> Ek deel jou besorgdheid. Ek sal net graag (wanneer ek kans kry :-) 'n
> bietjie die Sweedse grondwet met ons s'n vergelyk. Ek dink daar is
> nog veel wat ons kan doen om te kyk watter beskerming ons uit ons
> grondwet kan haal (onthou, dis gebaseer op die Kanadese - nie die
> Sweedse nie). 'n Voorbeeld:
Dit slaan my nog steeds dronk dat Kanada - 'n land wat gedurige
grondwetlike konflik ondervind - as model gebruik was. Daar was immers
veel beter modelle.
[knip]
>> Die arme Sweedse gesinne wat onder die staat se welsynspolisie
>> deurgeloop het, moes hulle na die Europese Hof vir Menseregte in Den
>> Haag wend, en dit nadat hul gesinslewens deur die staat verwoes was.
>
> Ek sal nog steeds graag 'n verwysing hierna in die hande kry - het
> die Readers Digest vir die afgelope vier jaar vergeefs deurgesoek. So
> 'n verwysing, in 'n vroee" stadium aangehaal, kan ons help om
> dieselfde situasie te voorkom. Jy kan egter gerus na die Amerikaanse
> literatuur kyk - dis daar ewe erg. In 'n onlangse hofsaak
> (Massachusetts, dink ek) is getuienis gelewer dat iets soos 60% van
> die gevalle waar kinders uit hul huise verwyder is onregmatig was.
Ek sal kyk of ek die oorspronklike artikel kan opspoor. Laas het ek
dit nog - van alle plekke - in my tandarts se spreekkamer gelees :-(
Ek is amper oortuig dit was 'n September uitgawe, maar ek kan nie die
jaar onthou nie. Dit kan selfs so ver terug as 1989 wees. Die artikel
se titel was "The country that tried to buy happiness". National
Geographic het ook 'n paar jaar gelede 'n artikel oor Swede gehad.
[knip]
>> Sal
>> die Suid-Afrikaanse regering hom aan die hof se uitsprake steur?
>
> Menseregte is 'n kwesbare punt vir die regering - hy het hom
> internasionaal groot daaroor uitgelaat, en dit die "hoeksteen van sy
> buitelandse beleid" gemaak.
Onthou, die Sweedse regering het ook hoog opgegaan oor hoe hy 'n
internasionale speler is rakende besorgdheid oor menseregte.
Dit is immers ook die land van Wallenberg, die Nobelpryse, ens., ens.
*Hulle* sal nie menseregte skend nie. Gmmmf!
>> Ondervinding het gewys dat ons nie te optimisties hieroor moet wees
>> nie.
>
> Watter ondervinding?
As ek reg onthou, het die vorige regering hom nie juis veel aan
internasionale hofuitsprake gesteur nie.
[knip]
>> Hmmm - 'n soort 'reductio ad absurdum'. Miskien het jy gelyk - as
>> ons voldoende onderdruk word, sal ons in opstand kom. Nie juis 'n
>> goeie resep vir regverdige regering nie - eerder 'n resep vir
>> revolusie. :-)
>
> Nee verset is nie noodwendig gewapend of revolusione^r nie. Verset
> deur ongehoorsaamheid aan onregmatige wetgewing, en deur uitdagings
> aan die regering in die howe kan geweldig vrugbaar wees om die
> ontwikkeling van die regstaat en die "common South African culture"
> te bevorder. En dis lekker maklik om internasionale simpatie op te
> wek vir onderdrukte menseregte :-)))
Ek stem saam - ek het doelbewus oordryf :-) Lees gerus Jill
Wentzel se "The Liberal Slideaway" rakende die wyse waarop die
geleidelike benadering tot die aftakeling van apartheid deur die
bevrydingsbewegings en die intellektueles by sommige universiteite in
die jare tagtig afgewys is, en die tragiese gevolge vir ons land,
waarmee ons nou nog moet saamleef.
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
Dis Padang hier. Waar die hibiskus ophou,
daar word die veld 'n wilde wereld, vol
met fyn-geblaarde bossies, vyf duim hoog,
die hele helling van die berge op
tot boontoe. Snaakse bossies, hierdie, snaaks --
want as jy net 'n blaartjie aanraak, tril’t
die hele helling van die berge op,
en elke blaartjie vou hom toe en slaap,
om na 'n rukkie wakker weer te word
en weerom toe te gaan as jy hom raak.
Ek wonder, is dit net so met die land
en met sy mense? Moet jy vrinde maak
versigtig en geduldig -- nie te stoor
die fyngevoeligheid van elke vent
voordat jy hom kan hand gee as 'n vrind?
Dis Padang hier, en kruidjie-roer-my-nie
die hele helling van die berge op.
I am wondering if anyone knows of any internet search
engines, either active or under development, which are
Afrikaans language-specific.
I am researching non-English speaking versions of
Lycos, Yahoo and similar search engines/directories
which allow the submission of URL's (world wide web
addresses).
If you know of search engines in other non-English
speaking languages besides Afrikaans, I'd greatly
appreciate information on these as well.
Please respond directly via email, and to the newsgroup
if you feel it's worthy of discussion.
> Daar is ouens wat hoog opgee oor die gevare van die "world government"
> - dan word die VN en new age en wat ookal bygesleep. Persoonlik is ek
> besonder dankbaar vir die internasionalistiese dimensie in die Grondwet
> - wat vereis dat die hof rekening hou met die internasionale
> instrumente van menseregte, en ook aan regspraak in ander lander oor
> menseregte. Daar is natuurlik ook die grondwetlike beginsel wat bepaal
> dat enige reg wat universeel erken word, ook in die SA Grondwet erken
> sal word.
>
> My indruk is dat die internasionale instrumente van menseregte - en die
> internasionale regspraak - heelwat meer konserwatief is as bepalings
> soos die waarna jy hierbo verwys - en die neiging is op die oomblik
> _meer_ konservatief. Dit neig in die rigting van minderheidsregte, die
> gesin as draer van regte, ens. Tot dusver is die "African Charter"
> (waaraan ons gebonde is, as lede van die OAU) byvoorbeeld die enigste
> instrument wat die gesin identifiseer as 'n draer van regte - maar die
> Oosterse en Afrika-lande maak geluide dat hulle die afwesigheid daarvan
> sien as 'n leemte in die "westerse" dokumente van die VN.
Hmmm - ek het maar my bedenkinge oor die internasionale invloed, maar
ek sal toegee dat dit nog 'n bietjie vroeg is om nou al uitspraak
hieroor te lewer. Die VN se Verklaring van Universele Menseregte bevat
ook heelwat "sloppy thinking", om Hayek se woorde te gebruik - sien sy
kritiek daarop in "The Mirage of Social Justice". Of dit werklik enige
vooruitgang vir die mensdom beteken sal die geskiedenis nog moet leer.
> Ek vermoed dat hierdie tendens, saam met die neiging in ons grondwet
> tot nie-diskriminasie sal neig om die "volksbewegings" waarvoor ons so
> lief is te verswak ten gunste van die versterking van die gesin en die
> uitgebreide gesin. Enersyds is dit in lyn met die post-moderne sosiale
> ontwikkelinge. Andersyds kan dit, op die lang duur, net 'n positiewe
> uitwerking he^ op die Afrikaanse volks "huishouding". Ons het gans te
> lief geraak daarvoor om die basiese funksies van die gesin en die
> familie op die "volk" af te skuif.
[knip gedeelte oor ouetehuise en kleuterskole]
> Daar is 'n Afrika-gesegde dat elke oumens wat doodgaan 'n biblioteek
> is wat afbrand. As 'n verbod op "private diskriminasie" veroorsaak
> dat hierdie verskynsels verdwyn of verminder sal ek juig! Ek hoop net
> dit gebeur voordat die kultuuroordrag 'n permanente knak gekry het -
> as dit nie reeds gebeur het nie.
Ek deel jou gevoelens oor die ouetehuise en kleuterskole, maar ek kan
nie insien hoe 'n verbod op private diskriminasie juis sake verbeter
nie. Ek sien eerder groot geleendheid vir die misbruik van mag deur
die staat. Kom ons kyk byvoorbeeld na Swede. Die hoofideoloë van
die Sosiale Demokrate, Gunnar en Sofie Myrdal, het verklaar dat vroue
wat nie werk nie, bloot "lui of dom" is. Daar is dus geweldige druk
deur die staat op vroue toegepas om uit te gaan om te werk (mans en
vroue was volgens die staatsideologie "gelyk", en moes die "huisvrou"
of "huismoeder" gedagte dus afgetakel word), en hul kinders in
staatsbeheerde kindersorgsentrums te plaas, waar hulle "goeie sosiale
gewoontes" geleer is. Die ouers se reg tot vrye keuse (m.a.w. private
diskriminasie) is deur die staat afgetakel, alles in die naam van
grootse ideale.
Die Amerikaanse staat se pogings om, sedert die instelling van die
Burgerregtewet in die sestigerjare, private diskriminasie te verbied,
word deur talle skrywers, o.a. Thomas Sowell en Walter Williams,
verantwoordelik gehou vir die agteruitgang van die swart en Indiaanse
gemeenskappe in daardie land.
Deur in private diskriminasie in te meng, kry die staat die reg om
mense se motiewe te bevraagteken, en die reg om morele waardes voor te
skryf. Myns insiens word morele waardes beter deur ouers en sosiale
instellings soos kerke bevorder, nie die staat nie. Die probleme van
ouetehuise en kleutertuine sal waarskynlik eerder vererger word as die
staat moet begin bepaal hoe ons ons oues van dae en klein kinders moet
versorg.
Ons kan ons ook gerus afvra of die aftakeling van ons gesinslewe en
waardestelsels, wat jy so goed uitgebeeld het, nie ook sterk verband
hou met die Nasionaliste se staatsideologie nie. Kyk hoe het die
trekarbeiderstelsel en Bantoe-Onderwys swartmense se gesinslewe en
morele standaarde afgetakel - hulle reg tot vrye assosiasie, en die
private diskriminasie wat dit behels, is ernstig aangetas. Afrikaners
is ook onderwerp aan die "volksideologie" wat ons vertroue van gesin na
staat/volk verplaas het. Individuele verantwoordelikheid teenoor die
oues en kinders in die gesin is stelselmatig afgebreek - die staat sal
mos vir hulle sorg.
Sal private diskriminasie beteken dat mense keuses uitoefen waarmee ek
nie saamstem nie? Natuurlik. Maar as ek my vryheid wil hê, moet ek
dit aan andere gun. Die feit dat mense dwase keuses maak, of dat daar
armes en rykes is, dien, soos Hayek ook al gesê het, 'n belangrike
sosiale funksie. Dit verskaf voorbeelde van wat ons nie moet doen nie,
of wat ons wel moet doen, en so maak die samelewing vordering. Die
tragiese lot van ons oues van dae en kleuters moet as aansporing dien
om ons waardestelsels in hero"ënskou te neem. Enige poging deur die
staat om dit namens ons te doen, sal sekerlik nie sake verbeter nie.
Dit ontneem ons maar net weer ons verantwoordelikhede.
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
>> Ek deel jou gevoelens oor die ouetehuise en kleuterskole, maar ek
>> kan nie insien hoe 'n verbod op private diskriminasie juis sake
>> verbeter nie.
>
> Wel, as Isak Viljee nie 'n "afrikaanse ouetehuis" kan kry om in te
> gaan woon nie, sal hy dit miskien oorweeg om 'n "granny flat" by die
> kinders in te rig.
Miskien - totdat die staat besluit dat dit ook nie aanvaarbaar is nie.
Vergesog? Ek glo nie. Kyk wat kan in 'n "beskaafde, demokratiese"
land soos Swede gebeur.
>> Ek sien eerder groot geleendheid vir die misbruik van
>> mag deur die staat. Kom ons kyk byvoorbeeld na Swede. Die
>> hoofideoloe van die Sosiale Demokrate, Gunnar en Sofie Myrdal, het
>> verklaar dat vroue wat nie werk nie, bloot "lui of dom" is.
>
> Wel, vroue wat nie werk nie is, net soos mans wat nie werk nie,
> inderdaad lui. Vroue wat as tuisteskeppers werk en toelaat dat mense
> van hulle praat as "vroue wat nie werk nie" is inderdaad dom.
Touché - ek het dit swak gestel - maar ek dink jy weet wat ek bedoel
:-)
>> Daar is
>> dus geweldige druk deur die staat op vroue toegepas om uit te gaan
>> om te werk (mans en vroue was volgens die staatsideologie "gelyk",
>> en moes die "huisvrou" of "huismoeder" gedagte dus afgetakel word),
>
> Dit loop maar by ons ook sterk - dis waarna Penny Enslin verwys as
> sy praat van "families that instill highly differentiated gender
> roles". 'n Knap boekie oor die onderwerp gaan onder die titel "what
> is a smart woman like you doing at home". Die boek kom uit die VSA,
> maar die titel bevestig dat dieselfde vooroordele wat in Swede
> voorkom, daar ook bestaan.
Om nou na die ander kant oor te hel, sal jy dalk Francis Kendall se
"The SeXY Factor" geniet. Sy som die nuutste navorsingsresultate op,
wat wys wat ons maar altyd vermoed het :-). Die twee geslagte is so
radikaal anders, dat hulle maar liewers as twee verskillende subspesies
geklassifiseer moet word - 'n uiters polities onkorrekte
gevolgtrekking. Om maar 'n enkele voorbeeld te gebruik - daar is
ongeveer 15 manlike hotpote vir elke vroulike (ek is nou nie seker van
die presiese syfers nie), en talle ander aanduidings dat die manlike en
vroulike geslag die twee hemisfere van die brein verskillend benut.
Dit het ook 'n effek op die verstandelike vermoëns van die
geslagte. En voordat ek deur feministe aangeval word - dit bepaal nie
dat vrouens dom, en mans slim is nie (eerder andersom, volgens my
ervaring :-)). Dit bepaal slegs dat hulle 'anders' is.
>> en hul kinders in staatsbeheerde kindersorgsentrums te plaas, waar
>> hulle "goeie sosiale gewoontes" geleer is. Die ouers se reg tot
>> vrye keuse (m.a.w. private diskriminasie) is deur die staat
>> afgetakel, alles in die naam van grootse ideale.
>
> Ek dink jy sal sukkel om 'n hof te kry om die term "private
> diskriminasie" so wyd te lees dat 'n vrou (of man) nie die keuse mag
> uitoefen om te verkies om tuis te bly en die huishouding en gesin te
> versorg nie.
Die arme Sweedse gesinne wat onder die staat se welsynspolisie
deurgeloop het, moes hulle na die Europese Hof vir Menseregte in Den
Haag wend, en dit nadat hul gesinslewens deur die staat verwoes was.
Sal ons dit ook moet doen? Hoeveel mense sal dit kan bekostig? Sal
die Suid-Afrikaanse regering hom aan die hof se uitsprake steur?
Ondervinding het gewys dat ons nie te optimisties hieroor moet wees
nie.
>> Die Amerikaanse staat se pogings om, sedert die instelling van die
>> Burgerregtewet in die sestigerjare, private diskriminasie te
>> verbied, word deur talle skrywers, o.a. Thomas Sowell en Walter
>> Williams, verantwoordelik gehou vir die agteruitgang van die swart
>> en Indiaanse gemeenskappe in daardie land.
>>
>> Deur in private diskriminasie in te meng, kry die staat die reg om
>> mense se motiewe te bevraagteken, en die reg om morele waardes voor
>> te skryf.
>
> Ek stem saam - regerings wil dit graag doen, en dit is ysingwekkend.
> Die enigste beskerming hierteen is om die staat te beperk tot die
> voorskryf van gedrag.
Myns insiens moet die staat beperk word tot die handhawing van die
gemenereg. Maar nou ja, ek gee toe dis miskien ietwat idealisties :-)
>> Myns insiens word morele waardes beter deur ouers en
>> sosiale instellings soos kerke bevorder, nie die staat nie.
>
> Dis net net 'n kwessie van graad nie. Die staat het daar niks mee te
> doen nie.
Selfs beter gestel.
>> Die
>> probleme van ouetehuise en kleutertuine sal waarskynlik eerder
>> vererger word as die staat moet begin bepaal hoe ons ons oues van
>> dae en klein kinders moet versorg.
>
> Dit was ook nie my voorstel nie - my argument is bloot dat so 'n
> situasie vir die meeste mense so onaanvaarbaar sal wees, dat hulle
> sal verkies om self die versorging te doen - en daaroor is ek bly.
Sien my kommentaar hieronder.
[knip]
> Ek dink jy behoort kennis te neem dat "die Nasionaliste" hoofsaaklik
> deur "die Afrikaner" aan bewind gebring en gehou is. Dit sou dus
> redelik wees om te aanvaar dat "die Afrikaner" hom die
> "volksideologie" laat welgeval het. Soos jy ook aantoon is die
> betrokke verskuiwing van verantwoordelikheid vanaf die gesin na die
> staat nie tot die Afrikaner beperk nie. Dit was 'n redelik algemene
> verskynsel in die gei"ndustrialiseerde gemeenskappe.
Dis 'n verskynsel wat veral in die 20ste eeu, saam met groot,
gesentraliseerde regerings, ontstaan het. Dis interessant dat, in
post-industriële samelewings waar daar weer klem op desentralisasie
is, die teenoorgestelde tendens nou te bespeur is. Mense neem nou weer
verantwoordelikheid vir hul gemeenskappe - sien Kendall se "The Heart
of the Nation", en ander werke wat sy daarin aanhaal. Die
"volksideologie" is veral ook te vinde by enige nasie (of eerder, die
nasie se intellektueles) wat hom tot 'n grootse taak geroepe voel -
Imperiale Brittanje, Nazi Duitsland, Kommunistiese Rusland en Sjina,
ens. Hieroor het W. A. de Klerk baie interessante dinge geskryf. Sien
ook Hayek se "The Road to Serfdom".
>> Enige poging deur die staat om dit namens ons te doen, sal sekerlik
>> nie sake verbeter nie. Dit ontneem ons maar net weer ons
>> verantwoordelikhede
>
> My argument is dat, hierdie keer, pogings deur die staat om dit te
> doen waarskynlik wel sake sal verbeter. Ek dink mense sal hulle
> daarteen verset. Hulle sal daardeur wel gedwing word om ons
> waarstelsel te heroorweeg.
Hmmm - 'n soort 'reductio ad absurdum'. Miskien het jy gelyk - as ons
voldoende onderdruk word, sal ons in opstand kom. Nie juis 'n goeie
resep vir regverdige regering nie - eerder 'n resep vir revolusie. :-)
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
Hierdie boodskap het op ons universiteit se netwerk verskyn. Miskien
is daar poslyslede by universiteite of technikons wat 'n bydrae wil
lewer. Stuur asseblief bydraes direk aan Anthea Johnson
(john...@pro.und.ac.za), en nie aan my nie.
------------------------------------------------------------ -------
> NOTICE TO GO OUT ON ALL LANS, DURBAN, PMB, MEDICAL SCHOOL
>
> 12 February 1996
>
>
> MAIL & GUARDIAN SUPPLEMENT ON RESEARCH
>
> Philippa Garson, Education Editor of the Mail & Guardian, is compiling a
> supplement on Research, which will appear around 7 March. She is
> looking for unusual, exciting, off-beat research, or relevant research.
>
> If you have a research project which would fit in or can offer information
> or views on the issues listed below, can you e-mail
> (john...@pro.und.ac.za) or fax (ext. 3265) to me before 20 February,
> so that I can collate material for her.
>
> Some of the issues she hopes to tackle are :
>
> # Is pure research justified in our country, given the educational
> backlog?
> # How does our research fare in terms of international standards?
> # Are there controversies around funding for research purposes?
> # Is research the domain of the historically privileged formerly white
> universities or are the historically black universities and technikons
> beginning to carve a niche for themselves in this regard?
> # What research is being done that will improve the lives of South
> Africans?
> # What research is being done that could catapult our universities into
> the international spotlight?
> # What seemingly bizarre, even funny, research is being conducted?
> # Are research assistants performing a thankless task in doing all the
> work while the academics in charge get all the accolades?
>
> If you could keep responses brief and give me a contact name and
> number I would be very grateful.
>
> Thank you for your help.
>
> ANTHEA JOHNSTON
> Communication & Publicity
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
Wanneer ons in hierdie nuusgroep met mekaar praat,
argumenteer, mekaar beinvloed, dan beweeg ons in
die Noosfeer.
Dan is daar ook die Biosfeer : vol plante en insekte,
voels en klein en groot diere. Laasgenoemde sluit in ons,
homo sapiens, dierbare goed wat op hul agterpote loop
(behalwe as hulle baie klein is) en wat soms so tragi-komies
hulle gebiedsruimtes wil probeer merk en beskerm.
En dan is daar die Atmosfeer : waar weerstelsels regeer
en waar daar soms geliefde en soms vreesinboesemende
winde waai. Kom ons maak 'n katalogus van sulke winde.
DIE WESTEWIND VAN DIE NOORDKAAP
So tussen nege en elf uur op meeste somersaande begin
'n koel wind uit die weste waai oor die noordelike dele van
Kaapland. Dit waai van die koue Atlantiese Oseaan na die
warmer landsgebied. Dit waai diep in die binneland in, tot
daar waar ek grootgeword het op die eilande in die Oranje-
rivier, ver meer as 500 kilometers van die see af.
Omdat dit so warm is, slaap meeste mense daar buite onder
die sterre op spesiale beddens, hulle skoene veilig ingesteek
onder die matras sodat die skerpioene nie daarin kan klim nie.
Gewoonlik is dit te warm om jou toe te maak, maar as ons die
westewind hoor aankom, dan het ons geweet dit is tyd om op
te hou sterre kyk, ons toe te maak en te gaan slaap. (Nou, hier
in Kanada, waar elke deur en venster met muskietdraad beskerm
moet word, dink ek soms : hoekom het die muskiete ons nie
weggedra nie? En dan besluit ek : daar is baie minder insekte
in Suid-Afrika as in Kanada.)
Sommige aande het die westewind nie gekom nie. Dan kon
jy weet dat dit die volgende dag abnormaal warm sou wees en
dat donderwolke sou opbou uit die noorde en uiteindelik die
verskriklikste storms sou kom wat vir ure en ure op dieselfde
plek sou staan en donder en blits.
Maar dit het nie baie gebeur nie. Die gemiddelde reenval
van die Noordkaap is maar omtrent 30 centimeters, en al
daardie reen het gewoonlik op my pa se druiwe geval as hy
dit wou droog vir rosyntjies.
Net somtyds, in die winter, wanneer die winterreens
van die Boland verder noord gereik het as gewoonlik, het
ons 'n landsreen gekry wat twee of drie dae kon duur. Dan
het ons geweet dat die veld die volgende lente vol klein
veldblommetjies sou wees, dat die driedoring sou blom en
dat selfs die aalwyne en die bokkloutjies en ander vetplante
geiler as gewoonlik sou staan.
Gloudina
Robert Wagenaar wrote:
>
> Ek het enige dage terug 'n klein beriggie gelees in die koerant oor
> die universiteit van Wes-Kaapland. Hulle sê dat die universiteit
> gesloten is als gevolg van wanbetaling en onluste door studente?
>
> Wat is die hele verhaal? Ek denk dat dit 'n baie groot verlies is,
> as die enige (oorspronklik) nie-blanke Afrikaanssprekende universiteit
> gesloten sou word.
>
UWK - Afrikaans ? Die probleem is dat die meeste studente daar
regtig nie veel geld het nie. Hulle het tot een of ander vergelyk
gekom met die universiteitsowerheid.
> Nu zijn de scherpe kantje er dus wat van af, maar voor de generatie van=
> mijn ouders en grootouders was het heel wat ernstiger: het ging over je=
> job, je welvaart, je maatschappelijke status: geen spelletjes dus. Na
> jarenlange politieke strijd zijn veel van de Vlaamse eisen inzake respe= kt
> voor onze taal en kultuur echter ingewilligd en het is niet langer een
> schande of een maatschappelijk nadeel om Nederlandstalig te zijn
> (integendeel!).
> Daarbij ligt de algemene welvaart hier nu stukken hoger, en dan reagere= n de
> mensen sowieso al wat minder fanatiek. Als het in Belgie of in Vlaander= en
> ekonomisch heel slecht zou gaan zouden de gemoederen al sneller verhit
> kunnen geraken. Dan zou het terug om brood gaan in plaats van de spelen=
=2E
Dit was inderdaad ook hier die geval in die "stryd tussen Boer en
Brit", asook die "stryd tussen wit en swart". Die Angel-saksers het,
veral in die vroeër helfte van die eeu, ekonomies die botoon gevoer.
Afrikaners het veral in die politiek en staatsdiens in die tweede
helfte van die eeu die oorhand begin kry, alhoewel vooruitgang op
ekonomiese gebied ook stelselmatig gemaak is. Nou het swart
Suid-Afrikaners (en hier is daar ook klas- en etniese aksente wat nie
geringskat moet word nie) in die politiek en staatsdiens die hef in die
hand.
> Een andere faktor is dat men hier overgestapt is van unitaire,
> gemeenschappelijke staatsinstellingen en heeft gekozen voor het opsplit= sen
> van die instellingen naargelang de verschillende taal-groepen. Zo heb j= e
> minder konflikten omdat je niet langer de verschillende groepen laat
> vechten voor rechtmatige vertegenwoordiging in 1 en dezelfde instelling= =2E
> Als ik die geschiedenis van de SAUK zie, doet het me wel eens denken aa= n
> het Belgie van 20 jaar geleden: wij hadden toen ook nog veel
> staatsinstellingen die, zogezegd, tweetalig waren maar waar in de prakt= ijk
> 1 van de gemeenschappen een overwicht had verworven of probeerde te
> verwerven. Langzamerhand is men beginnen in te zien dat je die instelli= ngen
> moet splitsen naar taalgroep om zo de konflikten te verminderen. De
> staatstelevisie, de politieke partijen, de adminstratie, de universitei= ten
> enz. zijn nu allemaal opgesplitst in onafhankelijke Nederlandstalige e= n
> Franstalige delen. Dat heet dan pacifikatie: je minimaliseert de kansen= op
> 'kontakt' om de kansen op konflikt te verminderen.
> Het resultaat is wel een beetje duurder en bovendien groeien de twee
> bevolkingsgroepen erg snel uit elkaar, elk opgesloten in hun twee
> gescheiden 'werelden'.
Hierdie beskrywing pas ook die ervaring in Switserland, alhoewel hulle
daar nooit werklik deur 'n unitëre stadium gegaan het nie - altans
nie in dieselfde mate as baie ander lande nie. Die uitmekaar-
groeiproses is blykbaar daar ook nie so 'n ernstige probleem nie. Hier
het die redelikheid van outonomie vir verskeie landstreke nog nie tot
ons politici deurgedring nie. 'n Meesterplan vir die ganse Suid-Afrika
klink tog soveel aanlokliker. Gesonde verstand sal seker eers heelwat
later kom.
> Zou er in Zuid-Afrika geen Afrikaanse SAUK en een Engelse SAUK, als twe= e
> gescheiden entiteiten, kunnen opgericht worden zoals wij de RTBf (Radio=
> Television Belge Francophone) en BRTn (Belgische Radio en Televisie-
> Nederlands) hebben? Is dat geen beter idee dan te vechten voor de
> gelijkberechtiging van het Afrikaans op die 'SABC'?
Die situasie is meer ingewikkeld as gevolg van aansienlik meer tale,
waarvan elk aanspraak maak op 'n aandeel in die uitsaaiwese. Jy het
egter gelyk in die sin dat die probleem deels by die bestaan van 'n
sentrale staats- of openbare uitsaaier lê.
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
