I was wondering how to pronounce the -ie at the end of words such as
'bietjie' or 'dankie.' Is this similar to the Dutch -tje as in 'beetje'
or is it like the -ie- in 'vier'? I would also like to know when the
letter 'g' is a 'hard g' like in English. I know that it is 'hard' when
combined with the letter 'h' as in 'gholf', but are there other times
when it is 'hard' and can you give examples? One last thing is on the
ronunciation of the letter 's'. When is it pronounced like the Enlglish
'z' and when is it pronounced like the English 's' and is the double s -
"ss" pronounced like the 'sj' in the Dutch "alsjeblieft"? Thanks.
Dank u wel. Dankie.
Michael J. Ernst
University of Pennsylvania
Class of '98
In Kanada word alle "dom" grappe vertel ten koste
van die inwoners van New Foundland. (Net soos mense
in sentrale Natal grappe vertel ten koste van Umbumbulu,
en Afrikaners in die algemeen grappe vertel ten koste
van 'n legendariese "van der Merwe.")
New Foundland is die jongste toevoeging tot die baie
groot en uitgestrekte entiteit wat Kanada genoem word,
(na Rusland, die tweede grootste land in die wêreld wat
oppervlakte aanbetref.) New Foundland was 'n aparte
staat in die Britse Gemenebes totdat dit in 1948 besluit
het om deel van Kanada te word. (Daar was op daardie
stadium sprake van 'n keuse vir hulle tussen by Kanada
of by die V.S.A. aan te sluit.)
In alle geval, New Foundlanders is baie oulike mense,
en produseer 'n hele klomp van die beste sangers en
komediante wat Kanada mee kan spog. Russe het byna
daagliks in groot getalle op die lughawe Gander in New
Foundland gedefekteer, totdat die Berlynse Muur geval
het en die Kanadese immigrasie die ding stopgesit het.
Hier is twee "Newfie" grappe:
'n Newfie koop 'n kar in Toronto vir sestig dollars,
maar die garageman waarsku hom dat dit net vorentoe
kan ry en nie 'n trurat het nie. Die Newfie verklaar dat
dit hom nie steur nie, want hy wil nie weer terug New
Foundland toe daarmee gaan nie.
Iemand vra vir 'n Newfie om hom te help sien of sy kar
se flikkerliggies werk. Die Newfie staan voor die kar en
verklaar: "Nou werk hulle. Nou werk hulle nie. Nou werk
hulle. Nou werk hulle nie."
Wanneer 'n mens in 'n eetplek oral in Noord-
Amerika 'n slaai bestel, dan gee hulle vir jou
'n keuse van slaaisouse. Een van die keuses is
'n "Thousand Islands dressing." Ek wonder dan
soms of al die mense wat dit bestel, weet waar
die "Thousand Islands" is. Miskien dink hulle dis
erens in die Stille Oseaan. Die naam kom egter
van 'n area in die oostelike hoek van Lake Ontario,
wat Kanada op sy noordelike oewer het en die V.S.A.
aan sy suidelike oewer. Net waar die St. Lawrence-
rivier uitmond in Lake Ontario is daar 'n hele klomp
eilande. Nie net 'n duisend nie. Hulle reken dis omtrent
vierduisend. Sommige van hulle is baie klein, andere
taamlik groot. In die eerste deel van hierdie eeu was
die area baie gesog onder die ryk Amerikaners en het
talle van hulle eilande opgekoop en dan baie luukse
huise op die eilande gebou. Party van die geboue lyk
meer na kastele as huise. Daar is egter ook baie meer
nederige huise op kleiner eilandjies.
Om op so 'n eiland te bly vir die somer beteken egter
dat jy tenminste 'n moterboot moet besit om na die oewer
te gaan. Daar is egter huurbote wat jou kan vervoer vir
'n fooi. En daar is volop bote wat toeriste op 'n toer van
die eilande neem, beide vanaf die Kanadese en die
Amerikaanse oewer.
Ek weet nie of die "Thousand Islands"-slaaisous
buite Noord-Amerika bekend is nie. Ek hou nie te vreeslik
veel daarvan persoonlik nie. Dis dikkerig met so 'n oranje-
pienk kleur. Maar dit is een van die drie keuses wat jy gegee
word in McDonalds, dus moet dit seker as deel van die
Amerikaanse koskultuur beskou word.
Gloudina
In die afgelope dae was daar alleen pos-items op die
nuusgroep van mense wat nie in Suid-Afrika bly
of Afrikaans praat nie. (Nogal oulik: twee ouens wat
besig is om Afrikaans te leer, en iemand met 'n
Engelse naam wat in baie goeie Afrikaans uit San
Francisco met iemand in Nederland kommunikeer.)
Daar was geen sweem van belangstelling om iets
op die nuusgroep te pos van al die mense wat so gesit
en agoniseer het oor die voortbestaan van Afrikaans
en die behandeling van Afrikaans deur die S.A.U.K.
onlangs nie. Waar is al die mense wat vir die totstand-
kom van 'n Afrikaanse nuusgroep gestem het? Waar is
al die mense wat nog Afrikaans as huistaal het, en
dus 'n gevestigde belangstelling het om 'n sterk
en groeiende Afrikaanse nuusgroep vir hulle kinders
op te bou en na te laat?
Ek merk dat meer en meer Afrikaanse name
begin voorkom in die besprekings op die Engelse Suid-
Afrikaanse nuusgroep. Ek neem hulle dit nie kwalik nie.
Dit is daar waar die aksie op die oomblik is. Daar waar
ek informasie kan inwin oor wat in Suid-Afrika aangaan.
In die onmiddellike toekoms stel ek nog belang
in die nuusgroep. Alhoewel ek nie in Suid-Afrika bly of
eers meer Afrikaans as huistaal gebruik nie, het ek nogtans
hierdie nuusgroep verwelkom as iets werklik nuttig en
wonderbaarliks : 'n manier waarop Afrikaansskrywendes
versprei oor die aardbol met mekaar kon kommunikeer
(sowel as met Nederlanders en Vlaminge). Maar in die lang
termyn sal die nuusgroep sterf tensy Afrikaners wat Afrikaans
praat nie iets daaraan doen nie. Miskien hou Afrikaners net
van kla, en kan hulle nie teveel omgee vir hulle taal nie.
Gloudina
Helen Salter(93) died in a Toronto hospital in December.
She was believed to be the last person in Canada to speak
Tuscarora fluently.
One of the languages of the Six Nations of the Iroquois
Confederacy, Tuscarora is one of around 3,000 languages
around the world that are moving toward extinction.
Up to half of all spoken languages are in danger of
disappearing forever. According to New Scientist Magazine,
the planet is home to about 6,000 languages, but only 600
are considered to be safe.
Five languages have come to dominate the earth: Chinese,
English, Spanish, Russian and Hindi are spoken by half the
world's population. If 100 languages are added, the total
covers 95 per cent of what is spoken by the world's 5.7 billion
people.
Of Canada's 53 native languages...only three - Cree,
Ojibway and Inuktitut - are considered to have an excellent
chance of survival.
Efforts are being made to videotape and record Tuscarora,
but it is an open question whether it will be enough to help
it to survive, or whether written dictionaries and pronunciation
charts will be all that remain for future generations.
(Adapted from an article in "The Globe and Mail.")
Ek wonder waar Afrikaans gaan inpas in 'n honderd jaar?
As 'n elegie vir al daardie sprekers uit my kinderdae
wat nog "Hottentots" gepraat het daar in die Noordkaap,
herhaal ek 'n paar woorde wat Afrikaans van hulle geleen
het:
Boegoe, dagga, koekemakranka, kanna, noem-noem,
tsamma, koedoe, kwagga, geitjie, karos, kierie, hoeka,
kamma, soe, sies, ga, eina.
Ek moet saamstem met Gloudina - die' nuusgroep raak alhoe
treuriger... Ek't gehoop ons sou ten minste nog 'n gedig
of twee kan lees. As die groep so stil bly word ek gedwing
om my eie verse te pos - en dan sal ons lesergetal sonder
twyfel no'g verder val!
[BTW (verskoon tog die anglisisme), ek was altyd van mening
dat my van uiters 'internasionalisties' was - en nou hoor ek
dis Engels.... Nou ja.]
Groetnis
Tom
--
=======================================================
E. Tom Thomas Awumbiwa
Anthropology, UC Berkeley sigodinisinye...
=======================================================
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
