Norbert, ek volg jou argument oor die ooreenkomste wat daar is tussen ons
tale en dialekte. Ooreenkomste tussen tale maak egter nie van hulle een
taal nie. Dit sou verder verkeer wees om net na die ooreenkomste te kyk,
terwyl ons die verskille nie in aanmerking neem nie. Vir diegene wat nie
werklik in die letterkunde belangstel nie, mag hierdie dalk langdradig wees,
maar ek dink tog dat dit van waarde is vir elke persoon wat `n liefde vir
ons taal koester.
Die verskille tussen die Afrikaanse en Nederlandse woordeskat is van
uiteenlopende herkoms en aard. Geen lid van `n taalgemeenskap, en ook geen
beperkte groep van indiwidue, besit `n taal in sy geheel nie, dus ook nie
die hele woordvoorraad nie. Net `n deel van die Nederlandse woordeskat is
met die vestiging van `n Nederlandse kolonie aan die Kaap oorgeplant.
Sommige van die woorde wat na die Kaap gebring is, het mettertyd hier in
onbruik geraak of het onafhanklik van Europese Nederlands
betekenisverskuiwinge ondergaan. Omgekeerd kon woorde wat aan die Kaap
onveranderd bly voortbestaan het, in Nederland verlore gaan of ander
betekenisonderskeidinge kry. Van groot belang is dit ook dat woorde wat in
Nederlands tot `n bepaalde lokale of sosiale taalkring behoort het, aan die
Kaap in algemene gebruik kon kom en so deel word van die beskaafde
Afrikaans. Heeltemal anders van aard weer is die verskille wat berus op die
onafhanklike verryking van die twee tale deur die eie skepping van nuwe
woorde en deur ontlening aan vreemde tale.
Die ooreenkomste tussen die Afrikaanse en Nederlandse woordvoorraad berus
hoofsaaklik op gelyke oorerwing uit `n gemeenskaplike 17de-eeuse taalskat,
maar ook vir `n belangrike deel op die ontlening van Nederlandse woorde in
Afrikaans. Ander oorsake van ooreenstemming tussen die twee tale, soos
onafhanklike parallelle ontwikkeling en gelyke nieuvorminge en ontlening, is
seker nie sonder belang nie.
Hierdie verskille en ooreenkomste het egter nie net in die laaste paar jaar
ontstaan nie.
In 1775 skryf die jong Christiaan Hendrik Persoon, wat vir verdere studie na
Europa gegaan het en die beroemde grondlegger van die sistematiese mikologie
sou word, aan sy ouers in Kaapstad dat sy Amsterdamse vriende hom baie terg
oor sy "Caaps krom spreeken" sodat hy nou al goeie Hollands leer praat.
Heel aan die begin van die 19de eeu merk Lichtenstein onder andere op dat
die kolonistetaal in die begin selfs vir gebore Hollanders onverstaanbaar
is - so ver het Afrikaans toe al van Nederlands afgewyk. En dit was ook nie
net `n klein groepie mense ver weg van die beskawing wat so gepraat het nie.
Volgens die getuienis van die Kaapstadse tolk van die geregshof Swaving in
1830 is Afrikaans, wat hy `n "soort van bastaard Hollandsch" noem, deur
boere, slawe en Hottentotte gepraat, maar hy voeg daaraan toe dat die
taalvorm "zelf den meer beschaafden der christelijke en voorname volksklasse
niet geheel en al oneigen is", met uitsondering egter van diegene wat in
Nederland gebore of opgevoed is.
In 1921 het W. Blommaert, professor in die geskiedenis aan die Stellenbosse
Universiteit, by die lees in die Kaapse Argief van kommissaris-generaal H.A.
van Rheede se joernaal vir sy verblyf aan die Kaap in 1685, afgekom op `n
passasie wat vir hom `n verassende lig op die probleem van die ontstaan van
Afrikaans laat val het. Uit hierdie passasie, sê Blommaert, kan `n paar
belangrike gevolgtrekkings gemaak word:
"(a) Die afwyking van die koloniste-taal van die offisiële Hollands het
reeds seer vroeg, d.i. in Simon van der Stel se tyd, begin.
(b) Hierdie afwyking is in daardie tyd hoofsaaklik toe te skrywe aan die
invloed van die gebrekkige Hollands van die inboorlinge, `n gebroke taal wat
deur die Europese koloniste, veral via die kinders, oorgeneem is.
(c) Hierdie proses was in 1685 reeds taamlik ver gevorder, aangesien Van
Rheede vrees dat die gebroke taal wat tot stand gekom het, onuitroeibaar sal
blyk."
Van Rheede was reg!! `n NUWE taal het ontstaan, dit was nie maar net nog `n
dialek gewees nie en na 300jaar is dit nog nie uitgeroei nie.
Ons moet onsself afvra: Wanneer word `n nuwe taal gebore en wanneer is dit
maar net `n dialek van `n bestaande taal? Om bloot te redeneer dat daar
ooreenkomste is en daarom is dit dieselfde taal, gaan nie op nie. Mens moet
kyk na die oorsprong van die ooreenkomste en ook die van die verskille. `n
Verdere aspek wat moet aandag kry is die onderskeid tussen a) verskillende
dialekte wat net anders klink, maar tog dieselfde taalreëls het; en b) `n
taal met sy eie reëls en struktuur wat bloot by ander tale sekere woorde
geleen het.
Ek hoop hierdie gedagtes wat ek met nederigheid deel kan `n positiewe bydrae
lewer tot die gesprek.
Verlede week is die regterkant van my motor so te sê afgeskryf terwyl dit
geparkeer was in Langmarkstraat.
Ek was by my Vriend Die Ontvanger terwyl my motor so verniel is, en ongeag
'n nota met 'n naam en telefoonommer op my voorruit - is daar oor die naweek
tot die besef gekom dat net die engeltjies die ongeluk sien gebeur het.
Vanoggend is ek toe polisiestasie toe, om 'n saaknommer te kry sodat ek van
die versekeraars kan eis.
Die kleurlingdame wat my gehelp het was baie gaaf - sy het nie 'n uniform
gedra nie,so ek weet nie wat haar rang was nie.
Sy het aangedring om die verklaring af te neem en dit in die boek
opgeteken - baie op haar tyd en sy skryf nogal mooi en duidelik ook.
Maar ai!!! van spel weet sy nie baie nie ( sy praat vlot Afrikaans) - Ek het
maar so veel as moontlik probeer reghelp, maar die ry agter my het bietjie
lank en ongeduldig begin raak:))
Hier is 'n paar van die spelfoute wat sy op my aandrang reggemaak het:
Freedehooc ( Vredehoek).
keur ( keer)
weur ( weer)
regtersei ( regtersy)
het gaan ( het gegaan)
seispiel ( syspieël)
virskye ( verskeie)
dyke ( duike)
skrappes ( skrape)
niemangnd ( niemand)
Gelukkig was dit nie nodig vir my om anderaan die poging my naam te teken
nie.
Dit alles terwyl ek al klaar laat was vir my volgende afspraak.
Nou wonder ek, as dit weer gebeur, of ek nie maar die beskrywing doen op die
rekenaar en dit uitdruk nie ( ek moes 'n dokter gewees het- geen mens kan
my handskrif lees nie) sodat hulle dit net kan inplak daar in die boek -
baie tyd kan so gespaar word.
O ja - net voor my 'n ou oom wat pensioen van die staat ontvang.
Het nogal 'n kleurafdruk van sy ID boekie gemaak wat saam moet ingaan.
Boegenoemde dame dring toe aan hy moet sy ID boek ook bring, sodat sy die
afskrif kan bevestig.
Ek sê toe maar hoekom - sy kan mos sien die foto is van die oom - nee, sy
MOET die ID boekie hê.
Ek en die oom het maar net kop geskud, en hy het die aftog geblaas.
Ek kan nie onthou of daar enige dames was wat toentertyd saam met die
alternatiewes getoer het nie;))
Dinge het nogal verander vir die deelnemers.
Springbok Nude Girls bestaan nie meer nie.
Koos Kombuis is nou mooi netjies.
Johannes Kerkorrel het nader na sy etniese bande beweeg.
Valiant Swart sprei sy vlerke in Amerika.
Moet sê daardie lot het nogal 'n geweldige ommekeer veroorsaak in ons
musiek.
Annette
Lees nou hier van die Franse se wye vriendekring en invloed.
Gisteraand op Special Assignment onderhoude met die Palestyne en toekomstige
selfbom-moordenaars .
Toe word daar vertel dat die meeste van hul wapens word verkry van Israel -
Israelse soldate wat hul wapens verkoop.
Wonder hoeveel ander lande se weermagte is die hoofvoorsiener van wapens vir
rebellegroepe.
Annette
On Mon, 22 Apr 2002 23:12:34 +0200, "Tobie" wrote:
> DEEEEEEEEEEEEDEEEEEEEEEEEEEEE !!!!!!!!!!!!
> waar is jy?
>
>
Hiieeeeeeerrrr Tobieeee!:-)))
Tobie, ek het so bietjie dik geword vir die bakleiery(e) hier.
Hier is werklik geen (soos in geen) opbouende gesprekke
hier nie. Ek het gisteraand vir die eerste keer in 'n paar dae
weer hier ingeloer en was nie eens van plan om vanaand
weer hier aan te klop nie. Maar toe sien ek wat Hantankind
vertel en behou dit toe en besluit om vanaand te besluit of
ek daarop gaan reageer. Ek het soos jy sien.
Ek het hier begin deelneem (dink dit was in die 80's) en jy
sal onthou dat ek daarvan gehou het om dit somtyds op 'n
ietwat ligsinnige wyse tedoen. Jy sal ook onthou dat ek een
aand vir Danielle gesê het dat ek kan "Ballroom Dance' as
ek wil, maar kyk hoe suur is die dansers se gesigte. Ek sal
Ballroom dance in die dag op kantoor maar in die aande wil
ek sokkie.
Nou sit ons hier met mense soos Norbert wat nie kan besluit
aan wie se kant hy wil wees nie, 'n verskriklike beterweterige
SS en 'n Plaasvark wat nie 'n eie indentiteit wil skep nie maar
besluit het om die onbeskofte Gloudina as templet te gebruik.
Wanneer Tobie, het jy ons gesien lag oor iets? Yes, dit gebeur
wel... maar so by die uitsondering.
Ek is besig om ander belangstellinge te ontwikkel as die groep.
Steeds sal ek terugkom want ek het vriende soos jy, Arthur,
Danielle, Streepmuis, Katryn, Sakkie, Annette.......... ek het Q se
geselskap begin waardeer... daai onnie in Australië is baie spesiaal
vir my... ens. (snik!) haai waar is Rico? My en Lou se fights
kan jy nooit vergelyk met die laagvatte hier nie...
Ek het 'n briefie geskryf vir Hantamkind daar by 'nuus' van Annette.
Juis onder 'n ander naam weer want die Plaasvark waardeer dit...
Sien julle more of oormore Tobie. Ek het steeds vriende hier...
Verhit 30ml ( 2 e) olyfolie ( regte olyfolie, hoor?:)) ) in 'n braaipan, en
smoor 6 klein uitjies, gehalveer, en 500ml ( 2 k) butternut ( botterskorsie)
in blokkies gesny vir 2 minute - die pampoen behoort dan halfgaar te wees.
Sny 6 ontbeende ( en sonder vel) hoenderborsies in 4 stukke elkeen. Voeg by
uie en pampoen in braaipan en braai vir 1 minuut.
( hierdie onder het hulle vergeet om in te sit, maar aangesien dit by die
bestanddele is, dink ek dit moet hier inkom:
2 rooi rissies gerasper ( ek los dit uit)
6 gedroogde vye - gehalveer ( ek hou baaaaaie van vye)
Voeg by mengsel en braai 'n verdere 2 minute of tot vye deurskynend is- die
prentjie wys die vye so)
Voeg 250ml( 1k) soet Hanepootwyn ( lekkkkerrrrr!), en 125ml ( 1/2 k)
hoenderaftreksel by vleismengsel en kook 1 minuut of totdat die
hoenderstukke sag is.
Waar kom die naam biltong vandaan?
Volgens onbetroubare bronne:
Bil - wat boud beteken in Hollands en
tong wat wat beteken 'n strook ( strip) - weet nie van watter taal nie.
Dus is biltong 'n strokie boud.
Annette
Hoekom noem ons verkeersligte robotte ( robots) - tot die verbasing van die
res van die wêreld?
In die 1950's het ons verkeersligte hier gekry. Terselfdertyd het robotte in
die VSA en Europa gewild geword. Omdat dit gelyk het asof die verkeersligte
selfstandig werk en veranderende liggies het, wat ook al is wat die robotte
daardie tyd kon doen, het Suid-Afrikaners die verkeersligte robotte
robots) begin noem.
Nou wag ons vir Petrus J se resitasie oor robotte:))
Hoekom word Kaapstad die Moederstad genoem?
Volgens ons toeristevereniging kom die naam van die Engelse vertaling van
die Griekse woord metropolis.
Metro beteken moeder en polis beteken stad.
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
