegee, en ons drie het daai aand baie Tafels gekuier, en 'n O.B.S. vir die koue pad terug. En al daai vloeistof sak af en die nood druk en toe ons daar by Jakkalsputs aankom, was die nood besonder hoog. En ons hol vir die longdrop, en dit was 'n maanlose nag, en dit was al baie laat en ons het swart broeke aangehad (hoog mode gewees daardie jaar) en wit truie wat laag hang (van die dou nat geword). En Morris was die eerste om die longdrop se deur oop te stamp. Daai deure het nie kon sluit nie, want die slotte het afgeroes, dit was sommer sulke swaaideure. En met die oopstamp van die deur gil hy sommer van dronkgeit en verligtgeit. En daar gil iets terug uit daai lewwie. En ons skrik en ons hol, sommer woestyn in. Morris kon dit nie meer maak nie, maar ek en Rens het maar daar in die gobsie duintjies water afgeslaan.
Daardie volgende oggend slaap ons om verskeie redes later as anner oggende, en toe ons wakker word toe sien ons dat die Brode weg is, nie net Henties toe nie, weg. Kamp opgebreek, "lock stock en barrel" soos ma dit gestel het. Pa vertel toe so op pad waters toe dat Oom Brood net kom sê het dat hy nie meer hier kan kamp nie, want hy was blykbaar baie bang vir spoke, "en nie net een nie, buurman,... drie van hulle bestorm my terwyl ek op die troon sit." Daai lewwie was een groot gemors gewees. Oom Brood het pad gevat. En ma het vir ons 'n ekstra sakgeldjie gegee, "vir wanner die lorrie weer Henties toe ry, want ma is trots op julle".
Die res van die vakansie was sonner voorval gewees.
'n Nuwe eg Suid-Afrikaanse dinosourus is in die Vrystaat ontdek. Die gedierte heet "Ledumahadi mafube" en het sowat 200 miljoen jaar gelede in die gebied rondom Clarens voorgekom. Dit het 12 ton geweeg, met 'n lang nek, lang stert en 'n skofhoogte van 4 meter. Dit was die grootste landdier van sy tyd, omtrent twee keer so groot soos 'n hedendaagse Afrika-olifant.
Die spesie is verwant aan die souropodes (dinosourusse met lang nekke en sterte, maar klein koppe en dik, bonkige bene), wat die bekende Brontosaurus insluit. In 'n sekere sin kan mens aan hulle dink as daai tyd se koeie wat in die veld gewei en smaaklike plante verorber het. Hulle het egter dik pote soos moderne olifante gehad, hoewel die voorpote meer gebuig (gehurk) was. Dit is belangrik omdat dit die oorgang van tweepotige na vierpotige souropodes verteenwoordig.
Die naam, Ledumahadi mafube is Suid-Sotho vir "reusedonderslag teen dagbreek". Die eerste deel, "Ledumahadi" beteken "groot donderslag" en die tweede deel, "mafube" is die eerste lig net voor sonop.
Navorsing oor die dinosourus is op 27 September 2018 aangekondig deur Jonah Choiniere (Wits), Jennifer Botha-Brink (Suid-Afrikaanse Nasionale Museum in Bloemfontein) en Emese Bordy (Universiteit van Kaapstad). Hulle het dié nuwe spesie van van 'n enkele, onvolledige skelet wat opgegrawe is beskryf.
Aangeheg is 'n rekonstruksie van hoe Ledumahadi mafube moontlik kon lyk, met nog 'n Suid-Afrikaanse dinosourus, Heterodontosaurus tucki, op die voorgrond. Krediet: Viktor Radermacher.
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
