Oorlog en arbeid in Nederland (diets, 5e druk, 1943)
----------------------------------------------------
At 09:34 14-03-96 SAT, Jeff wrote:
>
> Bernhard skryf oor die uitdrukking "Diets maken", en gee as
> verwysing:
>
> * Dr. F.A. Stoett: Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen,
> Uitdrukkingen en Gezegden, vijfde druk. Zutphen: W.J. Thieme
> & Cie, MCMXLIII.
>
> Interessant dat die hierdie druk in 1943 gemaak is,
> gedurende die besetting van Nederland deur die Duitse.
>
Ja, dat is ook interessant, want de boeken - het zijn twee
kloeke, ingebonden delen met harde omslag, kleine lettertjes,
6 punts of zo, en elk bestaande uit ruim 600 pagina's - zijn
gloednieuw en het resultaat van de wetenschappelijke arbeid van
Dr. Stoett. De eerste druk is overigens van 1901 lees ik in
het Voorwoord. (Dat had ik tot nu toe overgeslagen).
Ik heb de boeken nog niet zo heel lang geleden bij een
vooraanstaande boekhandel alhier gekocht. En dat betekent dat
ze volstrekt vrij zijn van nationaal-socialistische smetten.
Dat kan ik je verzekeren. In dit opzicht is er hier geen enkele
tolerantie.
Volgens mij zijn ze door de uitgever gewoon met het oude zetsel
van de vijfde druk opnieuw gedrukt en uitgegeven. En Dr. Stoett heeft
in de oorlog gewoon zijn wetenschappelijke arbeid afgerond.
Gezien het onderwerp is hij waarschijnlijk een kamergeleerde
geweest, die de harde werkelijkheid zoveel mogelijk buiten zijn
studeerkamer heeft gesloten.
Bernhard Bezemer
P.S.
Je weet toch dat tijdens de oorlog, in 1944, onder leiding van
prof. dr. Schilder in Den Haag de Vrijmaking plaatsvond in de
Gereformeerde kerk? Sindsdien kennen we de gewone gereformeerden
(ook wel synodaal genoemd) en de vrijgemaakt gereformeerden.
Deze laatsten voelen zich zeer verbonden met jullie Nederduits
Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika. Deze kerk heeft immers, evenals
de vrijgemaakten, de drie formulieren van enigheid, de Calvinistische
belijdenisgeschriften dus, onverkort gehandhaafd, en mag zich
daarom o'o'k! tot de 'enige en waarachtige kerk' rekenen 'waar
Christus de Zijnen verzamelt'. (Dat zijn mijn woorden niet, ik
haal slechts de Vrijgemaakten aan). De Apartheid vond men in deze
niet echt relevant. Het ging om de Letter!
Ik bedoel maar, ondanks de bezetting ging het leven hier in
Nederland in al zijn geledingen veelal gewoon door. De doorsnee
Nederlander stond 'gemitigeerd permissief' tegenover het gedrag
van de bezetter.
At 09:04 PM 3/12/96 SAT, you wrote:
>
> Ons was smug oor ons goeie krieket
> tot die wiendies ons gebriek het.
> Ja, dis Lara se wicket
> wat die kykers so siek het
> Hulle moes maar liewer gaan fliek het.
>
En ek het gedink niemand gaan ooit weer 'n woord sprak oor krieket nie!!!
So van latyn en potjieslatyn gepraat, weet iemand wat die volgende beteken?
Dit is 'n inskripsie wat ek iewers in die veld teen 'n krans raakgeloop het:
we hebben in zuid-afrika een kontakt-adres voor onze Nederlandse Stichting
- zie web: http.//www.tip.nl/users/michel.goossens
speciaal voor de immigranten uit Nederland en Belgie!
Let op! er komt een nieuw Nederlandse woorden/spelling-boek uit!
De Nederlandse schrijfwijze wordt drastisch overhoop gehaald!
Het Duitse bloed van Willem de zwijgende twijfelaar
---------------------------------------------------
At 09:34 14-03-96 SAT, Jeff wrote:
>> ...
> Dit het vir my vreemd geklink
> wanneer, gedurende hierdie herdenking van die bevryding teen
> die Duitse, die Wilhelmus deur almal gesing is, met die woorde:
>
> " ... ben ik van Duytsche bloed ... "
>
> Jeff
>
Je hebt volkomen gelijk. Het Wilhelmus stamt uit plus minus
1570. In die tijd was de term diets in de betekenis van volks
in onbruik geraakt. Tussen 1518 en 1700 gebruikte men wel het
woord Duits voor de taalvormen van de Nederlanden. Het woord
diets in zijn oude betekenis e'n in andere betekenissen is
pas later, in de negentiende eeuw weer teruggekomen.
Nota Bene, je denkt toch niet dat een man van Hoge Adel
als Prins Willem van Oranje (1533 - 1584), en hij voelde zich
hoog!, zich een lied had laten aanleunen waarin hem volks bloed
wordt toegedicht? Nee, het is wel degelijk Duits, zie de uitleg
hierboven. Hij, en zijn opvolgers, kwamen en komen trouwens ook
uit Duitsland. Er is geen druppel Nederlands bloed bij ons
vorstenhuis te vinden!
Willem van Oranje, met als bijnaam De Zwijger, werd in
onder meer Frankrijk ook wel Willem de Twijfelaar genoemd, omdat
hij naast zijn intrigant en dikwijls ook irritant zwijgen elke
aktie zoveel mogelijk uitstelde. Waarschijnlijk in de hoop dat
'de koning van Hispanje', Philips de Tweede, 'die hij altijd
heeft ge-eerd', toch nog met hem tot een overeenkomst zou komen
en hem met de heerlijkheden zou bekleden van de Prins der
Nederlanden, vorst onder de koning. (Philips de II had bij zijn
vertrek naar Spanje Willem overigens wel benoemd tot stadhouder
van Bourgondi-e, Holland, Zeeland en Utrecht).
Dat lukte niet, en bij de Staten kreeg hij ook nul op request
- hij bleef stadhouder en de afgescheiden zeven porvinci-en werden
een republiek in 1579.
De kwestie vorstendom (koninkrijk) versus republiek is altijd
een strijdpunt gebleven tussen de Oranje Nassaus (en de adelijk
kliek om hen heen) en de Staten, waarbij de eersten zich graag de
steun van het gewone volk lieten welgevallen. Niet ze dat enige
affectie voelden voor dat 'gespuis'. Pas onder de Franse bezetting
in het begin van de negentiende eeuw werd Nederland, onder het gezag
van 'L'Empereur' Napoleon, voor het eerst een koninkrijk.
Bernhard Bezemer
Literatuur:
De Grote Winkler Prins;
Louis Paul Boon: Het Geuzenboek, vierde druk. Amsterdam: Uitgeverij
De Arbeiderspers, 1980.
E.a.
> Ja, wat betreft tolerantie (en niet alleen daarin) zijn
> Zuid-Afrika en Nederland/Belgi-e (Vlaanderen) wel heel ver
> uit elkaar gegroeid. Neem nu het NRC Handelsblad. Dat is toch wel
> DE kwaliteiskrant voor de liberaal-conservatieve bourgeoisie.
> Welnu, zoals je zelf hebt kunnen constateren, stelt men graag
> (en tegen een gulle vergoeding!) de kolommen open voor de
> pennevruchten van Gerard Reve.
> Homoseksualiteit is hier een algemeen geaccepteerde relatievorm.
> Op discriminatie van dit soort (en natuurlijk ook andere) mensen
> staat gevangenisstraf! Binnenkort krijgen homoseksuele paren hier
> zelfs dezelfde status als hetero-seksueel gehuwden. Discussiepunt
> is nog het wel of niet toestaan van adoptie van kinderen door
> homoseksuele paren.
> Die tolerantie blijft overigens en uiteraard niet beperkt tot
> homoseksualiteit. Op de talloze gebieden van onze samenleving is
> ze voortgeschreden. Men accepteert hier thans zelfs grote armoede
> als bestaansvorm! En daarin onmoeten Nederland en Zuid-Afrika
> elkaar dan weer.
Ek is geneig om met Frank Snyckers saam te stem dat hierdie
"tolenransie" wat uiting vind in wetgewing teen "diskriminasie", eerder
'n stap agteruit vir die mensdom beteken. Die Suid-Afrikaanse grondwet
het ook dubbelsinnige en botsende klousules, wat die verwarde denke oor
sulke sake weerspieël. So, byvoorbeeld, word daar nou pogings
aangewend om die individu se reg tot vryheid van assosiasie grondwetlik
te waarborg, maar terselfdertyd selfs *private* diskriminasie op grond
van ras, kleur, geslag, ens. verbied. Die grondwet bevat ook klousules
wat spesifiek die staat die reg gee om wel teen sekere van sy burgers
te diskrimineer "om ongelykhede van die verlede reg te stel".
Blykbaar het ons niks uit ons apartheidsverlede geleer nie. Dit is
juis diskriminasie deur die staat wat so vernietigend op ons samelewing
ingewerk het. 'n Grondwetlike klousule wat die *staat* verbied om teen
enige burger te diskrimineer maak wel sin. Daarteenoor is private
diskriminasie is nie net wenslik nie - dis noodsaaklik. Ek glo dat 'n
Joodse koerant mag weier om 'n pro-Nazi berig te dra, dat 'n klub vir
homoseksueles mag weier om heteroseksueles toe te laat, dat 'n
kommunistiese koerant mag weier om 'n liberale redakteur aan te stel,
dat 'n jeugklub mag weier om dwelmgebruikers toe te laat, of dat 'n
vereniging vir swart sakelui mag weier om blankes toe te laat. Sommige
mense sal hul reg tot diskriminasie gebruik op wyses waarmee ek nie
saam stem nie, maar dis immers hulle reg.
John Kane-Berman, uitvoerende direkteur van die 'Institute for Race
Relations' het onlangs oor hierdie grondwetlike verbod op sekere vorms
van diskriminasie kommentaar gelewer. Kane-Berman vra: Is ons werklik
'n nasie van vrouehaters wat gays langs die snelweg kruisig? Die
grootse bron van kommer in Suid-Afrika is immers *politieke*
onverdraagsaamheid, wat na beraming meer as 11 000 lewens geëis het.
ens kan redeneer dat 'n wet teen diskriminasie op grond van politieke
verskil nog meer verdedigbaar is, maar dit sal immers in stryd wees met
demokrasie.
Ek vermoed dat hierdie streng Nederlandse wette teen sekere vorms van
diskriminasie nog 'n manifestasie van Nederlandse nasionalisme is - 'n
soort Calvinisties-moralistiese fascisme wat onder die vaandel van
"tolerantie" bedryf word. :-) Marco Van Het Hoog het 'n geruime tyd
gelede 'n artikel hieroor deur Derk Jan Eppink wat in "De Standaard"
verskyn het, op die poslys geplaas. Ek sal dit weer probeer opdiep vir
diegene wat dit misgeloop het.
Ironies genoeg het apartheid dieselfde oorsprong. Soos W. A. de Klerk
dit stel in die inleiding tot "The Puritans in Africa":
...'Apartheid' is an attempt to remake a society in
the total vision of a socio-political ideal. As
such it is yet another of the many secular
manifestations with their roots in the protestant
ethic of a particular order, which the past two
centuries have known. It is radical, because it is
the politics of redemption trying to reach down to
man's existential roots. It is rational because it
is an extensive human exercise of the mind,
endeavouring to formulate a moral justification for
what is basically the will to power....
...The abstractions of freedom are always, beyond
our recognition, the fruit of our despair. Safety
in power is what we are after; but naked power for
Western Christian man, especially those in the
Calvinist-Puritan tradition, is not in order. What
is done should also be morally justifiable. Hence
the cry from the heart, affirming the rightness of
what we do, passionately denying our despair...
...The messianic style of the post-Second World War
Afrikaners finds no substantial antecedents in those
countries from which they predominantly originated:
the Netherlands, Germany, France. Strangely, as
will appear, their spiritual kin are rather to be
discovered in the Anglo-Saxon world, particularly
New England.
The key to the Afrikaners is Calvinism. But the
primitive or original Calvin will be insufficient to
explain the modern Afrikaners. It is especially the
subtle mutations which Calvinism underwent in the
Puritan mind of the Anglo-Saxon world which become
relevant. Finally, it is the phenomenon of
political idealism, engendered in the same milieu,
which provides a fuller perspective.
All this means that a proper study of the Afrikaners
need attention also to the thought, motivations and
actions of the Puritans, in both Old and New
England. The strangest thing about the Afrikaners
will then be seen to be the fact that they are so
like the very people who have looked more critically
at them than any other. In a sense, it is a family
quarrel.
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
Over ethiek gesproken, mijn voorgaande e-mail 'PotjesLatijn'
betekende:
"Tenzij men in de toegewijde dienst is van de Heer, kan louter
verzaken van aktiviteit iemand niet gelukkig maken. De wijzen
echter, die gelouterd zijn door toegewijde werken, bereiken de
Allerhoogste onverwijld".
Dit was in het Sanskriet met transcriptie in westers schrift
vers 6 uit de G~IT~A. En zo kan ik nog heel wat potjesLatijn uit
mijn mouw schudden. Maar of ik daarmee een discussie opzet over
de ethiek van het wel of niet leven van digitale virussen?
Bernhard Bezemer
P.S. Merkt u dat ik de moeite neem om u de vertaling te geven van
m'n potjesLatijn?
> Rober Sandilands:
>
>> On Tue, 12 Mar 1996, Marius Swart wrote:
>>
> Hier raak die saak nou baie diep: "self-gemotiveerde aksies" As ons
> alle "bo-natuurlike" (bv gode) buite rekening laat, is daar dan so
> iets as "self-gemotivering" of vrye wil? Kan 'n druppel water kies
> hoe dit (onderhewig aan swaartekrag e.a. natuurwette) in 'n stroom
> afspoel? Is lewende wesens iets anders as "druppels" waarvan die
> chemiese reaksies op 'n onvermydelike wyse (hoewel onvoorspelbare)
> plaasvind?
>
'n Druppel het nie 'n keuse oor sy rigting nie maar 'n mens het. 'n Mens
se "lot" is dalk voorafbepaal maar jy het 'n keuse oor hoe jy daar uitkom.
Die mens het 'n bewustheid wat hom/haar die vermoe" gee om 'n wil te
besit. En alhoewel op 'n laer vlak 'n mens maar net bestaan uit koolstof,
water en 'n paar ander snaakse goed is daar iets hoe"r's daar. Eerstens
lewe en tweedens 'n "bewustheid".
Ek gaan nie my tyd mors met 'n debat oor die bestaansreg van God ens. nie.
Agnostiese mense glo nie in enige groter mag nie en hulle leef. Dis nie
nodig om te glo of te kan glo om te kan leef nie.
____________________________________________________________ _____________
Nobody has the honor/dishonor to be held responsible for any of the
boblygook expressed in this long winded combination of primitive symbols
- ------------------------------------------------------------ -------------
Robert Sandilands - An Engineer and computer slave.
Virus Analyst : CSIR Virus Protection Services
Tel: +27-12-841-2106, Fax: +27-12-841-3037, Email: rob...@vps.cis.co.za
- ------------------------------------------------------------ -------------
> Ons het die 'tin' fasiliteit gehad maar sekere KARAKTERS (mense :-))
> het massiewe KARAKTERstelle (data) gaan aflaai, ten spyte
> van versoeke om die koste daaraan verbonde in ag te neem.
>
> Die gevolg is dat ons nie meer toegang tot die nuusgroepe het
> nie. Miskien ook goed, want nou mors ek ook nie meer my tyd ...
[knip]
Jy kan natuurlik jou eie nuusgroepprogram installeer, en dit net
eenvoudig rig op 'n geskikte NNTP bediener - dis wat ek met Tin doen.
Ons onvang nie die nuusgroepe op ons eie stelsel nie, maar ek mik Tin
na 'n ander stelsel wat wel die berigte ontvang.
Na aanleiding van jou verwysing na die soort snert wat mens op die
nuusgroepe lees, het my hierdie "Achievement Awards" deur die redakteur
van Unix Review laat opdiep:
Award for the Least-Discussed Downside of the Internet: Surfing the
Net and reading newsgroups on company time.
Award for the Most-Discussed and Least Problematic Area of the
Internet: Pornography.
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven
> Wij sijn geen edelbloedarierrasisten maar alleen mensen.
> Tog sing ons graag mee aan Wilhelmus wat van Dietse (volkse) plein gewone
> mensebloed is.
> Daan
Wilhelmus van Nassouwe, ben ik van Duytsche bloed, nie waar nie?
--
Reinier de Vos Internet: de...@aqua.ccwr.ac.za
Computing Centre for Water Research Tel: Int+27 331 260-5179
c/o University of Natal, P/Bag X01 Fax: Int+27 331 61896
Scottsville, South Africa, 3200 http://www.ccwr.ac.za/
#include
------------------------------------------------------------ -----------
Ons spaar die duiwel baie moeite
- C J Langenhoven