Does anyone know of any good 'teach yourself afrikaans' books or tapes or
other material I can get my hands on? I want to learn as much as I can
before visiting Cape Town in the summer.
On Sun, 31 Jan 1999 00:54:45 GMT, e...@dot.com (Johan ) wrote:
|On 30 Jan 1999 15:27:26 GMT, wrote:
|
||"Johan Conroy" writes: >
||
||> 'n Soortgelyke vraag - hoe sê 'n mens in Engels: "Die kat hardloop
|| onderdeur
||> die tafel."?
||
||
|| Ek wonder of jou sin "Die kat hardloop
|| onderdeur die tafel" nie onlogies is
|| en dus eintlik verkeerde Afrikaans is
|| nie. Moet dit nie wees "Die kat hardloop
|| onder die tafel deur" nie? As die kat
|| onderdeur die tafel hardloop, lyk dit
|| vir my hy hardloop deur die hout van
|| die onderste gedeelte van die tafel,
|| wat bietjie moeilik vir 'n kat sal
|| wees. Miskien 'n bietjie makliker
|| vir 'n kosmiese straal.
||
|| Die kat, wat teruggekom het, omdat hy nie
|| langer kon wag nie.
||
Wel, vertaal dan vir ons
Die kat hardloop onder die tafel deur.
> | Julle is kultureel
> | verbaster met die mense wat voor julle voor-
> | sate daar gebly het.
Die politiek korrekte woord, Gloudina, vir “kulturele verbastering” is
“akulturasie” (Sien Luthuli 1984).
OK, Johan, laat ek nou weer voor begin in
basiese Afrikaans. Ons wat in die westelike
dele van SA grootgeword het, dink "pap" word
met ontbyt ge-eet. Ons lag agter ons vuis
vir julle wat "pap" by julle braaivleis
eet. Veral as julle die pap gebruik om die
sousies mee op te skep. Ons neem aan dis
lekker en dat julle daarmee grootgeword het.
Maar ons kan duidelik sien dat julle die
gewoonte by ander rassegroepe geleen het.
Nou is dit snaaks vir ons dat julle, wat so
knaend pap eet, so 'n groot persentasie van
mense verteenwoordig wat teen daardie ander
rassegroepe gewerk het, en hulle wou toesluit
in klein tuislandjies.
Die meeste van hulle groter as Wallis, Skotland, Ierland, Denemarke, België
of Switserland, en sommige groter as Nederland.
Dan praat ons nog nie van Luxemburg, Andorra, Monaco, Lichtenstein en so aan
nie.
(Miskien wil die Vlaminge ons vertel: Voel mens “toegesluit” in België?)
Nou kry ons die komiese
toestand: die een (swart) sit en maak pap aan
die eenkant van die tuisland se grens, en die
ander een (wit) sit en eet pap aan die ander
kant van die grens. So dis maar goed dat die
tuisland-storie ook nou na sy marog is.
Wat ons eintlik hier het, is iemand “uit die Westelike dele van die land”
wat baie opinies het oor die kulture in “die Oostelike dele van die land”,
maar wie se ervaring daarvan gekom het deur die filter van volwasse
vooroordele. En, soos jy self sê, is die “westelike” kultuur waaruit sy kom,
weinig be-invloed deur eeue se kontak met die Afrikakultuur.
‘n Nietigheid, maar juis daarom veelseggend: Ten spyte van die feit dat sy
in Natal vir Zulukinders skoolgehou het, weet sy nie wat marog is nie. (Dis
veldspinasie – ‘n bepaalde soort “onkruid” met ‘n hartvormige blaar, baie
gesog as ‘n bykos en ‘n belangrike bron van mikronutriënte. Dit word baie
soos spinasie voorberei en bedien. Die Grieke op die platteland doen iets
soortgelyk, maar hulle meng verskillende soorte wilde groengoed, sommige
sout, sommige suur, sommige soet en sommige bitter, om ‘n verskeidenheid
smaakeffekte te kry. ‘n Belangrike bitter bestandeel is sydistel –
“Dandelion”, die Europese een wat hier vervuil soos kakiebos sedert die
“health food industry” dit ingevoer het en Margaret Robberts dit gewild
gemaak het.)
Gloudina “lag agter haar hand” vir die Afrikaners uit die Oostelike dele van
die land wat dermate blootstelling aan Afrikagebruike gehad het om sommige
daarvan in hul kullinêre trasie op te neem. Dis nou mense waarvan ‘n
aanmerklike persentasie ‘n Afrikataal vlot praat, ‘n veel groter persentasie
hulle in ‘n Afrikataal kan help, en wat Afrikatale ingevoer het as vak,
dikwels as verpligte vak, in amper elkeen van hul skole, van laerskool af.
Sy kraai daaroor dat hierdie mense hulle swartmense “wou toesluit in klein
tuislandjies”
Nou is hier twee anachronismes in die situasie:
a) Attie van Nierkerk, “pinko-tokkelok” en seun van ‘n sendeling wat later
self sendeling geword het (wat sy doktoraal gedoen het oor die struggletema
in die swart poësie) kom tot die gevolgtrekking dat dit juis die “regses”
is, die wat Gloudina hier as die “Oostelikes” aandui, wat intiem genoeg met
Afrika kennis gemaak het om te besef dat die kultuurkoolf te wyd is om te
oorbrug. Hy verklaar dat die “liberales”, die wat Gloudina hier as die
“Westelikes” aandui, daarenteen, die kultuurverskille ignoreer, en as
onbelangrik afmaak. Dat hulle daardeur juis die identiteit van die
Afrikamens misken.
b) Interessant genoeg, kom die meerderheid van die “apartheid”-leiers juis
uit die “Weste” – Malan, Verwoerd, Vorster, Botha – almal Kapenaars. Die
enigste twee wat uit die “Ooste” kom, was Strydom en FW de Klerk. (Selfs
Andries Treurnicht was ‘n boorling van Piketberg, en soos Malan, Verwoerd,
Vorster en Botha, alumnus van Stellenbosch!)
“Die gelag van die dwaas (agter die hand of andersinds) is soos die gekraak
van doring onder ‘n pot”, sê die Prediker.
Terloops, wat is marog. Nog nooit daarvan gehoor
nie.
Sien bo.
Die beste storie oor biltong in die VSA insmokkel,
Enige bilton wat ouer as tien dae is, is soos ‘n biefstuk wat
grysgrougaargekook is.
Terug by pap:
Ek is self nie versot op mieliepap nie. Ek verkies brood, en buitendien sê
my vrou se internis dat mielies nie akkordeer met die spysverteringstelsels
van kaukasiers of Afrikamense nie. Kaukasiese spysverteringstelsels, sê die
internis, is ge-optimeer om koring te verteer, en die van Afrikasmense vir
sorgumgrane. Mielies (behalwe groenmielies) maak hierdie mense glo lomerig
en lui!
Maar so nou en dan hou ek nogal van party soorte mieliepap, veral met sheba.
(Dis Koo, dink ek, wat nou sheba in blikke verkoop – jy kry dit ooral in die
supermarkte).
‘n Kollega van my (‘n Sotho) se vrou was jare lank
huishoudkunde-onderwyseres in Soshanguve. Sy kon die verval van disspline in
die skool nie meer verdra nie, en het verlede jaar pakket geneem. Toe koop
sy ‘n griekse take-away in Sunnyside. (Soos enige Griek wat kan, het hy die
plek vol tafels gemaak vir sy pelle om dominoes te speel – heel deftig en
gesellig, eintlik, veral vir ‘n take-away.)
Eers het sy die plek uitsgeskrop en die personeel geleer om skoon te werk.
Toe brei sy die spyskaart uit om pap-en-vleis in te sluit. Toe leer sy hulle
om Sekoekoenilandse pap te maak – sag, maar ferm en deurgaar (nie met die
droë halfgaar krummels van phutu nie). Daarby is ‘n keuse van
vleis-van-die-dag of afval-van-die-dag. Sy bedien gratis daarmee saam ‘n
groente of slaai “om die mense te leer om gesond te eet” – dikwels op die
marog-manier berei.
Dit lyk asof sy besig is om ‘n groot kliëntebasis op te bou onder die swart
werkers in Sunnyside (die wat daar woon is te deftig om in die openbaar
pap-en-vleis te eet). Want vir sewe Rand kry jy ‘n volledige, voedsame, en
smaaklike maaltyd. Dis soos so baie plekke in Europa: As jy gaan eet waar
die werkers eet kry jy dikwels die egte kos van die land teen ‘n fraksie van
wat jy betaal vir rubbish in die toeristedistrikte.
Ek weet nie of sy lank daar gaan bly nie. Die besigheid is goed, maar die
werk is swaar vir iemand van haar ouderdom.
In elk geval: My gesin eet graag pap-en-vleis by Margaret se griekse
take-away.
Yes mense,
Moet asb nie hierdie boodskap uitvee die oomblik as jy dink dis a Bull
storie nie.
So maand terug het ek een middag gesit en my E-Pos gelees toe daar skielik
'n boodskap inkom van my een vriend af, in Kaapstad. Dit was 'n klein
sagteware pakket, wat gemeen het: "Maak Geld Gou" . Ja, ek het gedink dis
nou weer 'n pot bol, tot nou, 'n maand later, is ek omtrent 'n duisend rand
sterker, en ek het amper niks gedoen nie. Die program is eintlik om mee te
adverteer, na miljoene mense toe op een slag. Dit geldmaak werk so. Jy mag
twee goed doen om 'n paar bokke te maak!
1. Gebruik PSA om te adverteer, enige ding wat jy het! Glo my, dit werk.
2. Maar die deel wat rerig werk is om die PSA program te versprei(soos ek
nou maak) Die oomblik wat ek hom vir jou stuur, mag jy hom versprei teen
enige prys wat jy dink is billik
Soos bv, Jy koop hom by my vir R8,00 en dan versprei jy duisende kopiee teen
jou eie prys. So, jy gee R8 uit en jy maak duisende. As jy my R8 gegee het,
mag jy soveel kopiee maak as wat jy lus is. en dan hulle versprei oor die
net of per stiffie verkoop, tussen jou gemeenskap. Let op, Hierdie brief het
my 5 minute geneem om te tik en duisende mense gaan hom lees.
Ek het al 800 kopiee verkoop in 3,5 weke, so kry jou blikbrein en werk uit,
R8 maal 800, en ek kry nog steeds 'n klomp bestellings 'n dag. Alhoewel ek
skryf dis slegs vir suid afrikaners, werk dir oral oor die wereld, ek
versprei op die oomblik in een van onse buurlande ook
Pos my by dim...@global.co.za as jy R8,00 het, asb, help my, dan help ek
weer jou.
Pella lê 'n kruistog ver ('n voorlopige
rekonstruksie van 'n denkbeeldige gesprek
tussen Pella se eerste Rooms-Katolieke
sendeling en sy reisgids, anno 1875)
EX AFRICA SEMPER ALIQUID NOVI
deur George Weideman
u moenie kla oor die hitte nie, Vader Gaudeul,
dis nog nie naastenby die somer nie
en nou al lê die vuurklip en smeul
hier moet u maar die sagte groen van Lyons
uit die gedagtes weer
hier is die enigste groen perdalks die soom
van die verbeeldingstroom
varswater sal u, as balling hier,
uit die vate van die geheue moet tap
of wag tot eendag as daar na die reën
syferwater uit 'n oog opwel
hier sal jy die sin van jou roeping leer ken
tot in die oerbetekenis: geofferde, oblatus
geoffer aan die son van Afrika geoffer
aan die smeuling van die amper-woestyn
(kan die brandstapel feller wees
as Pella in Desember? sou die Hindoes
dit warmer aan die sole hê?) geoffer
aan die slu klein slangogies
listig soos die xnabbo self
geoffer aan khoikhoinse spraakverwarring
ja - te veel rooiwyn; nee - te veel soetwyn
maar dié maak jou jou vergeet vergeet!
geoffer aan die dors land
wat sobyso net brakwater ken
(hier sal jy dalk moet wolfsmelk drink!)
ook jy sal die brak smaak se nabitter proe
jy vra dat ek moet vertel, van Pella -
hier staan alles bloot, oblatus:
winterstyd is son en wind weer kop-in-een-mis
as die veld julienagte oopgespêr en wyd lê en wit
en alles blootgewaai word
deur suidewind en oostewind
en wit vuursteen en bruin graniet
uiteindelik blus;
hier sal jy ook moet vure slaan
en blare en barste balsem gee
ysblomme van die oë smelt...
Afrika is wyd en groot
fonteine min - ons sal u leer gorra maak
kleimisvloer smeer witgatwortel maal
daardie plante daar? word "halfmense"
genoem hier langs die rivier is baie
hoe goed kan u skiet? hiers nog tiers
in die berge en boesmans hel! die boesmans
en moenie Pella se skepsels vergeet nie....
o u weet wat skepsels is? nou ja die soort
onthou maar: vir 'n geweer
is hulle skytbang amper soos vir die bomeesterslang
en natuurlik die basilisk
nee, u moenie sug oor die hitte nie, Vader Gaudeul,
hierdie is maar ons voorland, die Voor-Boesmanland
ons moet die hinterland nog in
voor die son so menshoog staan
moet ons
die Here weet
vir Vagevuurskloof nog deur.
Bly saam met die peleton - inligting oor die pak se posisie, gemiddelde
spoed en veel meer word elke uur opgedateer. Foto's digitaal geneem en binne
'n halfuur op die webtuiste geplaas. Volledige uitslae aan die einde van
elke dag.
> Dit laat my wonder. Ek vermoed dat 'n volwasse mens die helfte wat hy of sy
> in 'n leeftyd sal leer van 'n spesefieke omgewing in die eerste paar jaar
> leer. Mens neem fyn waar gedurende daardie tyd, iets wat verander soos mens
> 'n nuwe "gemaksone" skep.
Goed verwoord - en ek glo 'n baie geldige punt.
Ek het MAAR NET drie maande in die VSA deurgebring maar dis die mees intense
drie maande van my hele lewe. Intens in alle opsigte : ander
kultuursieninge, ander mense (van graafgooiers tot miljoeners), ander
winkels, ander kosse, absoluut niks behalwe die werk wat ek gaan doen het,
het in my ervaringsraamwerk gepas nie.
>
> Verder, ek dink baiekeer sien die nuweling dinge vir wat dit is,
> terwyl die wat al lank daar is, die skerpsinnigheid onvermydelik verloor.
Prakties ervaar. As mens met die nuwe vriende gesels en (baie diskreet)
uitvra na "verskille", kom jy gou agter dat die inwoners daar al onbewus
geraak het van wat om hulle aangaan en dat hulle onder mekaar dan nogal
hewig kan verskil in die menings wat uitgespreek word - maar dit het iemand
van "buite" af gekos om die aandag op sekere goedjies te vestig.
> Al opgelet hoe mense wat slaap in 'n kar wat beweeg, skielik wakker word as
> die kar tot stilstand kom?
En as jy hulle nou die m^&%$ in wil hê, vang die remme so effe. Amper soos
wanneer 'n koedoe of vlakvark uit die gras langs die pad tevoorskyn kom.
>
> O ja, die veralgemening van waarnemings is die eerste stap tot begrip.
>
Wens ek het dit gesê......
Wat probeer ek sê ?? Verdraagsaamheid en begrip vir mekaar se
waarnemings, interpretasies en kultuur.
P.G. du Plessis definieer "kultuur" as volg : Kultuur is bloot wat JY IS.
Hoe jy leef, eet, slaap, vry, praat, ad infinitum. Net jammer dat hierdie
ou woordjie word so gekaap vir allerhande doelstellinge.
There is a cash reward for information leading to the successful
prosecution of "pj...@hotmail.com", who posted the following defamating
message on February 12th in soc.culture.south-africa.afrikaans:
> Dit lyk of dit hy die kan wees:
It appears as if someone is waging an active intimidation campaign against
our Bible society.
It is with some alarm that we've received similar email over the past
weeks:
>> vervelige vashaak op een sotlike tema, julle gebrek aan
>> insig en oorspronklike denke is veragtelik....
We have many similar examples, and have sought resolve by simply ignoring
the threats.
Now this sick individual has gone so far as to publish names in association
with highly illegal child pornography. This accounts to defamation of
character.
We have handed the matter over to our lawyers who will now seek maximum
retribution allowed under law. It appears as if the person responsible
might be an employee of our ISP.
Anyone with information, please contact nic.pa...@acenet.co.za
We ask your full cooperation in the matter.
Kind Regards,
Nic Patterton (Pastor)
Bible Distribution Society
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
