Ruiter in Swart wrote:
> Domgat boERE pisvelle.
>
> Julle stink soos hoera se doose.
>
> Jillis kak werd blikskottels.
>
> FOK julle almal
Ennnnnnn vanmiddag hier op Nuweland is dit 'n PRAGTIGE middag
en ons sê 'n hartlike welkom aan Mnr Brad Jessness,
welbekend as Die Grootste Doos Van Alle Tye (Internet Afdeling).
Ek sien in die kort rukkie wat ek met vakansie was het Gloudina verander in
Hessie, en ons vuilbek vriend wat die bOEre so haat trek nou by alias 50+
naamlik "Ruiter in Swart"
In elk geval, ek is bly julle is nog hier, en ek hoop julle het die feestyd
geniet waar ookal julle was.
Moordklag teen boer wat glo 'aanvaller' skiet
Jan 09 2006 11:35:19:843PM - (SA)
Druk artikel
E-pos storie aan 'n vriend
Verwante Berigte
a.. Plaasaanvalle: Nou is dit oorlog, sê boere
a.. Boer dalk aangekla ná 'inbreker' se dood
Marietie Louw
Musina (Messina). - 'n Boer van dié omgewing in Limpopo gaan aangekla word
van moord nadat hy glo 'n aanvaller op sy plaas doodgeskiet het.
Supt. Ailwei Mushavhanamadi, polisiewoordvoerder in die Vhembestreek, het
gesê die 54-jarige boer sal later in die Musina- landdroshof op 'n klag van
moord verskyn.
Die polisie het geweier om die boer se naam te verstrek voordat hy in die
hof verskyn.
Volgens Mushavhanamadi was daar gister omstreeks 03:10 twee mans op die boer
se plaas.
Die honde het begin blaf en die boer het gaan ondersoek instel.
Die boer is na bewering met 'n ysterstaaf aangeval.
"Die boer sê hy is aangeval, maar ons kan dit nog nie bevestig nie," het
Mushavhanamadi gesê.
Dit is nie seker wat presies daarna gebeur het nie, maar die boer het glo
een van die vermeende aanvallers met sy pistool geskiet.
Die vermeende aanvaller se "kollega", soos die polisie na hom verwys, is
steeds op vrye voete.
begin 666 icon_print.gif
M1TE&.#EA$@`-`+,``````,P``/_______P````````````````````` `````
M`````````````````````"'Y! $```,`+ `````2``T```0N$,A)*PTXZQTD
G_YGW"209`F,I:**FKBSJJES[OF=VTYB]FSU9X ?L"$$;B](2`0`[
`
end
begin 666 rotatrim_logo.gif
M1TE&.#EA/ `2`+,``/____
Maandag 9 Januarie 2006 bl. 1
Beeld
Johannesburg Finaal
'Dit vloek teen Grondwet'
Staat wil hof se mag stroop om oor wette te besluit
Philip de Bruin
Die regering beplan om alle howe in Suid-Afrika - selfs die konstitusionele
hof - te stroop van hul mag om die inwerkingtreding van enige wet van die
sentrale of 'n provinsiale regering - hoe ongrondwetlik ook al - te verbied.
Die plan is om alle howe selfs te verbied om net gedinge oor die
inwerkingtreding van wette aan te hoor.
Dié bepaling is vervat in die Veertiende Wysigingswet van die Grondwet wat
vir kommentaar in die Staatskoerant gepubliseer is.
Regslui het gister met kwalik bedekte woede en teleurstelling daarvan kennis
geneem.
Een van hulle, prof. Marinus Wiechers, oudhoogleraar in die reg aan Unisa
wat 'n prominente rol in die grondwetlike onderhandelinge gespeel het, sê as
dié bepaling wet word, is dit 'n "fatale verkragting van die
legitimiteitsbeginsels in die Grondwet".
"In praktyk beteken dit dat 'n wet ongrondwetlik kan wees of ongrondwetlike
bepalings kan bevat, maar dat geen hof die inwerkingtreding van die wet op
grond van die ongrondwetlikhede kan verbied nie.
"Selfs die konstitusionele hof, die opperbeskermer van die Grondwet, sal dit
nie kan doen of selfs net so 'n versoek kan oorweeg nie.
"Wat die regering eintlik sê, is dat 'n wet wat hy in werking wil stel,
voorrang kry bo die legaliteit van die wet. Dit herinner sterk aan die
situasie in die ou bedeling. Dit vloek teen die Grondwet."
Die hooggeregshof en die appèlhof (met bekragtiging daarvan deur die
konstitusionele hof) en die konstitusionele hof behou hul reg om wette en
wetsbepalings ongrondwetlik te verklaar.
. Wiechers verwys na nóg 'n omstrede bepaling in die betrokke wetsontwerp:
dat die konstitusionele hof amptelik en statutêr as die hoogste hof in die
land omskryf word en dat dit dus nie op gelyke voet met die appèlhof sal
wees nie.
"Die appèlhof is, soos almal weet, 'n baie sterk hof en was tot dusver die
hoogste hof in die land oor alle sake behalwe grondwetlike sake.
"Nou bepaal die konsepwet dat die konstitusionele hof die hoogste hof in die
land sal wees in alle grondwetlike sake 'n in 'enige aangeleentheid waarin
die konstitusionele hof 'n appèl sou toestaan'.
"Daar is frustrasie aan die opbou by die appèlhof oor sy status en ek meen
hierdie beoogde artikel is totaal onnodig."
. Nog 'n nuwigheid in die konsepwet is twee pleks van die huidige een
adjunkpresidente vir die appèlhof.
As rede word aangevoer dat een adjunkpresident hom sal toespits op
arbeidsgedinge met die beoogde skrapping van die arbeidsappèlhof.
. As die konsep wet word, sal pres. Thabo Mbeki voortaan self die
regters-president en adjunk-regters-president van die hooggeregshowe aanstel
aan die hand van 'n lys kandidate wat die Regterlike Dienstekommissie aan
hom sal verstrek.
Net meer as 100 jaar gelede het 'n diepe angstigheid die
"republikeinse allerheiligste" - die stad Pretoria - beetgepak.
Juis hier is Kerkplein se balkonne volgepak terwyl Union Jacks regoor
die stad gewapper het. Swart inwoners was ekstaties oor die
moontlikheid van 'n beter bedeling as dié wat hulle onder die Boere
te beurt geval het. Britse onderdane het suurlemoene uitgedeel om die
inkomende troepe te verfris. Johanna Brandt het die Vierkleur om haar
hoed gebind terwyl sy gadegeslaan het wat sy beskryf het as "...the
soul-sickening display of imperial patriotism". En 'n plaaslike
inwoner het in haar dagboek aangeteken: "This afternoon the troops
marched in in thousands. It was a sight we will never forget. There
seemed no end to them...Its all over. Pretoria belongs to England"1
Minder as tien dae gelede het 500 Afrikanerstudente na die
Administrasiegebou van die Universiteit van Pretoria gemarsjeer. Hulle
het beweer dat hulle tradisies ondermyn word, dat Afrikaans
gemarginaliseer word en dat onbevoegde buitestaanders (lees: swart
mense) stadig besig was om bevoegde binnestaanders (lees: Afrikaners)
te vervang. Hulle het lustig die apartheidslied, Die Stem, gesing
terwyl 'n nie te onaansienlike getal werknemers by die administrasie
so ewe vanaf die balkon by hulle ingeval het. Wat hierdie groep wit
nasionaliste betref, behoort Pretoria aan die swartes en wil dit
voorkom of daar geen einde is aan hulle nie. Dis nogeens alles verby.
Ek noem hierdie waarnemings enersyds om aan te toon dat Pretoria nog
steeds 'n simbool is van 'n langdurige stryd tussen mense uit 'n
diep verdeelde samelewing en andersyds om te suggereer dat vrae oor
identiteit, mag en eienaarskap vandag net so lewend is as wat dit 105
jaar gelede was.
Dit is vir my baie moeilik om oor "die Afrikaner" (of, vir
dieselfde prys, oor Zoeloe- of Kleurling-identiteit) te praat, want ek
glo nie dat hierdie identiteite essensieel, permanent, universeel of
onskuldig is nie. Effe anders gestel, ons praat hier van onlangse
identiteite; hulle is polities gekonstrueer, hulle neem veelvuldige
betekenisse aan en dit is onwaarskynlik dat hulle die verskyning van
nuwe nasionale identiteite in Suid-Afrika, maar veral ook in die
konteks van 'n geglobaliseerde wêreld, sal oorleef.
'n Mens hoef maar net die Afrikaanse pers op Sondae en op weeksdae te
volg om 'n diepe angs by wit (en ook sommige swart)
Afrikaanssprekendes te bespeur oor wie of wat 'n Afrikaner is ...
'n Afrikaan? 'n Eurokaan? 'n Suid-Afrika(a)n/er? Ons het hier te
make met belangrike bakens van 'n identiteit onder die druk van
verandering en, vir my, 'n baie belangrike geleentheid om die
rassistiese mites van kolonialisme en apartheid te destabiliseer en ons
gemeenskaplike menslikheid te herstel.
Maak egter geen fout nie. Dit gaan vir Suid-Afrikaners baie moeilik
wees om af te sien van ons apartheidsidentiteite. Ek het dit terdeë
besef toe ek onlangs besoek afgelê het by die museum langs die
Grondwetlike Hof in Hillbrow. Vier van die oorspronklike houers waarin
kos aan gevangenes uitgedeel is, is daar uitgestal: 'n groot pot vir
wit gevangenes, 'n effens kleiner een vir Indiër-gevangenes, 'n
nog kleiner een vir gekleurde gevangenes en dan die kleinste een vir
swart gevangenes. Ek het toe verstaan hoe hierdie vals identiteite 'n
konkrete, letterlike betekenis aangeneem het. Meer nog, ek het verstaan
hoe die voorwendsel van 'n "hoër" identiteit 'n wesenlike
verskil kon maak ten opsigte van die ware essensie van oorlewing en
welsyn - met ander woorde, om genoeg te hê om te eet. Dit help nie
juis wanneer die nuwe amptenary steeds daarop aandring om mense in
terme van hierdie verdelende identiteite te kategoriseer nie - dit,
elf jaar ná die wettige beëindiging van apartheid - via die sensus,
via gelyke-indiensnemingsvoorleggings, via die aanteken van
eksamenuitslae.
Maar daar is nog 'n rede waarom ek skepties is oor hierdie
veronderstelde inklusiewe of allesomvattende etiket, die Afrikaner.
Afrikaners verteenwoordig meer as ooit tevore 'n ryklik diverse groep
mense in terme van óf ideologiese óf politieke oriëntasie; in terme
van ekonomiese en sosiale status; en in terme van godsdienstige of
siviele verbintenis. Die immer lendelam aanname dat Afrikaners 'n
kulturele en politiese monoliet is, veral op die kruin van
Afrikaner-nasionalistiese regering, kan nie langer verdedig word nie.
Ek sal waarskynlik nie so ver soos Chris Brink gaan en praat van
Afrikaner-agnostisisme in my poging om hierdie veelvuldige en
gefraktureerde identiteite te beskryf nie, maar sy observasie rakende
'n groeiende diversiteit binne hierdie groep Suid-Afrikaners is
korrek.
Dit is dus belangrik om te verstaan dat my algemene opmerkings nie
gekonstrueer moet word as veralgemeenbare aansprake rakende die gedrag
van 'n groep mense nie - in hierdie geval, Afrikaners.
Dit is een ding om die halsstarrigheid van hierdie gekonstrueerde
identiteite te herken; dit is egter 'n heeltemal ander saak om te
aanvaar dat die simbole van konfrontasie dit waarop hulle aanspraak
maak, verteenwoordig. Een van die kragtigste simbole van 'n opkomende
Afrikaner-nasionalisme ná 1994 is die Afrikaanse taal. Dit was die een
ding wat sowel sagte as harde wit nasionaliste gemobiliseer het om die
aansprake van die Afrikaner te bevorder - vanaf Afrikaansmedium skole
tot Afrikaanse klasse aan voormalige Afrikaanse universiteite.
Maar die probleem is juis hierin geleë. As ons hier besig was met 'n
ernstige debat oor Afrikaans as 'n taal, kon die probleem sonder veel
ophef gehanteer word. Die media, en nie slegs enkele analiste nie, het
die tekens in hierdie opsig heeltemal verkeerd gelees. Die handhawing
van Afrikaans is nie 'n stryd om taalregte nie; dit is 'n handige
banier waaragter sekere persone die verlies van mag, die verlies van
voorregte, asook die verlies van plek kan bekla.
Daar is 'n diep en tasbare bitterheid te bespeur by die giftiger
element Afrikaner-nasionaliste oor wat in 1994 gebeur het. Hoewel ek
reken dat die meerderheid Afrikaners in wisselende grade van
akkommodasie die nuwe regime aanvaar het, tel hulle nie onder diegene
wat die nasionalistiese agenda belig nie. Vir hierdie raserige en
sigbare minderheid wit Afrikaners is die verlies van dominansie 'n
onafgehandelde saak wat nie soseer in die vorm van vrugtelose
sabotasie-kampanjes deur regse fanatici te voorskyn sal tree nie
(hoewel hierdie aspek natuurlik nie ten volle uitgeskakel kan word
nie). Dit sal eerder die vorm aanneem van intense openbare veldtogte
rondom die een ding waaroor die regering sensitief voorkom - die
Afrikaanse taal. Kru gestel: die protes sal nie die bosagtige voorkoms
aanneem van AWB-tipe aggressie nie, maar wel die skoongeskeerde gesig
van kwasi-intellektuele oproermakers en hul manlike studentesurrogate.
Maar Afrikaners maak in hierdie opsig 'n reusefout deur iets ernstig
te lees in die oënskynlik ernstige pogings en bedoelings aan die kant
van swart nasionalistiese politici om daadwerklik iets substansieel te
doen om Afrikaans te bevorder of te beskerm. Dit is baie moeilik om die
President se oproep by (van alle plekke) die onlangse Algemene
Nasionale Raad van die ANC te verstaan, naamlik om aandag te gee aan
Afrikaans - buite-om die politieke behoefte daaraan om beskou te word
as versoenend jeens 'n groep wat hul dominansie meer as 'n dekade
gelede op so 'n dramatiese wyse verloor het. Toe die President
hierdie oproep gemaak het, was ek geamuseer deur die skreeuende
opskrifte wat in 'n Afrikaanse Sondagkoerant gevolg het, en waarin
'n lang lys voorskrifte aangebied is van moontlike maniere waarop hy
sy mondelinge verbintenis kon implementeer.
Die ANC het geen voorneme om Afrikaans ernstig op te neem nie, en wel
om twee redes. In die eerste plek: Afrikaners onderskat oor die
algemeen totaal en al die diep-, diepgesetelde bitterheid wat steeds
voortduur by swart inwoners suid van Pretoria oor die onderdrukkersrol
van Afrikaans, by uitstek gedurende die 1970's. In die gemoed van
gewone en magtige swart mense is Afrikaans en Afrikaners onlosmaaklik
verbind - ten spyte van argumente wat aangaande die diverse
oorspronge van hierdie taal gemaak kan en behoort te word. In die
tweede plek: dit is hoogs onwaarskynlik dat die ANC enigiets sal belê
in 'n taal wat vir 'n groot deel van die vorige eeu oorheersing met
Engels gedeel het, terwyl dit inderwaarheid geen betekenisvolle
beleggings gemaak het in daardie ander tale wat vir eeue op groteske
wyse afgeskeep is in terme van wetenskap en vakkundigheid nie.
Afrikaans is dus selfs vir die regerende party 'n simboliese
"middel" waardeur breër politieke doelwitte van verdraagsaamheid,
indien nie versoening nie, bereik kan word.
Dit is egter belangrik om die onlangse eskalasie in openbare protes by
aktiviste onder die Afrikanerminderheid te verstaan - dringende
ontmoetings wat deur die President in sy kantoor toegestaan word of met
sy afgevaardigdes iewers in die bos - en veral op
universiteitskampusse in antwoord op die sluiting van plek en voorreg
in die publieke domein. Politieke mag is effektief verlore. Afrikaners
wend hulle nou tot die paar instellings wat oorgebly het waarbinne
kultuur, taal, voorreg en witheid steeds gelaer kan word. Maak nie saak
watter ander voordele sulke instellings mag inhou nie, hierdie ruimtes
maak voorsiening vir die kweek van skeiding en uniekheid. Die
instellings waarna ek verwys, is die kerk, rugby, openbare skole en
universiteite.
Dit is duidelik dat die kerk en ander vorme van kulturele organisasie
oorgebly het as die enigste vrywillige assosiasies waarbinne Afrikaners
steeds kan opereer op wyses wat ander tipes mense effektief uitsluit,
selfs wanneer Christelike, Afrikaanssprekende kulturele organisasies
- soos een prominente groepering - uiteindelik instem om toegang
tot nie-Christene te verleen, op voorwaarde dat die organisasie
Christelik bly.
Ek moet nog uitmaak wat Afrikaners bedoel met die term Christelik.
Wanneer Tukkie-studente van die Voortrekkerkoshuis (in Hatfield) 'n
vlag hys wat proklameer dat hierdie koshuis (slegs) vir Manlike, wit,
Afrikaners en Christene is - begin ek verstaan waarom Christen vir
talle (hoewel sekerlik nie vir alle nie) Afrikaners deel is van 'n
pakket, iets wat onskeibaar is van witheid, afsonderlikheid, Afrikaans
en die kerk. Dit is 'n ontstellende wanvoorstelling en verdraaiing
van Christus se boodskap, 'n begrip van Christelikheid wat lankal
geskei is van Skrifwaarhede ten einde 'n hardnekkige rasse-arrogansie
te voed.
Maar die wit, hoofstroom Afrikaanse kerk bly een van die min plekke
waar sulke rassemites nie slegs verdra word nie, maar inderdaad
bevorder en geseën word, dikwels sonder dat dominees of selfs die
gemeentes bewus is van die feit dat hul praktyke en diskoerse aanstoot
gee. Ek het onlangs die begrafnisdiens van 'n dierbare kollega
bygewoon in 'n Nederduitse Gereformeerde Kerk iewers in die weste van
Pretoria, en in hierdie eksklusief wit gemeente het ek volkome ontuis
gevoel. Maar die boodskap was warm, die diens was informeel en die
mense vriendelik. Ek het egter net tuis genoeg begin voel in hierdie
gemaklike ruimte om te rou oor ons kollektiewe verlies toe die dominee
skielik en sonder waarskuwing 'n "grap" probeer maak het, een wat
borduur was met rasse-paternalisme oor "die Kleurlinge in
Stellenbosch". Hierdie "grap" het 'n gelag onder die groot skare
ontlok - en die dominee het bloot voortgegaan met die diens asof niks
gebeur het nie. Ja, dit is wat rasseskeiding 'n volgende geslag
gelowiges kos.
Die probleem met rugby, aan die ander kant, is dat die kwotastelsel die
sport effektief getransformeer het tot 'n gaandeweg meer
verteenwoordigende demografie, ten spyte van die infantiele gedrag van
die spel se administrateurs. En namate meer Habanas en Mmametsas na
vore tree en deur hul vertonings die mees gekoesterde leuens van die
wit nasionaliste verwoes, sal daardie simpel vrae oor bevoegdheid of
standaarde inderwaarheid verdamp.
Die probleem met universiteite is dat die dae toe Afrikaner-dominansie
en voorreg volgehou kon word, eenvoudig gestel, getel is. Dit is
nêrens duideliker nie as by plekke soos die voormalige RAU, die
voormalige UPE en die Universiteit van Pretoria. Die Universiteit van
Pretoria, geleë onder die waaksame oog van die Uniegebou, binne
loopafstand van die meeste nasionale regeringsdepartemente, by die
kruising van die grootste wêreld-ambassades, en in die hart van die
diplomatieke hoofstad op die kontinent Afrika, sal, as niks gedoen word
nie, binne minder as 'n dekade 'n Engels-medium universiteit word.
Dit is insiggewend dat die "voorkeurtaal" (die taal waarin die
meeste van ons 40 000+ studente onderrig wil word), Engels is - en
hierby is 'n betekenisvolle basis Afrikaans-eerstetaalsprekendes
ingesluit.
Na my mening sal hierdie uitkoms uiters betreurenswaardig wees en ek
sal pogings steun om te verseker dat Afrikaans prominensie geniet -
let wel, nie dominansie nie! - in die lewe en kultuur van hierdie
formidabele instansie.
My probleem ontstaan wanneer die stryd om Afrikaans gekoppel word aan
die strewe na Afrikaner-dominansie in die tradisies, seremonies en
klaskamers van die universiteit. Dit raak 'n probleem wanneer die
protagoniste van Afrikaans die terme van die debat probeer omraam as
'n politiek wraaksugtige respons tot Engels, of, meer pertinent, die
Engelse. Soos een student se plakkaat verlede week lees: Slegs Engels
is erger as Slegs Blankes.
Hierdie soort vensters op die gedrag van die taalprotagoniste
ondersteun Mariana Kriel ('n doktorale student aan die Londense Skool
vir Ekonomie en Politieke Wetenskap) se siening dat dit steeds
onmoontlik is om oor Afrikaans te praat sonder om oor
Afrikaner-nasionalisme te praat. Wanneer dit gebeur, raak dit baie
moeilik om die saak vir Afrikaans te bevorder op grond van sy ryk
sosiale en literêre nalatenskap, en sy potensiaal om brûe oor kulture
en gemeenskappe te bou. Die protagoniste verstaan nie dat wanneer dit
gebeur, die stryd om Afrikaans effektief verlore is nie.
Die mees intense gevegte het hulle onlangs onder die vaandel van
Afrikaans in wit skole uitgespeel. By die eerste blik wil dit voorkom
of dit bloot gevegte is oor eksklusief Afrikaanse skole wat Engels wil
uithou, terwyl die landswette ewe liberaal aangehaal word. Maar dit
gaan bepaald nie om die uithou van Engels nie - dit gaan om die
uithou van swart studente. Daar is weliswaar Afrikaanse skole wat
dubbelmediumskole geskep het wat die toelating van swart studente tot
hul sterk akademiese kulture fasiliteer. Maar die oomblik dat hulle dit
doen, haas middelklas- en selfs behoeftiger Afrikaners hulle na wat ek
noem kontrapunt- (counterpoint) skole, dit wil sê, daardie leliewit
skole op die heuwel. Hierdie hoofde protesteer bitterlik; en selfs
wanneer ons aantoon dat ons slaagpunte in matriek gehandhaaf word en
dat daar trouens selfs daarop verbeter word, neem hierdie ouers steeds
hul kinders uit ons skole.
Ek praat, by wyse van beklemtoning, van skole waarin daar 'n baie
sterk akademiese kultuur bestaan en waar daar 'n baie sterk
konsentrasie van Afrikaans neffens Engels in die skoolkurrikulum
bestaan. Dit sou selfs vir die mees geharde taalprotagonis baie moeilik
wees om te redeneer dat ouers bloot van Engels af wegvlug; waarvan
hulle ook weghol, is die sosiale en intellektuele benadeling van hul
kinders, is die onsmaaklikheid van rasse-integrasie en die verlies van
rasse-eksklusiwiteit. Dit is hoe eenvoudig en hoe kompleks dit is.
Waarheen gaan ons van hier af?
Watter strategieë ook al gekies word - hetsy polities of
opvoedkundig - dit is belangrik om nie Afrikaans uit te sonder as die
hoofprobleem wat die Suid-Afrikaanse gemeenskap en instellings
konfronteer nie. Ek herhaal: hierdie is nié die primêre dilemma
waarrondom 'n hernieude nasionalisme geloods word nie.
Die eerste stap is om 'n positiewe ingesteldheid jeens veeltaligheid
te koester wat die rykheid en diversiteit van al ons tale sal bevorder.
Deur die debat aan die voormalige Afrikaanse universiteite af te water
tot 'n Afrikaans-Engelse tweestryd laat ons nie net sinlose
Boereoorlog-vyandighede herleef nie, ons verbrou ook die geleentheid om
hiervan 'n taaldebat eerder as 'n bedekte politieke debat te maak.
Die tweede stap is om in elk geval, so ver moontlik, 'n positiewe
omgewing te skep waarbinne dit moontlik gemaak word vir studente om
toegang te hê tot onderrig in hul moedertaal, insluitend Afrikaans.
Maar daar dit onwaarskynlik is dat die staat die bron van nuwe
toegangsroetes gaan wees, móét sulke toegang deur instellings self
verskaf word, óf direk, óf deur eksterne of private bydraes. Sodoende
kan in twee praktiese behoeftes binne die voormalige Afrikaanse
universiteite voorsien word: die behoefte aan meer Afrikaansvaardige
onderwysers en dosente, en die behoefte aan die vertaling en
duplisering van materiaal in Afrikaans.
Die derde stap is om die werklike materiële vrese en besorgdhede onder
Afrikaners aan te spreek. Soos ek elders aangetoon het, demonstreer die
effektiewe uitsluiting van jong Afrikaners, en jong mans in die
besonder, van owerheidsektordienste 'n gebrek aan basiese
welwillendheid en meelewing en verhoog dit die risiko van politieke
vervreemding in ons jong demokrasie. Simboliese gebare rondom Afrikaans
het weinig waarde; die staat het 'n plig om na alle landsburgers om
te sien en hulle in te sluit in terme van werksekerheid.
Die vierde stap is om deur ons lewe as onderwysers en leiers in watter
dissiplines ook al, die kwaliteite van respek, openheid, dialoog,
betrokkenheid by en toegewydheid aan alle mense te betoon; wanneer 'n
mens dit doen, hoef jy nie te bekommerd te wees oor die risiko van
taalvervreemding nie. Ek weet uit ondervinding dat wanneer mense weet
jy werk vir hulle, dat jy aan hulle toegewyd is, dat jy namens hulle
lei, word vooroordeel weggekalwe en begin jy bou aan 'n wedersydse
begrip van die toekoms.
Ná vyf jaar in Pretoria is ek nou van een ding oortuig: die oorgrote
meerderheid van Afrikaners in ons land is ordentlike mense, opgewonde
oor ons nuwe demokrasie, met 'n sterk toewyding aan opvoeding. Ja,
hulle worstel met die taal en die vinnige tempo van verandering; ja,
hulle is dikwels ongemaklik in hul omgang met ander landsburgers op
'n billike en gelyke grondslag; ja, hulle vind dit soms moeilik om te
aanvaar dat die ander-rassige aanstelling vaardiger is; en ja, hulle
gly soms terug in negatiwiteit.
Maar is dit nie waar van almal van ons nie?
1.Ek het hierdie notas, met inbegrip van al die aanhalings in die
eerste paragraaf, saamgestel uit Bridget Dieron (2000) se fassinerende
boek, Pretoria at War, 1899-1900, gepubliseer deur Protea Boekhuis,
Pretoria.
Prof. Jansen is dekaan van die fakulteit Opvoedkunde aan die UP.
Luister ( sê Don Espejuelo) die breinblom van 'n hemel 'n
Anderplek
blom in bykans alle gelowe uit - en wat is geloof anders
as 'n oorlewering? ... skeef of krom ....
- is die saadjie ons gemeenskaplike onsyn
ons gesamentlike geheue?
want baie verligtes beweer dat van ons voorsate
uit Oorbo afgetuimel het lank en lank gelede:
reisigers van die binneruim, Meesters, ballinge, Dorslandtrekkers,
verdwaaldes, soldate van die versuim, bakterieë, uitvarendes,
krygsgevangenes van Sint Helena en Ceylon, sendelinge,
gebrandmerktes, rebelle, terroriste, vlugtelinge uit 'n strafkolonie,
vryheidsvegters -
en met ons en met hier het hul hul kom meng
met die stof en die slym
die roosblare in die klei
kleidrome
is dit hùlle uitgehunkerde heimwee na 'n land
waar almal pêrels in die kroon is
of die harde besef van 'n retoer
wat ons tot in der bloute toe
besmet het met 'n skuiwergatdroom?
is die hemel inherente erfgoed?
is die hemel 'n Atlantis of 'n Thoel?
is die hemel in ons bloed?
Who were the heroes of the Battle of Blaauwberg, the bicentenary of
which falls on 8 January 2006, just 16 months from now? It's a sure bet
that no Capetonian will be able to answer that question, because the
Battle of Blaauwberg has been allowed to vanish into such obscurity
that at most we have a vague recollection that this was when the Cape
became a British colony. Were there, in fact, any heroes that day?
The answer is yes, there were heroes at Blaauwberg, probably the most
important battle ever fought in Southern Africa because of its
long-term consequences.
In brief, the battle took place because the British, who were mid-way
through their long, fierce struggle with France, saw possession of the
Cape - then controlled by the revolutionary French-leaning Batavian
Republic which had been proclaimed in the Netherlands - as a
commercial and strategic necessity.
As early as 1795 Sir Francis Baring, chairman of the English East India
Company, had pointed out to the then Secretary of State for War, Henry
Dundas, that the Cape "commands the passage to and from India as
effectively as Gibraltar does the Mediterranean ". Equally
trenchantly, Dundas 's own Under-Secretary noted that although the Cape
was "a feather in the hands of the Dutch" it would become "a
sword in the hands of France ".
So early in January 1806 a massive British invasion fleet of more than
60 men-of-war and transports anchored in Table Bay during a howling
south-easter, waited for it to abate somewhat and then sent about 5 000
soldiers, sailors and marines wading ashore at Losperd's Bay, today's
Melkbosch.
The British set off for the Blaauwberg while Lieutenant-General Jan
Willem Janssens, Governor of the Cape, did the same from the opposite
direction with his small scratch force of about 2 000. The British
reached the heights first, and on the morning of 8 January battle
commenced on the Cape Town side of the mountain.
Within a matter of hours it was over: vastly outnumbered and failed by
his best regiment, Janssens withdrew towards the Hottentots Holland
mountains and the British were preparing to march on Cape Town . A
turning-point had been reached in the history of Southern and Central
Africa , although no-one realised the extent of it.
To know who the heroes of Blaauwberg were, it is necessary to know who
fought there on the Batavian side. Janssens had five groups of
professional soldiers: the 5 th Battalion of the Regiment Waldeck, a
mercenary unit in Batavian service; the 9 th Battalion of the Batavian
Rifles; the 22 Regiment of Foot, a Batavian infantry unit; a small
group of Batavian dragoons (mounted riflemen); and a detachment of
Batavian artillery under a Lieutenant Pellegrini.
He also had something over 200 French marines and sailors who happened
to be available at the Cape, plus a contingent of locally born men made
up the Hottentot Light Infantry, a full-time regiment, and two
part-time volunteer units, the light dragoons from Swellendam and the
Javanese Artillery Corps, recruited from the sizeable population of
freed slaves at the Cape .
The villains of the piece were the Waldeckers. Janssens had expected
much of them; but they were the only one of his units not to cheer him
enthusiastically before the battle, and they cut and ran almost
immediately. This caused the Dutch battle-line to crumble, with units
withdrawing because their flanks were exposed.
And the heroes? The French were heroes: they held out for as long as
possible and then withdrew after suffering heavily. So were
Pellegrini's horse artillerymen, who fought to the bitter end and only
withdrew when Janssens personally ordered them. So were the three units
of Cape men, who stood and fought to the last moments, and paid the
price.
What they bought with their blood was a breathing-space that enabled
Janssens to withdraw with the rest of his army and his slow-moving
supply wagons. As a result there was no unconditional winner-takes-all
surrender, but a carefully negotiated treaty of capitulation that
benefited the people of the Cape .
The motivation of the Frenchmen and the Batavian artillerymen are
obvious enough, but what of the local men? They had very little in
common as regards material things or even religion. But one has to look
beneath the surface.
For one thing, all or most were born and bred at the Cape , and all
spoke the language that would later be called Afrikaans. Then again,
their status had changed. For more than 150 years they had not had what
we would regard as citizenship of anywhere. But the Dutch East India
Company was long gone, and since early 1803 they had been citizens of
the Batavian Republic , which was no mere token status.
In less than three years Janssens and Commissioner-General A J de Mist
had wrought great changes at the Cape according to the tenets of the
Batavian Republic , which modelled itself on the egalitarian ideals of
the French. To mention only two, they had forbidden the importation of
slaves and planned to emancipate all those in bondage, and had extended
official recognition and protection to all faiths, including Islam
(which under the DEIC had been tolerated but not officially
recognised).
It might not be going too far to say that the Cape men were fighting
for a vision of a better future, knowing that the British were the
mortal enemies of the ideals of both the French and Batavian Republics
. Right or wrong? Well, it appears very likely that if the Batavian
rule had not ended in January 1806 the Cape 's slaves would all have
been freed two decades before it actually happened.
It stands to reason that we should honour Janssens and De Mist, two
great reformers, especially by the standards of those times. It stands
just as much to reason that we should honour the Swellendam light
dragoons, the Hottentot Light Infantry and the Javanese Artillery
Corps, who laid down their lives not just for the ideals of the
Batavian Republic but also to allow a negotiated capitulation. Not to
mention the Frenchmen and Batavian gunners.
But we don't. There is no memorial to them anywhere in Cape Town , no
wreaths are laid to their memory, nobody - and this is the ultimate
insult - even remembers what they did or where they are buried. The
heroes of Blaauwberg deserve better.
Volgens Mbeki is "hulle" reeds sedert 2000 besig om die effektiwiteit
van die munisipaliteite dop te hou.
Maar hy meld nie wat waargeneem is nie. Hy meld ook nie waarom die
korrupte ANC-regering wag totdat mense bande brand en paaie versper
voordat hulle reageer op hulle eie onbevoegde en korrupte amptenary
nie.
Dit lyk my verandering sal maar weer bewerkstellig word deur Swartes
wat bereid is om tot geweld oor te gaan?
(Wie kan onthou dat burgermeesters nie besoldig was voordat die
ANC-bewind in plek gekom het nie.)
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
