Hier is die URL vir 'n blad oor die Twin Cities, waar ek bly. Daar is
so min in SA bekend oor die Amerikaners en as Gloudina so nou en dan
oorkook, dan is die informasie heel skeef. Nou't ek gedink hier is
nou 'n beginpunt - ek skryf so baie oor waar ek bly en nou het ek 'n
blad teegekom wat kort en saaklike feite oor die plek bevat.
Hoop julle geniet dit.
So terloops - wat is 'n lekker Afrikaanse tongterm vir URL?
'n Stoepstorie oor die stigting van die Bolliebak Republiek en ander
verkiesingspoefies
Daar word op die hotel se stoep gekoukus oor wie nou die amptenare in die
verkiesing moet wees, en wie nou vir opleiding sal gaan en als. Oom Hans
Hek wil van die hele gedoente niks weet nie. Hy maak hoeka beswaar dat 'n
man nou deesdae glad matriek moet hê om te kan boer met al die vorms wat 'n
man deesdae moet invul. Jan Ranke meen toe dat oom Hans tog nie so
swartgallig moet wees nie. Die land moet nou verander sodat daar weer
voorspoed vir almal kan wees. Oom Hans Hek sê ja, sak Sarel, pa wil 'n bok
ook skiet. Skiet hom tog in die hol want pa wil die vel heel hê. Dis waar
oor die nuwe land sal gaan en daar moenie met hom gebodder word nie.
Jerry sê Jan Ranke moenie dat die manne daar uit die renostergordel hom nou
hoor praat nie.
Die bietjie wat hulle het gaan nie met ander gedeel word nie. Hulle veld
staan hoeka bankvas van die renosterbos. Hulle kan maar net sowel met vlieë
boer, want g'n lewende ding op kloue vreet aan die vaal bos nie. Dis maar
soos hulle lewensuitkyk ook is. Suutjies Rautenbach reken toe dat die spul
skynheilig is. Daar's geld wat hulle, die Here, en die Ontvanger van
inkomste van weet. Dan is daar geld wat hulle en die Here van weet. En dan
is daar geld wat net hulle van weet. Hulle moet vir hulle staan en gatkant
vorentoe hou.
Maar so word die amptenare toe ook verkies en vir opleiding gestuur, en 26
April 1994 breek toe aan. In die platteland was die verkiesings oral gehou.
Enige iets met 'n dak op was geskik.
In die Transkei is telefoonlyne aangelê na oop stukke veld, en geboue was
geregistreer wat nooit bestaan het nie, ens. Maar dis nou eers tot
daarnatoe. Hier was een van die verkiesingslokale 'n stoor op 'n boer se
plaas. Daar was 2 partye in die wedloop. Die NP en die ANC
Die verkiesingsmonitors, die verteenwoordigers van die partye, die
veiligheidsmagte, en die weermag doen daar diens. Binne in die kieslokaal,
werk 25 beamptes. Die eerste dag kom die ANC met 'n stel reëls wat hulle
toegepas wil hê, wat strydig was met die amptelike verkiesingsregulasies.
Die algemene idee was dat die arme agtergeblewe blankes van die platteland,
plus die res van die inwoners, nie die verskil sou weet nie.
Die NP teken by verskeie geleenthede beswaar aan waar stemme verkeerd
hanteer is, die mense subtiel binne-in die kieslokaal geintimideer is, die
spesiale stemme verkeerd hanteer was wat die waarborg van geheimhouding
verbreek, ens. Dit word deur die hoof kiesbeampte - hoeka een van die
stoepsitters, geïgnoreer. Die Karoo se stadige moer begin deursuur. Die son
sak net betyds oor die berge.
Die volgende oggend ses-uur breek aan en die manne het intussen gaan slaap
oor die vergrype.
Die NP konfronteer die hoof kiesbeampte, al die monitors (almal ANC lede),
en die ander verteenwoordigers. Dit is nou voor die verkiesing om sewe 'n
aanvang sou neem.
Hy waarsku hulle dat hy die verkiesing sal stopsit en die betrokke
amptenare aankla by die Onafhanklike Verkiesings Kommissie. Weer eens word
die waarskuwing geïgnoreer, veral deur die mede stoepsitter wat so bollie
bang is vir die terroriste wat nou hier by hulle aan 'n verkiesing
deelneem. Die NP-man is egter groot, met ploegskaar hande en sy lyf praat
'n moer taal, sonder woorde, wat almal goed verstaan. Hulle stem geredelik
toe dat hulle streng volgens die regulasies sal optree.
Nege-uur die oggend is dit toe sulke tyd. Die donder blommetjies van die
sening taaie Karoo begin wit staan wit in die blom. Die NP-voorsitter
kondig amptelik aan dat hy die verkiesing nou stop. Hy versoek dat daar 'n
ondersoek deur die verteenwoordigers van die Verenigde Nasies gedoen moet
word.
Chaos! Die hoofkiesbeampte skrik sy broek tot op sy skoene en sy vrou
hardloop agter die NP-man aan om hom te verhoed om te gaan skakel; die ANC
Vredesmonitors draf agterna. Maar die man is gedetermineerd, stoot hulle
uit sy pad uit, en kla hulle aan.
Toe staan die verkiesing stil en almal wag vir die VVO-verteenwoordigers om
op te daag. Die ganse wêreld hardloop rond terwyl honderde mense opdam om
te stem. Die onafhanklike Verkiesingraad handhaaf telefonies die NP se
besware, ruk die spul in die bek met 'n waarskuwing, en die verkiesing word
3 ure later voortgesit.
Die VVO-verteenwoordigers daag op in 'n baie delikate vredes-atmosfeer. Die
NP word as die grootste bedreiging in mense heugenis behandel deur die ANC.
Die VVO-verteenwoordigers handhaaf die NP se besware. Die Taiwanese, en
Australiese beamptes is van mening dat dit die grootste insident van
intimidasie is wat hulle tot dusver waargeneem het, en dat dieselfde
taktieke oral gebruik word. Die dag is nog maar 'n kuiken, en die son se
sak nog ver.
Toe word dit vroegmiddag en die son warm. 'n Bus kom met 'n stofstreep
aangejaag, verby die weermag manne en die polisie, stop met skreeuende
bande reg voor die stoor se ingang, en Umkontu se manne klim uit, wapens en
al.
Die ANC kandidate het glo beskerming nodig teen die NP-voorsitter. Basies
het hulle net een opponent gehad, maar vir veiligheid stuur hulle toe maar
ses swaar gewapende manne.
Twee van die manne gaan staan toe binne-in die stemlokaal waar geen
polisie of weermag mense toegelaat word nie. 'n Versoek van die NP aan die
Hoofkiesbeampte, dat dit 'n verbreking van die veiligheidsregulasies is en
dat mense as gevolg daarvan verhinder word om openlik te kom stem, word hy
summier geïgnoreer.
Die ses-voet-sewe- man stap toe buite toe en gaan haal die weermag
bevelvoerder aan sy kraag, met sy angswekkende R1-geweer oor sy skouerblad.
Fris knapie, wat so bang is vir die ANC, dat hulle nie eers probeer het om
die Umkontu manne te verhinder om die stemlokaal in te gaan nie.
Die man word toe die stoor ingedra en reg agter die Umkontu man staan
gemaak. Toe die kiesbeampte die indrukwekkende groot weermag soldaat binne
in die lokaal sien staan met sy
R1-geweer, vind daar 'n anale gedonder plaas - sewe tree sonder 'n spatsel,
die slapende kat by sy voete amper dood.
Hy ski daar op sy Dawid Kramer fellies op die soldaat af en beveel hom om
onmiddelik die lokaal te verlaat. Waarop die NP toe weier dat dit gebeur,
en verklaar dat die weermag dieselfde regte as Umkonto het, en dus nou ook
welkom is in die kieslokaal. Die Hoofkiesbeampte handhaaf egter alle
opdragte van die ANC- hoewel hulle reëls bots met die kiesregulasies en
wette, (wat deur die hoofkiesbeampte toegepas moet word).
'n Staking van die stemmery word weer uitgeroep, die OVK telefonies ontbied
deur die NP, en nie deur die hoofkies beampte wie se werk dit was nie.
Die VVO en die OVK daag weer op. Die NP vereis dat die gebied afgesper word
in 'n straal van 100 meter, soos deur die verkiesingsmanifes bepaal. Die
versoek word weer eens gehandhaaf deur die VVO en OVK beamptes.
Dit beteken toe dat die polisie, en die Weermag wat op die hooimiedens gelê
en rook het, en saam met die jonger veiligheidsdames sit en kaart speel
het, summier hulle wittebrood moet uitstel en hulle "rusplekke" ontruim.
Die hooimiedens val binne die sekerheidsarea.
Nie op bevel van die Hoofkiesbeampte soos van hom verwag word nie, maar op
die van die Nasionale Partyvoorsitter, wat hulle teen hierdie tyd soos
verwarde kartonmannetjies laat
rond hardloop - die polisiekolonel ingesluit.
Die Hoofkiesbeampte het tydens die hele operasie erens in n hoek
weggekruip, en eers later probeer om bevel van die tou spannery oor te
neem. Waarop die NP-voorsitter hom toe beveel om sy toue korrek te span,
en die gate toe te maak wat hy oopgelos het!
Op een delikate area wou hulle die" abolusie" gerief buite die beveiligde
area laat, weens die tou wat te kort was. Om die waarheid te sê, wou hulle
die tou reg voor die deur laat verbygaan, met die gevolg dat die deur toe
nie kon oopmaak nie.
Teen hierdie tyd was die hele spul erg ontsenu, die NP-voorsitter baie moeg
en gefrustreerd.
Maar oorgee was nog lank nie in sig nie. Daar word die bolliebak toe
afgesper, waarop die man toe bulder: "Nee magtag kêrels, julle kan nie die
kakhuis afseël nie! Ek kla julle aan vir hoogverraad! Julle is besig om
een van die kiesers in die longdrop af te sonder! Span die tou nou dadelik
agter om die kakhuis! Al wat julle fokken goed voor is, is om Bolliebak
Republieke te stig!"
Die Hoofkiesbeampte wat 'n moerpluk erken as hy hom sien, kom met 'n
merkwaardige spoed te voorskyn met nog 'n doos rooi tou. Meters en meters
van die goed.
Terwyl die Bolliebak toe binne die ge-annekseerde beveiligde gebied ingelyf
word, verskyn daar 'n lywige swartmoeder van Afrika in die plek se deur en
kyk in n menigte gewapende manne se gesigte vas. Die uitdrukking op haar
gesig was dié van 'n Afrikaan in 'n land waar n staatsgreep uitgevoer word
Hier was 'n gemors met dieplasing. Ek stuur dit maar weer vir jou.
> Maar dit nou daargelaat. My man sê toe vir my hy
> dink ek maak 'n fout om te dink dat Harlequins "hyg-
> romans" is. Hy dink dat as hulle van hygromans praat
> in Suid-Afrika, dan bedoel hulle baie meer eksplisiet-
> seksuele geskrywery wat aan pornografie grens liewer
> as bloot erotiese letterkunde. Ek het gedink oor wat hy
> sê en hom uiteindelik gesê ek dink hy is reg.
Hyg romans is inderdaad die Afrikaanse ekwivalent van Mills en Boons en
Harlequin.
> Ek kan egter nie glo dat 'n mens soos Griet, wat sê
> sy is 'n sosioloog, pornografiese geskrywery bedryf nie.
Ek het voorheen al vir jou verduidelik dat die lewe in kompartemente
ingedeel is. So is Henri nie 'n leeglêer wat heeldag by hardekool vure sit
nie; so was Thomas Baines nie net ingenieur nie maar ook skilder, ens. Ek
beskou myself nie as 'n bekroonde skrywer nie. Hou net van goeie stories
en skryf dit als neer as kontrei/streek vertellinge.
> Miskien is die term "hygroman" iets vreemds vir my?
> Wil iemand vir my verduidelik wat 'n hygroman is?
Dit is tans die top-verkoper boeke in Afrikaans, soos Henri tereg vermeld
het. Baie makker as skryfsters soos Judith krantz, Shirley Conran, Janet
Daily Jackie Collins, en diesulkes.
> Ek kan ook nie glo dat wat Griet op die nuusgroep
> gepos het, enigsins bedoel was om mense seksueel opge-
> wonde te maak nie. Vind mense hierdie soort geskryf
> seksueel stimulerend? Vir my was dit nie eens baie snaaks
> nie.
Die stoepstories is inderdaad nie as pornografie, hygroman, formikering, of
seksuele stimulis bedoel nie. Dit kan beskou word as " streek vertelling
wat telkens uit die plattelandse wereld spring....en in die verlede selfs
aangesluit het by eksistensiële filosofie. Binne die partikulêre
streeksmilieu" - ontleen aan 'n resensie van Abraham H de Vries se boek:
"Skaduwee tussen skaduwees"
In hierdie genre word nog skrywers soos Jan Spies, Jan Nel,Kerneels
Breytenbach,
Sue van Waart en vele meer aangetref. Ek kan nie nou almal onthou nie.
Onlangs het baie sulke vertellinge verskyn oor Hentiesbaai en sy mense,
ens. Tolla se stories wat aansluit by die Spies en Plessis-tv program,
asook die meer onlangse program "Maak 'n las" val almal binne hierdie
genre. Antjie Krog se ma, Dot Serfontein, het graag oor haar wêreld (
Kroonstad) en sy mense geskryf.
Die Stoepstorie vertelling demonstreer ook 'n ander nuwe verskynsel in
Afrikaans, en ek haal hier vir jou aan uit 'n resensie oor Kaapse
Straatpraatjies", waarvan Mohammed Adhikari die redakteur is:
"Afgesien van die sosio-poltieke kommentaar is dit eintlik die
Praatafrikaans van die rubriek wat 'n mens boei. Dit weerspieël 'n
taal-atmosfeer wat juis nou vir die leser van belang is, dit gee iets weer
van 'n stuk Afrikaans wat alte gemaklik in die verlede afgemaak is of
Afrikaans wat as nie-standaard geïgnoreer kon word."
Ander aspekte wat met Stoepstories bedoel is, is dat daar 'n magtige klomp
vroue nou in Afrikaans skryf oor alle norme en waardes van die samelewing.
Voorbeelde:
1)Dalene Mathee: Susters van Eva, die Bos-trilogie ( Kringe in 'n bos,
Moerbeibos; Fiela se kind)
2)Maritha van der Vyver: Griet skryf 'n Sprokie, Die dinge van 'n Kind;
3)Marlene van Niekerk: Triomf;
4)Maretha Maartens: Ruitevrou;
5)E.K.M.Dido: Rugdraai en Stilbly, ( eerste bruinvroue skryfster in
Afrikaans. baie opwindend.) Haar tweede roman verskyn nou binnekort.
6)Rachelle Greeff: Al die windrigtings van my wêreld; sy het ook die
bundel" Dogters van Afrika" saamgestel.
7)Rika Celliers: Spirakel;
8)Lettie Viljoen: Landskap met vroue en slang;
9)Hannie Maritz: Tien blou krale en drie lemoene;
10) Jeanne Goosen;
Hierdie skryfsters het maar net aangesluit by vroue soos Isabelle Allende,
Barbara Kingsolver (in 'n mate),Irene Claremont de Castillejo, ens.
Ek wens ek kon vir jou meer opnoem. Daar is 'n opwindende klomp boeke
beskikbaar, maar ek kan nie almal onthou nie, en het ook nie almal gelees
nie.
Ten slotte: Moenie vir my stout dinge leer nie ( jou en Bill Clinton se
dinge) ek was onder die ondruk 'n blowjob is 'n drankie. Gloudina, en nou
wil jy voorgee ek is die stoute een : - )
Nee wat, ek sê nog altyd, gee vir my Flaubert en
> Balzac en Henry James en Charles Herman Bosman en
> 'n paar van dié snare en hou julle hygromans, wat dit
> ook al is.
Ja ek stem saam, ek lees liewer die bostaande as 'n hygroman. Terloops, 'n
verstommende aantal letterkunde skrywers skryf onder skuilname hygromans.
Madame de Bovary ( die Franse weergawe) is die naaste wat ek aan Flaubert
gekom het.
Groetnis hoor.
------------------------------------------------------------ ----------------
Ek soek iemand om my asb. te help. Ek moet 'n klein bedrag geld oordra na
die Bank of Ash Grove,
maar omdat dit 'n klein plaaslike bank is, kan ek dit glad nie van die RSA
af doen nie.
As iemand wat aan 'n groter bank daar behoort my kan kontak om met die
oordrag te help,
sal ek dit waardeer. Andersins wil ek net 'n groter bank in Missouri se
naam, en verkieslik 'n e-mail adres wil he.
Kontak my asb. as iets van die volgende 'n klokkie vir jou lui:
United Missouri Bank of Kansas
Bank of Ash Grove
Innovation Institute
DR UDELL
The Colledge of Business Administration
Southwest Missouri State University
Die titel se dit als - beide ek en my nom de guerre, Sizwe, neem afskeid van
hierdie groep; ek vir die volgende drie maande of wat, en Sizwe permanent. Ek
skat hierdie aankondiging laat heelparty nuusgroepers hier verheug. Tog, Sizwe
wil graag glo dat sy bydraes ten minste een persoon gestimuleer het, tot
nadenke genoop het, of bloot 'n validerende reaksie ontlok het. Hierdie
persoon of groep persone, veral, is geregtig op 'n voller verduideliking vir
Sizwe se vertrek.
Eerstens - alhoewel Sizwe maar 'n paar maande hier pos, het ek aan en af
bydraes gelewer sedert die ontstaan van hierdie groep. Destyds nog 'n student
aan 'n amerikaanse universiteit, het ek lustig deelgeneem aan die debatte en
argumente wat die afrikaanse groep se ontstaan gekenmerk het. Tog, alhoewel ek
sporadiese bydraes gelewer het oor 'n tydperk van drie jaar of wat, was ek
deurgans bewus van 'n patroon. Soos klokslag, nadat ek 'n rukkie aan
besprekings deelgeneem het, het my belangstelling gekwyn en, soos klatergoud,
verweer. Met ongelukkige sekerheid het ek gewag vir die aanslae wat my sou
wegdryf, wat my sou lei tot 'n frustrerende evaluering verwoord in die besef
"dis nie die moeite en tyd werd nie". Hierdie aanslae neem velerlei vorme aan,
die mees duidelikste synde die blatante rassistiese bydraes a la frikkie,
jennifer, en Johan (wat, op die koop toe, ook 'n lelike seksistiese streek
openbaar). Ander aanslae was weliswaar meer kovert, maar essensieel dieselfde
rassistiese monster wat homself vermom in glinsterende woordspraak en 'n
somtyds onbewuste skuifelgang. Pogings om jul te verstaan word telkens
afgeweer in die verdedigende en slinkse argument waarvolgens die verkragte
slagoffer tog daarvoor gesoek het. Aanslae waarvolgens my realiteit gereduseer
word tot "emosionele manipulasie" en pyn tot groepspatologie of 'n "ongeldige"
fantasie het als tot dieselfde resultaat gelei - die gevoel dat dit nie die
moeite werd is om te deel nie, dat dit te moeisaam is, en dat soc.culture.south
africa 'n warmer welkom bied. Na 'n paar maande, egter, wink die hoop weer dat
hierdie wye, droewe land ook in soc.culture.afrikaans tot 'n hoe blydskap sal
lei - 'n hoop wat elke keer vervaag en voorspelbaar verdwyn soos vroee-more
vlakkeland mis. Of, getrou aan sizwe se persona en 'n veni vedi vici distorsie
wat dieselfde sentiment uitdruk - "Ek het gekom, fokol gesien, en gewaai".
Tweedens, egter, is Sizwe en my vertrek geraam in die blote feit dat ons
somervakansie op hande is. Komende Woensdag vertrek ek Alaska toe om my laaste
werksprojek te voltooi - 'n inspeksie van sekere olievelde daar. 'n Paar dae
in Denali, dan terug op kantoor volgende week vir so twee dae om die Alaska
verslag te skryf en ek is op vakansie. 'n Vakansie wat my eers Frankryk toe
neem kompleet met sokker-muti om Bafana Bafana aan te spoor, waarna ek in die
geliefde geknelde land sal wees vir so drie weke. Hopelik is ek dus weer in
Augustus terug in die land van die arend en e pluribus unum.
Laastens, aan Gloudina veral. Jou bydraes hier temper my en Sizwe se
moedeloosheid en word waardeer. Sterkte. En, aan die groep in die algemeen,
maar Leendert spesifiek, en wel in die mistifiserende styl waarin hy self so
geredelik skryf: Age Quod Agis.
'n Stoepstorie oor die stigting van die Bolliebak Republiek en ander
verkiesingspoefies
Daar word op die hotel se stoep gekoukus oor wie nou die amptenare in die
verkiesing moet wees, en wie nou vir opleiding sal gaan en als. Oom Hans
Hek wil van die hele gedoente niks weet nie. Hy maak hoeka beswaar dat 'n
man nou deesdae glad matriek moet hê om te kan boer met al die vorms wat 'n
man deesdae moet invul. Jan Ranke meen toe dat oom Hans tog nie so
swartgallig moet wees nie. Die land moet nou verander sodat daar weer
voorspoed vir almal kan wees. Oom Hans Hek sê ja, sak Sarel, pa wil 'n bok
ook skiet. Skiet hom tog in die hol want pa wil die vel heel hê. Dis waar
oor die nuwe land sal gaan en daar moenie met hom gebodder word nie.
Jerry sê Jan Ranke moenie dat die manne daar uit die renostergordel hom nou
hoor praat nie.
Die bietjie wat hulle het gaan nie met ander gedeel word nie. Hulle veld
staan hoeka bankvas van die renosterbos. Hulle kan maar net sowel met vlieë
boer, want g'n lewende ding op kloue vreet aan die vaal bos nie. Dis maar
soos hulle lewensuitkyk ook is. Suutjies Rautenbach reken toe dat die spul
skynheilig is. Daar's geld wat hulle, die Here, en die Ontvanger van
inkomste van weet. Dan is daar geld wat hulle en die Here van weet. En dan
is daar geld wat net hulle van weet. Hulle moet vir hulle staan en gatkant
vorentoe hou.
Maar so word die amptenare toe ook verkies en vir opleiding gestuur, en 26
April 1994 breek toe aan. In die platteland was die verkiesings oral gehou.
Enige iets met 'n dak op was geskik.
In die Transkei is telefoonlyne aangelê na oop stukke veld, en geboue was
geregistreer wat nooit bestaan het nie, ens. Maar dis nou eers tot
daarnatoe. Hier was een van die verkiesingslokale 'n stoor op 'n boer se
plaas. Daar was 2 partye in die wedloop. Die NP en die ANC
Die verkiesingsmonitors, die verteenwoordigers van die partye, die
veiligheidsmagte, en die weermag doen daar diens. Binne in die kieslokaal,
werk 25 beamptes. Die eerste dag kom die ANC met 'n stel reëls wat hulle
toegepas wil hê, wat strydig was met die amptelike verkiesingsregulasies.
Die algemene idee was dat die arme agtergeblewe blankes van die platteland,
plus die res van die inwoners, nie die verskil sou weet nie.
Die NP teken by verskeie geleenthede beswaar aan waar stemme verkeerd
hanteer is, die mense subtiel binne-in die kieslokaal geïntimideer is, die
spesiale stemme verkeerd hanteer was wat die waarborg van geheimhouding
verbreek, ens. Dit word deur die hoof kiesbeampte - hoeka een van die
stoepsitters, geïgnoreer. Die Karoo se stadige moer begin deursuur. Die son
sak net betyds oor die berge.
Die volgende oggend ses-uur breek aan en die manne het intussen gaan slaap
oor die vergrype.
Die NP konfronteer die hoof kiesbeampte, al die monitors (almal ANC lede),
en die ander verteenwoordigers. Dit is nou voor die verkiesing om sewe 'n
aanvang sou neem.
Hy waarsku hulle dat hy die verkiesing sal stopsit en die betrokke
amptenare aankla by die Onafhanklike Verkiesings Kommissie. Weer eens word
die waarskuwing geïgnoreer, veral deur die mede stoepsitter wat so bollie
bang is vir die terroriste wat nou hier by hulle aan 'n verkiesing
deelneem. Die NP-man is egter groot, met ploegskaar hande en sy lyf praat
'n moer taal, sonder woorde, wat almal goed verstaan. Hulle stem geredelik
toe dat hulle streng volgens die regulasies sal optree.
Nege-uur die oggend is dit toe sulke tyd. Die donder blommetjies van die
sening taaie Karoo begin wit staan wit in die blom. Die NP-voorsitter
kondig amptelik aan dat hy die verkiesing nou stop. Hy versoek dat daar 'n
ondersoek deur die verteenwoordigers van die Verenigde Nasies gedoen moet
word.
Chaos! Die hoofkiesbeampte skrik sy broek tot op sy skoene en sy vrou
hardloop agter die NP-man aan om hom te verhoed om te gaan skakel; die ANC
Vredesmonitors draf agterna. Maar die man is gedetermineerd, stoot hulle
uit sy pad uit, en kla hulle aan.
Toe staan die verkiesing stil en almal wag vir die VVO-verteenwoordigers om
op te daag. Die ganse wêreld hardloop rond terwyl honderde mense opdam om
te stem. Die onafhanklike Verkiesingraad handhaaf telefonies die NP se
besware, ruk die spul in die bek met 'n waarskuwing, en die verkiesing word
3 ure later voortgesit.
Die VVO-verteenwoordigers daag op in 'n baie delikate vredes-atmosfeer. Die
NP word as die grootste bedreiging in mense heugenis behandel deur die ANC.
Die VVO-verteenwoordigers handhaaf die NP se besware. Die Taiwannese, en
Australiese beamptes is van mening dat dit die grootste insident van
intimidasie is wat hulle tot dusver waargeneem het, en dat dieselfde
taktieke oral gebruik word. Die dag is nog maar 'n kuiken, en die son se
sak nog ver.
Toe word dit vroegmiddag en die son warm. 'n Bus kom met 'n stofstreep
aangejaag, verby die weermag manne en die polisie, stop met skreeuende
bande reg voor die stoor se ingang, en Umkontu se manne klim uit, wapens en
al.
Die ANC kandidate het glo beskerming nodig teen die NP-voorsitter. Basies
het hulle net een opponent gehad, maar vir veiligheid stuur hulle toe maar
ses swaar gewapende manne.
Twee van die manne gaan staan toe binne-in die stemlokaal waar geen
polisie of weermag mense toegelaat word nie. 'n Versoek van die NP aan die
Hoofkiesbeampte, dat dit 'n verbreking van die veiligheidsregulasies is en
dat mense as gevolg daarvan verhinder word om openlik te kom stem, word hy
summier geïgnoreer.
Die ses-voet-sewe- man stap toe buite toe en gaan haal die weermag
bevelvoerder aan sy kraag, met sy angswekkende R1-geweer oor sy skouerblad.
Fris knapie, wat so bang is vir die ANC, dat hulle nie eers probeer het om
die Umkontu manne te verhinder om die stemlokaal in te gaan nie.
Die man word toe die stoor ingedra en reg agter die Umkontu man staan
gemaak. Toe die kiesbeampte die indrukwekkende groot weermag soldaat binne
in die lokaal sien staan met sy
R1-geweer, vind daar 'n anale gedonder plaas -sewe tree sonder 'n spatsel,
die slapende kat by sy voete amper dood.
Hy ski daar op sy Dawid Kramer fellies op die soldaat af en beveel hom om
onmiddellik die lokaal te verlaat. Waarop die NP toe weier dat dit gebeur,
en verklaar dat die weermag dieselfde regte as Umkonto het, en dus nou ook
welkom is in die kieslokaal. Die Hoofkiesbeampte handhaaf egter alle
opdragte van die ANC- hoewel hulle reëls bots met die kiesregulasies en
wette, (wat deur die hoofkiesbeampte toegepas moet word).
'n Staking van die stemmery word weer uitgeroep, die OVK telefonies ontbied
deur die NP, en nie deur die hoofkies beampte wie se werk dit was nie.
Die VVO en die OVK daag weer op. Die NP vereis dat die gebied afgesper word
in 'n straal van 100 meter, soos deur die verkiesingsmanifes bepaal. Die
versoek word weer eens gehandhaaf deur die VVO en OVK beamptes.
Dit beteken toe dat die polisie, en die Weermag wat op die hooimiedens gelê
en rook het, en saam met die jonger veiligheidsdames sit en kaart speel
het, summier hulle wittebrood moet uitstel en hulle "rusplekke" ontruim.
Die hooimiedens val binne die sekerheidsarea.
Nie op bevel van die Hoofkiesbeampte soos van hom verwag word nie, maar op
die van die Nasionale Partyvoorsitter, wat hulle teen hierdie tyd soos
verwarde kartonmannetjies laat
rond hardloop - die polisiekolonel ingesluit.
Die Hoofkiesbeampte het tydens die hele operasie êrens in 'n hoek
weggekruip, en eers later probeer om bevel van die tou spannery oor te
neem. Waarop die NP-voorsitter hom toe beveel om sy toue korrek te span,
en die gate toe te maak wat hy oopgelos het!
Op een delikate area wou hulle die" abolusie" gerief buite die beveiligde
area laat, weens die tou wat te kort was. Om die waarheid te sê, wou hulle
die tou reg voor die deur laat verbygaan, met die gevolg dat die deur toe
nie kon oopmaak nie.
Teen hierdie tyd was die hele spul erg ontsenu, die NP-voorsitter baie moeg
en gefrustreerd.
Maar oorgee was nog lank nie in sig nie. Daar word die bolliebak toe
afgesper, waarop die man toe bulder: "Nee magtag kêrels, julle kan nie die
kakhuis afseël nie! Ek kla julle aan vir hoogverraad! Julle is besig om
een van die kiesers in die longdrop af te sonder! Span die tou nou dadelik
agter om die kakhuis! Al wat julle fokken goed voor is, is om Bolliebak
Republieke te stig!"
Die Hoofkiesbeampte wat 'n moerpluk erken as hy hom sien, kom met 'n
merkwaardige spoed te voorskyn met nog 'n doos rooi tou. Meters en meters
van die goed.
Terwyl die Bolliebak toe binne die ge-annekseerde beveiligde gebied ingelyf
word, verskyn daar 'n lywige swartmoeder van Afrika in die plek se deur en
kyk in 'n menigte gewapende manne se gesigte vas. Die uitdrukking op haar
gesig was dié van 'n Afrikaan in 'n land waar 'n staatsgreep uitgevoer word.
Teen hierdie tyd het die hoof kiesbeampte se senuwees sy snor in 700
rigtings laat uitskiet,en skree hy histeries vir die NP-voorsitter om na
die stemlokaal terug te keer. Daar word hy beveel om op 'n stoel te gaan
sit, met die woorde: "Nou sit jy op die fokken stoel, tot ek vir jou sê jy
kan opstaan! Ek het altyd geweet jy's bedonnerd, maar ek het nie geweet
jy's vol stront ook nie!" Waarop die NP-voorsitter toe hoflik sy hand
opsteek en vra of hy maar kan gaan piepie......
Weer eens kos dit die Hoofkiesbeampte 'n trip na buite - kan moontlik
toegeskryf word aan die feit dat hy op daardie stadium uit sy eie lyf uit
gespring het van woede en vrees vir die ANC - 'n mens sal nooit weet nie!
Met die terugkom slag is die man egter kalm, en kry die NP-man
toestemming om die stoel te verlaat. Waarop hy toe weer eens hoflik bedank
word dat hy nie die stoel ook onder die NP uitgeruk het nie......
Daar was lanklaas soveel hande wat dop vashou op die hotelstoep. Die nuus
het ver en wyd getrek. Die hoof kiesbeampte moes maar verby hou. Die
distrik wou hom nie die sirkus op die land se begrafnis vergewe nie. Hy was
soos die tou-leier van geblindoekte trekdonkies na 'n slagpale behandel.
Die NP-voorsitter moes sy eer kom red. Hy gaan haal die man op sy plaas en
nooi hom toe vir 'n dop daar op die stoep. Die dorp en die distrik se
uitslag van die verkiesing het die vergifnis moontlik gemaak.
--
sand...@global.co.za
Ons staan in 'n kring om die hardekoolvuur. 'n Naguiltjie roep in die verte.
"Op oom André(*)," sê ek, en lig die blikbeker. "Op oom André," volg die
ander in 'n koor. Ons drink langtand terwyl ons vir die kole staar. Oorkant
die rivier huil 'n jakkals. Vriend John vat die kitaar en begin 'Skipskop'
sing. Een vir een begin ons saam sing, maar ons kyk nie vir mekaar nie. Toe
die laaste note wegsterf, gaan ons sit, maar almal bly kyk met mistige oë
vir die kole.
"Waar kry jy die Roodeberg?" verbreek vriend John die stilte. "By die KWV,"
sê ek, nog ietwat oorbluf. "Nee, man, by wie?" "Ek het 'n familielid in die
Paarl met 'n kwota. Ek bel hom altyd van Beaufort-Wes af as ek op pad is
Kaap toe."
Stadigaan begin die manne kosmaak op die kole, voor ons vertrek op die
gebruiklike middernagtelike 'gamedrive' langs die Olifants. Jongeling Dunn
sê hy gaan nie saam nie, want laas het hy uit ordentlikheid Dok Sarel sy
Discovery laat bestuur, en van al die whisky het Dok een van sy Michelins
oor 'n boomstomp afgeskryf. Dok Sarel reken net 'n minder begaafde intellek
sal met Michelins hier in die bos kom rondry.
"Ek het eenkeer verdwaal in die Paarl," val vriend Hay uit, terwyl hy die
Bief Strogonov roer. "Jy verdwaal in Hoedspruit, man!" laat Jongeling hoor.
Vriend Hay maak of hy nie hoor nie. Hy is 'n rukkie gelede hier weg
Hoedspruit toe om 'n drankwinkel oop te maak. Eintlik raak ons maar almal
half senuweeagtig as ons op groot plekke kom.
"Ek het gaan wyn koop vir my winkel," gaan vriend Hay voort. "Toe ek in die
Paarl kom, het ek nie 'n idee waar die KWV is nie. Langs die straat staan
een van ons Kaapse broers so teen 'n lamppaal. Op sy gesig kan ek sien dat
hy al baie Oom Tas in sy lewe gedrink het. Ek stamp aan vriend John, "Vriend
Hay mag nou wel 'n drankwinkel op Hoedspruit hê, maar ek sweer hy het nog
nooit een enkele bottel Oom Tas daar verkoop nie. Wat weet hy hoe lyk 'n ou
wat Oom Tas drink!" Weer maak vriend Hay of hy nie hoor nie.
"Ek vra hom of hy my kan beduie hoe om by die KWV uit te kom. 'Dja, minee.
Djy ry nou stryt tot byrie twiere roubot, da drai djy rês...Nei, wa soe i
biedjie...Djy ry tot byrie dêde roubot...' Nou begin Kaapse broer met 'n
vuurhoutjie in sy oor krap. 'Oukei, minee, noutik hom! Djy ry tot byrie
viere roubot...Eintlik, minee, va hie wa ek in djy sta, kan i mannie byrie
kawievie ytkommie!' "
(*) Oom André Bester, eienaar van die plaas wat hierdie storietjies
inspireer, is verlede week oorlede.
Groete
Henri Burger, Tzaneen. RSA
'Afrika is Nie vir Sissies Nie!'
(e-mail: remove 'sukikaki.')
--
Henri Burger, Tzaneen. RSA
'Afrika is Nie vir Sissies Nie!'
(e-mail: remove 'sukikaki.')
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
