Radiospeler Radiospeler
 
Supertaal
Kom praat saam!

Wys: Vandag se boodskappe :: Onbeantwoorde boodskappe :: Stemmings :: Navigasie
Hartlik welkom! Op hierdie webtuiste kan Afrikaanse mense lekker in hul eie taal kuier, lag en gesellig verkeer. Hier help ons mekaar, komplimenteer mekaar, trek mekaar se siele uit, vertel grappe en vang allerhande manewales aan. Lees asb ons aanhef en huisreëls om op dreef te kom.

Re: Ekonomie

Wo, 08 Mei 1996 00:00

Antonie skryf:

> Ek het ongelukkig nie meer Reinier se vorige boodskap oor die
> onderwerp nie maar ek wil tog 'n paar punte stel daaroor:
> Reinier is 'n kampvegter vir totale vrye ekonomiese aktiwiteit (as ek
> hom reg verstaan). Hy verwys na na lande wat goeie groei ondervind het
> en omtrent almal van hulle het omtrent geen regeringsinmenging in die
> ekonomie nie, omtrent geen beskerming van binnelandse produkte.
>
> Die stelling is nie altyd waar nie. Lande soos Sjina, Maleisi"e en
> Singapoer ondervind baie goeie groei (6% plus per jaar) en daardie
> ekonomie"e is ver van vry af. Hulle het nog steeds valutabeheer (soos
> ons) en hul binnelandse produkte word beskerm deur heffings op
> ingevoerde goedere. Switzerland het van die strengste immigrasiewette
> en bied maar net beskerming aan sy eie werkerskorps.

Die stelling is oor die algemeen waar. Sjina ondervind nou juis
ekonomiese groei omdat die regeringsinmenging in die ekonomie radikaal
afgeskaal is. Lande soos Maleisië en Singapoer word juis gekenmerk
deur minimale regeringsinmenging in die ekonomie - vergelyk maar die
aandeel wat die staat in daardie lande se ekonomie het met lande met 'n
lae ekonomiese groeikoers. Hierdie lande is juis goeie voorbeelde van
lande met betreklik vrye ekonomië.

Dit is waar dat Switserland, soos talle westerse lande, streng
beperkings plaas op immigrasie, maar dis 'n betreklik onlangse
ontwikkeling, en beslis nie die "rede" vir die land se ekonomiese
voorspoed nie. Dis waarskynlik eerder 'n belemmering op vooruitgang.
Daar is tans meer vreemde werkers in Switserland as die land se kleinste
etniese minderheid, die Reto-Romane. Hierdie mense speel 'n belangrike
rol in die land se ekonomie, aangesien hulle take verrig waarvoor die
deursnee Switser sy neus optrek.

> Daar is 'n paar dinge wat onthou moet word voordat beskerming van
> binnelandse produkte weg mee gedoen word.
> Reinier het gesê dat ons voordeel moet trek uit die produkte wat
> oorsese lande subsidi"eer. Die ekonomie van 'n land is ongelukkig nie
> so eenvoudig nie. Een van die take van alle regerings wêreldwyd is om
> werk aan sy mense te voorsien (dit klink na 'n sosialistiese stelling
> maar die VSA en Brittanje het hierdie beginsel na die tweede
> wêreldoorlog begin uitdra). Nie die staat alleen nie, maar enige
> regering moet die klimaat skep sodat die privaatsektor nuwe
> werksgeleenthede kan skep.

Nee, dit is beslis nie die taak van 'n regering om werk aan sy bevolking
te verskaf nie. Al wat jy dan kry is staatsamptenare, pleks van die
produksie van goedere. As jy eintlik probeer së dat dit die taak
van 'n regering is om 'n politieke en maatskaplike klimaat te skep
waarin mense hul Godgegewe gawes kan gebruik na die beste van hul
vermoëns, sal ek met jou saamstem. Maar dis iets heel anders as
'n regering wat "werk skep", iets wat geen regering kan doen nie.

Die na-oorlogse Arbeiderregering van Clement Atlee (en daaropvolgende
Arbeiderregerings) in Brittanje het juis daardie land op die afdraende
pad geplaas. Dis eers toe Thatcher se regering die ontsaglike skaal van
staatsinmenging van die Arbeiders afgeskaal het, wat Brittanje weer met
reg "Groot" genoem kon word.

( Teroops, hierdie oulike staaltjie het ek erens gelees: Kort nadat
Atlee se Arbeiders vir Churchill se regering in die na-oorlogse
verkiesing verslaan het, loop Atlee die manstoilette in die
parlementsgebou binne. Chuchill staan teen die muur, besig om water af
te slaan. Toe hy Atlee gewaar, draai hy sy rug, skuif weg na die hoek
en gluur oor sy skouer.

"Feeling a bit stand-offish today, Winston?", vra Atlee.

"Yes!", grom Churchill. "Every time you see something big, you want
to nationalise it!")

Ons is geneig om te dink dat staatsinmenging werk skep, en die
ekonomie 'n hupstoot gee. Maar mens moet in gedagte hou dat die
regering nie projekte aanpak met geld wat hy van geldbome pluk nie. Hy
moet sy burgers belas, wat daardie geld op ander dinge sou uitgegee
het, wat sodoende ander werksgeleenthede sou geskep het. Vir elke
"hupstoot" wat regeringsinmenging vir die ekonomie gee, gee dit die
ekonomie 'n teenoorgestelede "hup-stop". Soos die Amerikaanse ekonoom,
Henry Hazlitt verduidelik het met die voorbeeld van 'n $10 miljoen
regeringsbrugbouprojek:

"For every public job created by the bridge project a private job has
been destroyed somewhere else. We can see the men employed on the
bridge. We can watch them at work. The employment argument of the
government spenders becomes vivid, and probably for most people
convincing. But there are other things that we do not see, because,
alas, they have never been permitted to come into existence. They are
the jobs destroyed by the $10 million taken from taxpayers. All that
has happened, at best, is that there has been a *diversion* of jobs
because of the project. More bridge builders: fewer automobile
workers, television mechanics, clothing workers, farmers."

aar, natuurlik, die resultaat is nie slegs neutraal nie. 'n Regering
bou nie doeltreffend br=FBe of huise nie. In der waarheid is die
probleem veel erger, aangesien regerings geneig is om produkte te
vervaardig waarvoor die aanvraag laag is. Uiteindelik lei alle
staatsprojekte aan korrupsie en ondoeltreffendheid. Kontrakte word aan
vriende uitgedeel, en gebruikers kry produkte wat die burokrate wel
hê, en nie wat hulle self wil hê nie. Die lei tot grootskaalse
vermorsing. Regeringsprojekte verskaf werk aan 'n paar sigbare mense,
maar doen dit ten koste van almal. Sulke projekte hou mense besig met
onproduktiewe werk, wat die land armer maak.

> Nou, dink aan die chaos wat sal ontstaan indien alle beskerming op
> ingevoerde produkte na SA meteens opgehef word. Hoeveel miljoene mense
> gaan nie hul werk verloor nie. Daar gaan onrus en opstande wees en
> misdaad gaan toeneem en dit kan geen regering bekostig nie. Dit gaan
> dan weer beleggers afskrik en so beland 'n land gou in 'n kolk wat na
> algehele armoede lei.
> So, soms is beskerming nodig om sekond^ere faktore in die ekonomie en
> maatskaplike samelewing te beskerm.

Hier plaas jy woorde in my mond. Ek het nie die onmiddelike afskaffing
van alle beskerming bepleit nie, alhoewel sekere ekonome soos wyle Don
Caldwell dit wel voorgestaan het, met voorstelle om die pyn van
ontwrigting te verlig. Die probleem is juis dat die staat nou so
verstrengel geraak het in ons land se ekonomie, dat 'n skielike
onttrekking traumatiese gevolge mag hê. Dus is daar seker 'n saak te
make vir 'n geleidelike onttrekking.

> Dit is hier waar die oosterse tiere vir ons een manier gewys het hoe
> dit gedoen kan word. Beskerm jou binnelandse produkte totdat die met
> die buiteland kan meeding. Die bevolking word gerussgestel deur nuwe
> werksgeleenthede wat geskep word. Onthou net dat 'n vrye ekonomie nie
> noodwendig lei tot buitelandse beleggings nie. Die ekonomie moet hom
> eers as standvastig bewys. Dan sal beleggings inkom en dan eers kan
> die beskerming opgehef word.
> Die oosterse tiere het in die laat sewentigers hul ekonomie"e begin
> hervorm om markgerig te wees. Al hierdie lande sou vandag
> wegholinflasies gehad en hulle sou baie arm gewees het indien hulle
> van die begin af alle beskermingsmaatreels net laat vaar het.
>
> Dan is daar nog die baie belangrike punt dat lande
> met vrye markte net sal oorleef indien hul meer uitvoer as wat hul
> invoer. Met invoere kom inflasie saam en dit maak enige ontwikkelende
> land dood. Beskerming kan eers afgeskaal word indien die betrokke land
> se invoere heelwat minder is as sy uitvoere. Om die punt te bereik
> moet 'n regering in die ekonomie inmeng. Die privaatsektor het nie
> genoeg geld gehad om bedrywe soos Eskom of Yskor op die been te bring
> nie. Hulle is beskerm maar nou kan hulle begin meeding met oorsese
> maatskappye (Yskor vaar baie goed op hierdie terrein).
> ABSA is die grootste bankgroep in SA. Selfs die groot bank kan nie met
> die groottes van oorsee meeding nie. Daar is baie oorsese banke wat
> die hele Suid-Afrikaanse mark kan kom oorneem indien hulle net wil.
> Hulle kan dit bekostig om byvoorbeeld rentekoerse aan te bied en
> verliese te lei totdat hulle hier gevestig is. Dit sal lei tot die
> ondergang van omtrent al die banke in hierdie land. Die reserwebank
> sal (en kan) dit nooit toelaat nie.

Jou stelling oor invoere en uitvoere is gedeeltelik waar - dit hang af
wat jy bedoel. Daar is niks geheimsinnigs omtrent buitelandse handel
nie. Kyk maar na die individu. Dit sal gek wees vir my om al die
noodsaaklikhede van die lewe self te probeer produseer (my vervoer,
voedsel, klere, huis, ens.) Met so 'n "inwaartskykende" beleid het
lande soos Albanië ten gronde gegaan. Dus konsentreer ek op die dinge
waarmee ek 'n "mededingende voorsprong" het. Ek voer dit uit wat mense
van my wil koop, en voer alle ander dinge in. Ek het 'n
"handelsbalanstekort" met my kruidenier, aangesien hy nooit my
rekenaarvaardighede koop nie, en ek altyd sy groente koop, maar slegs 'n
verwarde ekonoom sou probeer voorgee dat "handelswanbalans" tussen my en
die kruidenier bestaan. Daar bestaan altyd 'n balans - ek kry
kruideniersware, en hy kry geld, wat hy elders vir ander goedere kan
verruil.

Ek sal nie beter daaraan toe wees as die regering my verbied om my
goedere en dienste by ander mense te koop nie. Die rede waarom ek
invoer is om dinge te kry wat ek nie self kan vervaardig nie. Ek kan
tydelik meer invoer as wat ek uitvoer deur geld te leen (my persoonlik
handelstekort word deur kapitaalinvloei aangevul) maar uiteindelik moet
ek my uitvoere opstoot om daarvoor te betaal. Ek kan tydelik meer
uitvoer as invoer deur te spaar, wat iemand anders met kapitaalinvloei
voorsien. Let wel dat "uitvoer" en "invoer" bloot "verkoop" en "koop"
beteken. As individu maak dit nie saak of ek kooptransaksies met my
buurman of met iemand oorsee aangaan nie. Solank elke transaksie
vrywillig geskied, is ek beter daaraan toe. Die regering hoort my nie
te verhinder om met my buurman sake te doen nie (wat die Nasionaliste
met hul landboubeheerrade gedoen het). So ook hoort die regering my
nie te verhinder om met iemand oorsee sake te doen nie, en dit is
presies wat invoerheffings en beskerming van plaaslike produsente doen.

Wat geld vir die individu, geld vir die versameling individue wat
"Suid-Afrika" genoem word. Elke individu hoort te koop of te verkoop
soos hy wil, hier of oorsee.

Suid-Afrikaners het so gewoond geraak aan regeringsbeheer op talle
terreine dat staatsmonopolië heilige koeie geword het. Die redenasie
dat die privaatsektor nie groot kapitaalprojekte kan bekostig nie, hou
nie steek nie. Goudmyne is duur en neem lank om winsgewend te word,
maar word effektief deur private ondernemings bestuur. Kom ons neem
Yskor en Eskom as voorbeelde, aangesien jy hulle hier gebruik het. In
die eerste plek is dit onwaar dat private maatskappye nie genoeg geld
gehad het om bv. elektrisiteit te voorsien nie. Voordat Eskom deur die
staat in die lewe geroep is, was daar volgens my kennis verskeie
privaatmaatskappye wat elektrisiteit voorsien het,soos in die VSA die
geval is. In die tweede plek het die regering ook nie geld nie - die
geld wat hy gebruik om staatsbedrywe op die been te bring, neem hy van
die belastingbetalers, met nadelige effekte vir die ekonomie, soos ek
hierbo verduidelik het.

Yskor is as deel van die sosialistiese era in ons geskiedenis op die
been gebring. As ek reg onthou, was dit een van gen. Hertzog se
erflatings uit die depressiejare. Ekonome meen vandag dat die openbare
werke projekte van regerings tydens die depressie van die laat
twintigerjare tot dertigerjare soos Roosevelt se "New Deal", die herstel
van die ekonomie vertraag, eerder as bespoedig het. As Yskor duurder
staal produseer as 'n oorsese staalaanleg, hoort daar geen wet te wees
wat my verbied om my staal oorsee aan te koop nie. Dit sal beteken dat
Yskor uiteindelik moet sluit. Waarom moet die belastingbetaler dit aan
die gang hou? Dit veroorsaak wel moeilike tye vir Yskorwerkers,
maar sake gaan gedurig ten gronde omdat hulle nie meer produkte
lewer wat mense verlang nie, en nuwe sake word in die lewe geroep.

--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
My views are my own, and do not necessarily reflect the views of the CCWR
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Nuwe grondwet?

Wo, 08 Mei 1996 00:00

Dit lees ik net in mijn e-post krant.

> GRONDWET VOOR ZUID-AFRIKA [JV]

> In Zuid-Afrika hebben de regeringspartijen een akkoord bereikt over
> een definitieve grondwet. Vandaag moet de grondwet goedgekeurd worden
> door de Grondwetgevende Vergadering.

Klopt dit? Hoe zit het met de klausule voor recht op onderwijs in de eigen
taal, die zo belangrijk was voor het Afrikaanstalige onderwijs?
Kan iemand me hier meer over vertellen?


+++ Johan Bollen Principia Cybernetica Assistant ++++++++++
+ Vrije Universiteit Brussel, Pleinlaan 2, PO, B-1050 Brussels, Belgium +
+ Phone:+32-2-6292525; Fax:+32-2-6292489; Email: jbo...@vnet3.vub.ac.be +
+----> URL(info,bio,pict): http://pespmc1.vub.ac.be/infoJB.html

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Oorsese besoekers en migrasie

Wo, 08 Mei 1996 00:00

Van die nuusgroep.

================================

EER AS 'N MILJOEN OORSESE BESOEKERS IN 1995

Die getal oorsese besoekers na Suid-Afrika vir 1995
(1 101 899) , die hoogste wat nog aangeteken is, het met
51,1% toegeneem in vergelyking met die 729 480 oor-

sese besoekers van 1994. Besoekers uit Oseani‰
(61 085) en Europa (721 878) het die grootste toenames
getoon met onderskeidelik 66,6% en 55,8%.

Van die 109 022 oorsese besoekers in SA gedurende
Desember 1995 was 85,2% (92 811) met vakansie, 6,5%
(7 086) vir besigheidsdoeleindes, 2,7% (2 939) vir
werk, terwyl 5,0% (5 467) in transito was.

Die getal Suid-Afrikaanse inwoners wat gedurende
Desember 1995 tydelik na die buiteland vertrek het,
het met 50,2% toegeneem teenoor Desember 1994.

'n Totaal van 8 725 emigrante het SA gedurende 1995
verlaat, terwyl net 5 064 immigrante hulle in die
land gevestig het. Dit verteenwoordig onderskeidelik
afnames van 14,8% en 20,9% vir emigrante en immi-

grante vergeleke met 1994. Verder beteken dit dat
die netto resultaat van immigrasie en emigrasie 'n
verlies van 3 661 persone getoon het vir 1995 teenoor
'n verlies van 3 837 persone vir 1994.

Die netto verlies van professionele, semi-professio-

nele en tegniese beroepe was 882 persone gedurende
1995 teenoor 'n verlies van 857 persone gedurende
1994.

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

legalspeak

Wo, 08 Mei 1996 00:00

N.a.v. Bernhard se allergie vir lang sinne, en die gesprek oor regslui se
onnodig komplekse taalgebruik, wou ek darem die volgende met julle deel.

Die verslaggewer van die All England Law Reports (Celia Fox), het
blykbaar haarself uitgedaag om die hele appe'l-kwessie in R v Derby
agistrate's Court ex p B [1995] 4 All ER 526 in een sin, sonder kommas,
te omsluit. Hiermee dan haar sin:

A witness at the committal proceedings brought against his stepfather at
Derby Magistrates' Court for murder appealed with leave of the Appeal
Committee from the decision of the Queen's Bench Divisional Court
(McCowan LJ and Gage J) delivered on 21 October 1994 whereby it refused
his applications for judicial review of the issue on 21 June and 8 August
1994 by the stipendiary magistrate hearing the committal proceedings of
witness summonses pursuant to s 97 of the Magistrates' Courts Act 1978 to
his solicitor in defence of a charge of murder of the same victim as that
alleged to have been killed by his stepfather.

Wat merkwaardig is, is dat geen weglating van 'n komma in
daardie sin stylisties verkeerd is nie. Sy het uiteindelik minder woorde
gebruik as wat omskrywing sou verg. Die feite is baie akkuraat vasgevat.
Dit lees net 'n bietjie moeilik :-).

Baai
Frank

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Proteas in Australië

Di, 07 Mei 1996 00:00

Ja!
Mens kry oral proteas in Australië te koop - taamlik algemeen.
Dit word hier gekweek en deur tuiniers geplant.
(Soos wat Suid-Afrikaners "bottlebrush" plant).
Ek vind dit verrassend dat baie Australiërs dink dat dit hul eie blom is.
Australië het natuurlik hul eie proteas, maar die lyk nie soos die
Suid-Afrikaanse soorte nie.
Maar Suid-Afrikaanse proteas groei makliker in Australië as Afrikaanse kultuur...
Groete

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Brolloks

Di, 07 Mei 1996 00:00

Twee dinge wat ek graag wil weet, altwee betreffende dieseldfe onderwerp.
ens kan dit dus beskou as een vraag met twee onderafdelings, of as twee
totaal onafhanlike vrae, wat toevallig dieselfde materiaal dek. Dis nes
mens wil.

Vraag 1 (en ek skaam myself simpel dat ek hierdie vraag moet vra, maar
mens vergeet dinge wat mens liewer nie sou wou vergeet nie, en dan sit
mens sonder dinge waarmee mens eerder nie sonder sou wou sit nie):

Wie het Brolloks en Bittergal geskryf?

Vraag 2 (dis nog jammerder dat ek dit nie kan onthou nie):

Was daar gedeeltes van die storie wat in versvorm geskryf is, of was dit
alles prosa?

Hoe meer ek terugdink aan die storie, hoe meer kan ek sweer dit was
alles prosa, maar hoekom pik-pik daar iets iewers saggies aan my
voorste breinlobbe omtrent versies in Brolloks et al? Miskien is ek nou
met Raueber Hotzenplotz deurmekaar. Dit was alles versies. En Duits. Min
hulp dus wat die Brolloks-geheue betref.

Praat van versies en Duits, ek het onlangs die stelling gemaak dat geen
ander digter nader aan Shakespeare kom wat reine lewende beelde betref as
NP van Wyk Louw nie. Mens moet darem Goethe hier noem. Maar ek moet
toegee, twee faktore bemoeilik die beslissing: die kindergeheue verleen
aan alles en almal ontsaglike beeldende vermo"e, so alle Goethe-versies
wat ek as kind vir die eerste keer leer ken het, tel nie. Dis faktor een.
Faktor twee: Ek het Faust gelees met die ondersteuning van een of ander
koring aquavite, wat ook miskien die beelde meer laat leef as wat hulle
moes. Ek kan dit sterk aanbeveel vir enigiemand wat Faust wil lees.

Wat het nou weer met Brolloks en Bittergal gebeur? (Jammer, dis nou al
drie vrae.) Op een stadium skiet iemand op hulle, of net op een, en word
een van hulle gekwes. Dis omtrent al wat ek van die hele ding kan onthou.
As ek toe maar die aquavite byderhand gehad het, was dit miskien nie
nodig om vandag hierdie vrae te stel nie.

Van digters gepraat (Brolloks en Bittergal het nie gedig nie, sover ek
kan onthou):

Hier volg 'n lys vervoerings-digters. Dis mense wat, meesal in vryvers,
dit regkry om die leser se gees te ontvoer, en iewers op 'n wasige eiland
tussen skimme, wat net te sag fluister vir ordentlik luister, te los. Dis
die onderbewussyn aan die stook. Begrip kom tweede, as dit hoegenaamd tel.

TS Eliot
Louis MacNeice
Dylan Thomas - veral "Fern Hill".

Dit werk natuurlik ook met die goeie ou romantici, maar weer op 'n ander
manier. (Novalis, Coleridge, Shelley, Keats, 'n bietjie Byron.)

Partymaal is die wasige eiland baie gemakliker as die stink-werklikheid.
Daar's iets aan die wasige eiland wat vreeslik seermaak, maar dis deel
van die skoonheid. Ek dink Keats was reg: ons geniet skoonheid en
ondervind plesier weens die sterflikheid wat daaraan klou. Sonder die pyn
van die sterflikheidsbesef is die genot vlak en dierlik. Kyk na sy
"Bright Star" gedig. Het dit nie byderhand nie. Het niks byderhand nie.

Dierlike genot moet natuurlik nooit afgeskryf word nie, maar dan net as
dit na refleksie as ervaring vertaal word, sodat mens dit rasioneel waardeer.

[ Groooot omverskoning. "kop" was "delete"; "stert" was "send". Stert.
Ek het dus nie 'n keuse gehad nie. Ek sou veel eerder, nes julle, wou
"kop" gehad het. ]

Frank

Koeitjies & kalfies | 3 kommentare

Protea - 'n ruiker vir die meisies

So, 05 Mei 1996 00:00

Vir die van ons wat in die buiteland woon en werk en bitter min
met enigiets Suid-Afrikaans in aanraking kom, is dit altyd baie aangenaam
om proteas raak te loop. Ek het al vars proteas gesien in straatstalletjies
in Toulouse en in San Fransisco. Weet enigiemand of sulke proteas plaaslik
gekweek word of vanuit Suid-Afrika ingevoer word?

Nog 'n opmerking: in Europa, na die val van sanksies, het lemoene oornag in
Outspans verander? Laat 'n mens wonder...

Emigrasie & buiteland | 0 kommentare

Toerisme en Migrasie 1995

Sa, 04 Mei 1996 00:00

Toerisme en migrasie
November en Desember 1995

Statistiese vrystelling P0351

Om 'n suksesvolle statistiese stelsel in die RSA te
bedryf, is die samewerking tussen die Sentrale
Statistiekdiens en die inwoners van die RSA, die
private sektor en die owerheidsinstellings onont-
beerlik. Sonder hierdie volgehoue samewerking en
welwillendheid sal die tydige beskikbaarstelling
van relevante en betroubare amptelike statistieke
nie moontlik wees nie.

MEER AS 'N MILJOEN OORSESE BESOEKERS IN 1995

Die getal oorsese besoekers na Suid-Afrika vir 1995
(1 101 899) , die hoogste wat nog aangeteken is, het met
51,1% toegeneem in vergelyking met die 729 480 oor-

Msese besoekers van 1994. Besoekers uit Oseani‰
(61 085) en Europa (721 878) het die grootste toenames
getoon met onderskeidelik 66,6% en 55,8%.

Van die 109 022 oorsese besoekers in SA gedurende
Desember 1995 was 85,2% (92 811) met vakansie, 6,5%
(7 086) vir besigheidsdoeleindes, 2,7% (2 939) vir
werk, terwyl 5,0% (5 467) in transito was.

Die getal Suid-Afrikaanse inwoners wat gedurende
Desember 1995 tydelik na die buiteland vertrek het,
het met 50,2% toegeneem teenoor Desember 1994.

'n Totaal van 8 725 emigrante het SA gedurende 1995
verlaat, terwyl net 5 064 immigrante hulle in die
land gevestig het. Dit verteenwoordig onderskeidelik
afnames van 14,8% en 20,9% vir emigrante en immi-
grante vergeleke met 1994. Verder beteken dit dat
die netto resultaat van immigrasie en emigrasie 'n
verlies van 3 661 persone getoon het vir 1995 teenoor
'n verlies van 3 837 persone vir 1994.

Die netto verlies van professionele, semi-professio-
nele en tegniese beroepe was 882 persone gedurende
1995 teenoor 'n verlies van 857 persone gedurende
1994.

Hoof: Sentrale Statistiekdiens
P0351

VERDUIDELIKENDE OPMERKINGS

Volledige emigrasiegegewens is deur die SSD tot en
met Desember 1992 gepubliseer. Aangesien basiese
inligting oor emigrasie nie daarna beskikbaar was
nie, was dit nie moontlik om maandeliks gegewens oor
emigrasie ten opsigte van die tydperk Januarie 1993
tot Oktober 1993 vry te stel nie.

Met ingang van 26 Oktober 1993 het die Departement
van Binnelandse Sake egter 'n stelsel in werking
gestel waarvolgens Suid-Afrikaanse inwoners wat vanaf
Johannesburg, Kaapstad en Durban Internasionale
Lughawe na die buiteland reis, vertrekvorms voltooi.
Hierdie stelsel is slegs by di‚ drie lughawens
ingestel, omdat ongeveer 97% van die emigrante die
land deur hierdie drie poorte verlaat het.

Di‚ stelsel het dit moontlik gemaak om weer vanaf
November 1993 inligting oor Suid-Afrikaanse toeriste
en emigrante wat die land deur hierdie drie poorte
verlaat, te bekom en te verwerk.

Die kategorie "oorsese besoekers" sluit nie besoekers
uit Afrika en sy eilande en uit "ongespesifiseerde"
lande in nie.

1                                                                                                                       P0351
  1      TOURISM                                                                    1      TOERISME
  1.1    Arrivals and departures of foreign visitors                                1.1    Aankoms en vertrek van
vreemde besoekers
         and South African residents                                                       en Suid-Afrikaanse inwoners
  1.1.1  Purpose of visit                                                           1.1.1  Doel van besoek
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
                                      ]      November     ]   Jan.  -    Nov.   ]Year/Jaar ]
            Purpose of visit          ]-------------------]--------------------------------]        Doel van besoek
                                      ]  1994   ]  1995   ]   1994   ]   1995   ]  1994    ]
   ------------------------------------]---------]---------]--- -------]----------]----------]------------------------------ -----------
  (a) ARRIVALS: GRAND TOTAL           ]  519 811]  594 286] 5 035 731] 6 463 788]5 624 415
](a) AANKOMS: GROOTTOTAAL
      (i) Foreign visitors - Total    ]         ]         ]          ]          ]          ]    (i) Vreemde besoekers -
Totaal
          . Actual data               ]  376 389]  403 502] 3 469 964] 4 239 031]3 896 547 ]        .
Werklike gegewens
          . Seasonally adjusted       ]  353 726]  381 522]        ..]        ..]      ..  ]        .
Seisoensaangepaste
             data                     ]         ]         ]          ]          ]          ]           gegewens
          . Business                  ]   68 943]   53 740]   708 899]   579 271]  761 231 ]        . Besigheid
          . Holiday                   ]  268 379]  311 651] 2 284 275] 3 193 480]2 624 510 ]        .
Vakansie
          . Study                     ]    1 196]    1 252]    28 800]    30 388]   29 695 ]        . Studie
          . Work                      ]    6 022]    6 277]    64 644]    65 789]   70 002 ]        . Werk
          . Contract workers          ]   10 571]   10 282]   152 536]   118 762]  157 589 ]        .
Kontrakwerkers
          . Border traffic concession ]    7 662]    9 495]    80 569]   106 643]   88 448 ]        .
Grensverkeervergunning
          . Transit                   ]   13 322]   10 520]   147 930]   141 367]  162 445 ]        . Transito
          . Unspecified               ]      294]      285]     2 311]     3 331]    2 627 ]        .
Ongespesifiseerd
     (ii) South African residents     ]  143 422]  190 784] 1 565 767] 2 224 757]1 727 868 ]   (ii)
Terugkerende Suid-Afrikaanse
           returning                  ]         ]         ]          ]          ]          ]         inwoners
                                      ]         ]         ]          ]          ]          ]
  (b) DEPARTURES: GRAND TOTAL         ]  436 726]  538 298] 4 368 974] 5 641 952]4 924 904
](b) VERTREK: GROOTTOTAAL
      (i) Foreign visitors - Total    ]  291 100]  342 152] 2 816 047] 3 441 458]3 159 151 ]    (i)
Vreemde besoekers - Totaal
     (ii) South African residents     ]  145 626]  196 146] 1 552 927] 2 200 494]1 765 753 ]   (ii)
Suid-Afrikaanse inwoners
           departing temporarily -    ]         ]         ]          ]          ]          ]         wat tydelik vertrek -
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------

  1      TOURISM                                                                  1      TOERISME
  1.1    Arrivals and departures of foreign visitors                              1.1    Aankoms en vertrek van
vreemde besoekers
         and South African residents                                                     en Suid-Afrikaanse inwoners
  1.1.2  Mode of travel                                                           1.1.2  Wyse van reis
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
                                  ]         ]            Mode of travel - Wyse van reis        ]
                                  ] Total   ]--------------------------------------------------]
      Arrivals and departures     ] Totaal  ] Air-Lug ]Rail-Spoor ] Road-Pad ] Sea-See ]   ?   ]
Aankoms en vertrek
                                   ]----------------------------------------------------------- -]
                                  ]                             November  1995                 ]
   --------------------------------]--------------------------- ---------------------------------]-------------------------- -----------
  (a) ARRIVALS: GRAND TOTAL       ]  594 286]  172 442]         50]   408 098]    3 089] 10
607](a) AANKOMS: GROOTTOTAAL
      (i) Foreign visitors        ]  403 502]  108 015]         50]   282 162]    2 837] 10 438]    (i)
Vreemde besoekers
     (ii) South African residents ]  190 784]   64 427]          -]   125 936]      252]    169]   (ii) Suid-
Afrikaanse inwoners
                                  ]         ]         ]           ]          ]         ]       ]
  (b) DEPARTURES: GRAND TOTAL     ]  538 298]  167 849]        183]   368 099]    1 807]
360](b) VERTREK: GROOTTOTAAL
      (i) Foreign visitors        ]  342 152]  102 250]        119]   237 815]    1 631]    337]    (i)
Vreemde besoekers
     (ii) South African residents ]  196 146]   65 599]         64]   130 284]      176]     23]   (ii) Suid-
Afrikaanse inwoners
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
  .. Not applicable/Nie van toepassing nie
   ? Unspecified/Ongespesifiseerd


1                                                                                                                       P0351
  1      TOURISM                                                                            1      TOERISME
  1.2    Foreign visitors                                                                   1.2    Vreemde besoekers
  1.2.1  Arrivals by country of residence                                                   1.2.1  Aankoms volgens
land van verblyf
         and mode of travel                                                                        en wyse van reis
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
                                  ]                            Foreign visitors - Vreemde besoekers
                                   ]----------------------------------------------------------- ---------------------------------------
                                  ]                            Mode of travel   -   Wyse van reis        ]    Jan.    -    Nov.
            Country                ]----------------------------------------------------------- ---------------------------------------
            Land                  ]     November    ]   Air   ]  Rail  ]   Road   ]    Sea   ]    ?      ]            ]
                                  ]                 ]   Lug   ]  Spoor ]   Pad    ]    See   ]           ]            ]
                                   ]-----------------]----------------------------------------- -----------]    1995    ]    1994
                                  ]   1994 ]  1995  ]           November    1995                         ]            ]
   --------------------------------]--------]--------]--------- -------------------------------------------]------------]--- -----------
  GRAND TOTAL/GROOTTOTAAL         ] 376 389] 403 502]  108 015]      50]   282 162]     2
837]     10 438]   4 239 031]   3 469 964
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  AFRICA/AFRIKA                   ] 279 292] 281 933]   16 562]      41]   263 196]     1 407]        727]
3 126 159]   2 804 435
    Botswana                      ]  35 602]  35 600]      960]      14]    34 046]       577]          3]     323
053]     319 914
    Egypt/Egipte                  ]     181]     244]      226]       -]        15]         3]          -]       2 431]       2
398
    Kenya/Kenia                   ]   1 115]   1 037]      907]       -]       122]         8]          -]      11 480]
8 774
    Lesotho                       ]  88 835]  83 007]      343]       -]    82 352]         3]        309]   1 002
601]   1 090 494
    Malawi                        ]   2 939]   4 111]    1 040]       1]     3 067]         3]          -]      41 040]
38 373
    Mauritius                     ]     758]     594]      553]       -]        41]         -]          -]       8 051]       6
391
    Mozambique/Mosambiek          ]  12 871]  17 169]    1 047]       -]    15 392]       352]        378]
175 910]     129 334
    Namibia/Namibie               ]  13 032]  13 926]    2 029]      15]    11 865]        11]          6]
184 385]     162 015
    Reunion                       ]      68]      91]       91]       -]         -]         -]          -]       1 492]         619
    Seychelles/Seychelle          ]     113]      72]       69]       -]         2]         1]          -]         705]
576
    Swaziland                     ]  49 599]  48 552]      437]       -]    48 106]         8]          1]     599 506]
485 474
    Zaire                         ]     993]     639]      553]       -]        83]         3]          -]       8 788]       8
862
    Zambia/Zambie                 ]   4 114]   3 961]    1 207]       -]     2 735]        17]          2]      43
655]      35 425
    Zimbabwe                      ]  64 517]  67 676]    2 912]       9]    64 373]       355]         27]     668
329]     475 370
    Other/Ander                   ]   4 555]   5 254]    4 188]       2]       997]        66]          1]      54 733]
40 416
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  ASIA/ASIE                       ]  12 450]  11 885]   10 337]       -]     1 107]       393]         48]     145
935]     102 400
    Cyprus/Ciprus                 ]      96]      94]       86]       -]         8]         -]          -]       1 187]
867
    Hong Kong/Hongkong            ]   1 248]   1 474]    1 455]       -]        19]         -]          -]      19
303]       8 541
    India/Indie                   ]   1 002]   1 171]      858]       -]       276]        29]          8]      15 182]
11 140
    Israel                        ]   1 143]     933]      862]       -]        70]         1]          -]      12 203]       9
378
    Japan                         ]   1 425]   1 383]    1 329]       -]        37]        16]          1]      15 986]
12 483
    Korea                         ]     297]     368]      332]       -]        31]         5]          -]       3 558]       2
531
    Malaysia/Maleisie             ]     934]     984]      965]       -]        19]         -]          -]       8 241]
5 733
    Pakistan                      ]     487]     307]      205]       -]        95]         6]          1]       4 470]       4
245
    Philippines/Filippyne         ]     413]     429]      273]       -]        26]       125]          5]       4 279]
3 593
    Rep of/van China              ]   2 547]   2 340]    1 892]       -]       285]       160]          3]      33
126]      10 562
    Singapore/Singapoer           ]     530]     625]      599]       -]        24]         1]          1]       5 220]
3 241
    Thailand                      ]     520]     251]      243]       -]         8]         -]          -]       6 169]       4
443
    Other/Ander                   ]   1 808]   1 526]    1 238]       -]       209]        50]         29]      17 011]
25 643
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  AMERICAS/AMERIKAS               ]  12 003]  12 655]   10 669]       -]     1 701]       256]         29]
145 572]     101 728
    Argentina/Argentinie          ]     501]     330]      307]       -]        17]         6]          -]       9 535]
4 829
    Brazil/Brasilie               ]     668]     675]      554]       -]       105]         9]          7]      10 446]
7 678
    Canada/Kanada                 ]   1 734]   2 228]    1 737]       -]       435]        51]          5]      19
351]      13 441
    Chile/Chili                   ]     102]     143]      129]       -]        11]         3]          -]       1 859]       1
094
    Colombia                      ]      37]      46]       43]       -]         3]         -]          -]         429]         349
    Mexico/Mexiko                 ]      48]      45]       43]       -]         2]         -]          -]         575]
433
    Paraguay                      ]      19]      15]       14]       -]         1]         -]          -]         340]         171
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
   ? Unspecified/Ongespesifiseerd
1                                                                                                                       P0351
  1      TOURISM                                                                         1      TOERISME
  1.2    Foreign visitors                                                                1.2    Vreemde besoekers
  1.2.1  Arrivals by country of residence                                                1.2.1  Aankoms volgens
land van verblyf
         and mode of travel (concluded)                                                         en wyse van reis
(afgesluit)
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
                                  ]                            Foreign visitors - Vreemde besoekers
                                   ]----------------------------------------------------------- ---------------------------------------
                                  ]                            Mode of travel   -   Wyse van reis        ]    Jan.    -    Nov.
            Country                ]----------------------------------------------------------- ---------------------------------------
            Land                  ]     November    ]   Air   ]  Rail  ]   Road   ]    Sea   ]    ?      ]            ]
                                  ]                 ]   Lug   ]  Spoor ]   Pad    ]    See   ]           ]            ]
                                   ]----------------------------------------------------------- -----------]    1995    ]    1994
                                  ]   1994 ]  1995  ]           November    1995                         ]            ]
   --------------------------------]--------]--------]--------- -------------------------------------------]------------]--- -----------
    Peru                          ]      39]      43]       38]       -]         5]         -]          -]         460]         337
    Uruguay                       ]      49]      66]       57]       -]         9]         -]          -]         906]         909
    USA/VSA                       ]   8 618]   8 797]    7 542]       -]     1 061]       177]         17]      98
957]      70 634
    Venezuela                     ]      21]      61]       45]       -]        16]         -]          -]         327]
213
    Other/Ander                   ]     167]     206]      160]       -]        36]        10]          -]       2 387]
1 640
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  EUROPE/EUROPA                   ]  59 029]  81 610]   66 270]       7]    14 435]       763]        135]
646 379]     400 972
    Austria/Oostenryk             ]   1 807]   2 611]    2 149]       -]       452]         5]          5]      15 445]
9 580
    Belgium/Belgie                ]   1 571]   2 597]    1 864]       -]       721]         7]          5]      20 207]
11 452
    Bulgaria/Bulgarye             ]     135]     319]      277]       -]        32]        10]          -]       1 997]
1 258
    Denmark/Denemarke             ]     707]   1 097]      868]       -]       223]         6]          -]       8
587]       5 006
    Finland                       ]     486]     466]      412]       -]        53]         1]          -]       3 576]       2
745
    France/Frankryk               ]   3 710]   5 717]    4 423]       -]     1 274]        15]          5]      51
623]      26 354
    Germany/Duitsland             ]  14 936]  23 030]   18 305]       -]     4 603]        87]         35]
155 638]      93 060
    Greece/Griekeland             ]     589]     495]      385]       -]        47]        51]         12]       5 262]
4 660
    Hungary/Hongarye              ]     182]     155]      129]       -]        25]         -]          1]       1 307]
1 074
    Ireland/Ierland               ]     858]     920]      769]       -]       144]         3]          4]      10 628]
6 611
    Italy/Italie                  ]   2 246]   3 126]    2 696]       -]       413]         6]         11]      24 979]
16 241
    Luxembourg/Luxemburg          ]      80]      70]       61]       -]         9]         -]          -]         651]
549
    Netherlands/Nederland         ]   3 637]   5 793]    4 254]       -]     1 485]        47]          7]      43
428]      22 437
    Norway/Noorwee                ]     440]     707]      554]       -]       145]         6]          2]       6 112]
3 707
    Poland/Pole                   ]     324]     563]      516]       -]        13]        26]          8]       3 203]
2 158
    Portugal                      ]   1 078]   1 290]      977]       1]       310]         2]          -]      10 289]
8 375
    Roumania/Roemenie             ]      80]     115]       98]       -]         5]        11]          1]       1 012]
701
    Russian Federation            ]     615]     574]      472]       -]        65]        36]          1]       5 088]
5 012
    Russiese Federasie            ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
    Spain/Spanje                  ]   1 018]     784]      733]       -]        40]        11]          -]       6 524]
4 880
    Sweden/Swede                  ]   1 481]   2 407]    1 723]       -]       671]        10]          3]      14
942]       8 507
    Switzerland/Switserland       ]   3 618]   4 564]    3 914]       -]       643]         2]          5]      27
604]      19 757
    UK/VK                         ]  18 739]  23 651]   20 226]       6]     3 001]       395]         23]     222
826]     142 179
    Yugoslavia/Joego-Slawie       ]      95]     135]      104]       -]        28]         2]          1]       1 165]
1 169
    Other/Ander                   ]     597]     424]      361]       -]        33]        24]          6]       4 286]
3 500
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  OCEANIA/OSEANIE                 ]   4 285]   4 522]    3 789]       2]       718]        11]          2]
54 991]      31 547
    Australia/Australie           ]   3 435]   3 680]    3 192]       -]       480]         6]          2]      42 814]
25 184
    New Zealand/Nieu-Seeland      ]     802]     790]      568]       2]       215]         5]          -]      11
695]       5 203
    Other/Ander                   ]      48]      52]       29]       -]        23]         -]          -]         482]       1
160
                                  ]        ]        ]         ]        ]          ]          ]           ]            ]
  UNSPECIFIED/ONGESPESIFISEERD    ]   9 330]  10 897]      388]       -]     1 005]         7]      9
497]     119 995]      28 881
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ -----------
   ? Unspecified/Ongespesifiseerd
1                                                                                                                       P0351
  1      TOURISM                                                                        1       TOERISME
  1.2    Foreign visitors                                                               1.2     Vreemde besoekers
  1.2.2  Arrivals by country of residence                                               1.2.2   Aankoms volgens
land van verblyf
         and purpose of visit                                                                   en doel van besoek
   ------------------------------------------------------------ ------------------------------------------------------------ ----------
                              ]                               Foreign visitors - Vreemde besoekers
                               ]----------------------------------------------------------- ------------------------------------------
                              ]      November      ] Purpose of visit (November 1995) -  Doel van besoek
(November 1995)
         Country               ]----------------------------------------------------------- ------------------------------------------
         Land                 ]         ]          ]          ]          ]        ]      ]        ] Contract] Border ]
                              ]         ]          ] Business ] Holiday  ] Study  ] Work ]Transit ] worker  ] Traffic]
Unspec.
                              ]   1994  ]    1995  ] Besigheid] Vakansie ] Studie ] Werk ]Transito] Kontrak-]
Grens- ] Ongespes.
                              ]         ]          ]          ]          ]        ]

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Afrikaans discussion at Maties

Vr, 03 Mei 1996 00:00

Hi,

For those of you that are interested, there is a "bulletin board"
that has been dedicated to the debate on whether Afrikaans should be
used as the medium of instruction at Stellenbosch University.

You can find this at
http://www.sun.ac.za

Koeitjies & kalfies | 0 kommentare

Banke ens.

Vr, 03 Mei 1996 00:00

Hier is 'n paar opmerkings oor geld, geld skepping, inflasie, en die
wisselkoerse van geld.

Die geldskeppingsrol van die Reserwe Bank moet nie verwar word met die
druk van Randnote en die munt van munte nie. In enige moderne ekonomie
vorm note en munte 'n onbenullige klein deeltjie van die geld in omloop.
Banke het in die dae van die goudsmede al agtergekom dat al hulle kliente
nie op die selfde tyd hulle gedeponeerde geld onttrek nie.
'n Bank kan vir kliente meer voorskied as wat by hulle gedeponeer is.
Die bank verdien rente deur ander mense se geld uit te leen. As almal
wat geld gedeponeer het gelyk hulle geld sou
wou onttrek, (soos soms wel gebeur het) sal die bank in die moeilikheid
wees. 'n Handelsbank wat net soveel uitleen as wat by hom gedeponeer is,
sal baie min geld maak. As 'n bank te veel uitleen, loop die bank gevaar
van ' n "run". Omdat handelsbanke hoofsaaklik met ander mense se geld
werk, leen hulle net geld uit op 'n min of meer risiko vrye basis; net
aan mense of ondernemings wat "nie werklik 'n lening nodig het nie" (dws.
die klient moet baie bates he waarop hulle kan beslag le as terugbetaling
nie betyds plaas vind nie). Die heel veiligste klient om aan te leen is
gewoonlik 'n land se sentrale regering. Die wyse waarop die regering leen
is deur skuldbriewe op 'n tenderbasis te floteer. Handelsbanke is groot
kopers van hie rdie skuldbriewe (omdat hulle 'n goeie rente teen geen of
weinig risiko verdien). Die regering sal altyd die rentekoers betaal wat
dit neem om die geld te kry wat hulle wil bestee om mee "stemme te koop").

Om die publiek te beskerm is daar sedert die eerste dekade van hierdie
eeu, 'n sentrale bank in elke Westerse land. Die sentralebanke is deur
die sentrale regerings verandwoordelik gemaak vir monetere beleid.
onetere beleid is veronderstel om daarop gerig te wees om 'n land se
geldeenheid se binnelanse waarde en wisselkoers te "handhaaf". In die
oudae was dit redelik maklik. Handelsbanke is wetlik verplig om vir elke
R1 000 wat hulle uitleen, 'n sekere bedrag by die sentrale bank te
deponeer Op hierdie "reserwes" het hulle nie rente verdien nie. Deur die
persentasie "reserwes" te verhoog, kon die sentrale bank die hoeveelheid
geld in "omloop" aansienlik en vinnig laat krimp. Indien die vraag na
geld (deur die handel en huishoudings) konsta nt bly terwyl die aanbod van
geld (deur die handelsbanke) daal as gevolg van 'n verhoogde reserwe
vereiste, styg die prys van geld; dws. die rentekoers. Vandag gebruik
sentrale banke nie dikwels veranderinge in die persentasie reserwes nie.
Beheer oor
die hoeveelheid geld in omloop word uitgeoefen deur sg. opemark
transaksies. Sentrale banke koop regeringskuldbriewe van handelsbanke
waneer hulle geld in omloop meer wil maak en rente koerse wil laat sak (om
die ekonomie te stimuleer). Of die sentrale
bank bied aan banke regeringskuldbriewe aan teen baie gunstige pryse
(waneer hulle geld uit die ekonomie wil onttrek en rentekoerse laat styg).
'n Sentrale bank koop nooit, maar nooit "nuwe" suldbriewe direk van die
regering nie!

Is die mense by die Suid Afrikaanse Reserwe bank goed? Tot baie onlangs
was aan elke sakeskool in die VSA 'n boek voorgeskryf met die naam
"Central Banking"; die skrywer was Gerhard de Kok se pa, wat aan Harvard
gestudeer het. Gerhard de Kok was op sy
beurt net op die regte tyd by Harvard om aan die "voete te sit" van die
mense wat die hele snetrale bankwese begrip bedink en verstaan het. Tot
die vroee 70er jare het Gerhard ook as 'n visi presidente van die IMF in
Washington diens gedoen. Chris Sta ls was op sy beurt 'n student van
Gerhard, en vir baie jare 'n kolega. Die Suid Afrikaanse Reserwebank het
natuurlik die bemarking van goud gehanteer vir die wereld se belangrikste
goud produserende land. In die dae van die goudstandaart was dit belangr
ik.

In 1972(?) was Nixon verplig om die Dollar finaal van goud te ontkoppel.
(Die einde van die Brettonwoods ooreenkoms in terme waarvan geldeendede se
waarde gedefinieer was in terme van 'n ons fyn goud. Wisselkoerse in
terme van goud kon slegs met die to estemming van die Internasionale
onetere Fonds verander word.) Na 1972 was wisselkoerse veronderstel om op
die wereldmark deur vraag en aanbod bepaal te word. Ekonome soos Milton
Friedman het almal verseker die koerse sou gou stabiliseer; ons wag nog.
Milton het tereg destyds gemeen dat die vraag en aanbod van buitelandse
valuta bebaal word deur handels en beleggings behoeftes. Vandag is die
wereld se valuta mark 'n blote "casino". Die daaglikse vloei van geld
tussen lande is drie jaar gelede ge raam op $650 biljoen. Van die bedrag
het minder as 10 persent enige iets te make met handel of belegging! 'n
Paar jaar gelede het 'n ou met 'n PC in New York so'n spekulasie teen die
New Zeelandse reserwebank aan die gang gesit, dat hulle betaalmiddel v ir
'n week van die mark onttrek moes word. Uitlatings van twee-tand Suid
Afrikaanse politici speel nie veel van 'n rol nie in die mark nie; om die
waarheid te se, dit word nie eers baie wyd geraporteer nie. Wat in PW se
tyd gebeur het was dat 'n pub likasie in England daarop gewys het dat die
kort-termyn (3 maande) leningsverpligtinge van Suid Afrika meer is as die
waarde van 3 jaar se uitvoere. Wat dit beteken het was dat as sommige van
die buitelandse banke nie hulle lenings aan Suid Afrika outom aties
verleng nie, gaan 'n paar banke lank wag vir hulle geld! Die
onvergeeflike toestand het ontstaan omdat iemand op Kerkplein aan die
slaap was.

Wat kan die Suid Afrikaanse Reserwe bank vandag doen om die Rand se
wisselkoers te handhaaf? Na my beskeie mening nie veel nie. So'n paar
weke gelede het die Bank van Japan probeer om 'n verstelling aan die
waarde van die Yen te maak. Hulle het op die bepaalde dag met Dollars uit
hulle groot buitelandse valuta reserwes $25 biljoen se Yen gekoop. Hulle
is bygestaan deur die "mighty" Federal Reserve van die VSA wat 'n verdere
$16 bijoen se Yen gekoop het. Teen die einde van die dag was die Yen laer
as aan die begin van die handelsdag! As die tweetjies dit nie kan doen
nie, moet niemand ernstig verwag dat Stals en Kie dit kan doen nie.

My raad, vir wat dit werd is. Suid Afrika moet ophou om Duitsland na te
volg met hulle uitgediende beheptheid met hulle stryd teen inflasie.
Hulle het meer as 12 % werkloosheid en belastings en vakbonde wat
nywerhede laat vlug. Suid Afrika sal beter doen om by Taiwan en Chile
kers op te steek.

Jan Lange



--

Ekonomie & geldsake | 1 kommentaar

Bladsye (1839): [ «    1617  1618  1619  1620  1621  1622  1623  1624  1625  1626  1627  1628  1629  1630  1631  1632    »]
Tyd nou: So Okt 06 21:18:53 MGT 2024