Toe tyd weer kom, toe sit ons met 'n land -
Te bowe gaan die plekkie die verstand -
Waar eeue saamspan om die gek te skeer,
En kolk en maal, en maal en kolk maar weer,
Wat saamgegooi het alle soorte mens
Soos malsiekjan se goeters in sy spens,
Wat eers gewoed het met die aardbolgal;
aar nou is almal slaansaknelsonmal.
In 1652 kom Oom Jan,
Wat lank moes soek om skeurbuik te verban,
By platbergbaai se strand met skepe aan
En kom en gaan en gaan en kom en gaan,
Tot dinge reed'lik goed begin te lyk
En Britse ogies suid begin te kyk;
Dan was daar nog 'n klomp van Frankryk ook
En binnekort begin die pot te kook.
Want Xhosa was daar, Zoeloe, Matabeel
En bruin en swart en pienk en bietjie geel,
Vir een ou plekkie was dit effens veel,
En graag wil mensdom nie met ander deel,
Dis bloed en spies en bom en haelgeweer
En vlaggies hys en stryk en hys hul weer;
Daar kom toe diamant met goud daarby,
En wragtig sal die storie end nooit kry.
Hoe lyk die plekkie nou, wil almal weet,
Nou dat daar blom wat demokrasie heet?
Nee wat, dit lyk asof daai demo-ding
Vir ons nog meer soos vantevore bring;
et kierie en met krom masjiengeweer
oor almal heerlik voort soos van weleer;
Dit lyk asof die bloed nou verder spat
En taxiboef kraai koning in die stad.
Die Koningin van daardie demo-ding
Het eers vir Stompie toe haar man bespring;
Haar man probeer wel vrede te bewaar,
aar sê bra min oor skiet op Zoeloeskaar;
Daars mense wat die setlaars wil verbrand,
En ander wat wil slag vir stukke land;
Die een wat gister nog Lenin siteer
Wil als wat beef nou graag privatiseer.
Daars baie honger en daars baie haat,
Daars baie wat die demo-ding verlaat,
Daars amnestie vir my en tronk vir jou,
Daars hordes wat veel eerder breek as bou,
Daars treine bloed en treine lekker sous,
Daars boeties wat vir bandjies poste smous,
Daars tannies wat swart kindertjies verbied,
Daars oompies wat swart kindertjies snags skiet.
Nou wonder ek, as wolf mens vir mens is,
Soos Hobbes vertel, of hoop vir ons spens is.
Daai eeue met hul maljan gekgeskeer
In hierdie land verbaas ons keer op keer;
Die mens is dwaas, die demokrasie dom,
Maar die wat beter weet bly blykbaar stom;
Waar mag van andere my altyd kwaal
Laat demo-ding my vryheid asemhaal.
Vrydag se koerant hier in OZ vertel dat Mandela ewe vriendelik vra dat
mense uit sy persoonlike finansies bly.
Alhoewel ek oortuig is dat Mandela die beste ding is wat met NSA kon
gebeur, wil dit nie sê dat mense hom n onvoorwaardelike kretiek vrye
lisensie mot gee nie. Die ding lyk tiepies Afrika-politiek.
Gegee die jaarlikse salaris van die eersteminister van OZ, sal dit 100
jaar neem om soveel in salaris te ontvang maar dan sal hy dit feitlik
als gebruik vir lewenskoste en slegs n persentasie daarvan kan spaar.
Indien die eerste minister van OZ geld uit ander bronne ontvang, sal
dit die onderwert van parlimente^re komisies wees en as in konflik met
sy amp beskou word.
Die afgelope week het ons hier in Ottawa gaan luister
na Generaal Georg Meiring, hoof van Suid-Afrika se
militere struktuur. Iets was so reg daar voor my: hierdie
ouerige breedgeskouerde Afrikaner in sy netjiese uniform,
en Billy Modise, nou aan die hoof van die SA diplomatiese
diens hier, 'n Twsana wat in Bloemfontein grootgeword
het. Twee seuns van my geboorteland, uiteindelik op gelyke
voet, uiteindelik besig om te werk vir hulle land.
Generaal Meiring verduidelik toe onder andere hoekom
hulle in Kanada is: hulle voel dat hulle baie van Kanada kan
leer. Die twee lande het omtrent dieselfde bevolking, en
Kanada het groot ondervinding in "peacekeeping", iets waarop
die SA militere struktuur hulle wil voorberei.
Dis toe dat ek besef: ek is nie meer Suid-Afrikaner nie.
Ek is Kanadees. Ek is trots om burger te wees (noual vir
23 jaar) van 'n land wat gerespekteer word in die wereld as
'n vredeliewende land, wat orals ingestoot word as die vrede
behou moet word. (Hulle raas in die Kanadese parlement as
daar weer 'n versoek kom, vra of ons dit kan bekostig, maar
as ons weer sien, dan gaan daar 'n regiment erens heen, met
Franse name as hulle in 'n Franssprekende area benodig word,
met Engelse en Franse name deurmekaar as Engels die voer-
taal gaan wees.)
Ek voel ge-eerd om saam te bly in 'n land waar daar talle
verskillende groepe mense bly wat al vir duisende en duisende
jare hier hulle tuiste maak: Inuit in die noorde, allerhande
"First Nations" groepe (ek weier om te dink aan hulle as Indiane,
net omdat 'n dom Europeer lank gelede gedink het hierdie
kontinent is Indie), en Metis (afstammelinge van die lokale
groepe en Franse voyageurs in die 17de en 18de eeue.)
Met die sogenaamde witmense hier het ek soms moeilikheid.
("Witmense?" vra ek vir my kinders toe hulle nog adolessente
was en met 'n storie inkom dat hulle witmense is. "Ek dink nie
julle is wit van kleur nie. Meer pienk en beige deurmekaar,
met sulke bruin kolletjies hier en daar.") Dit irriteer my as
'n sogenaamde witmens, wat 'n paar jaar gelede erens uit
Europa na Kanada geimmigreer het, vir 'n swart persoon hier
vra "En waar kom jy vandaan?" En dan is hierdie swartmens
se voorouers al 5 geslagte lank in Kanada (lank voor 1867 toe
Kanada gebore is) : mense wie se voorouers afstammelinge
is van slawe toe slawerny nog toegelaat was, slawe wat saam
met hulle meesters na Kanada toe gekom het na die Ameri-
kaanse Vryheidsoorlog omdat hulle nog onder Engeland wou
wees, swart mense wat op die "underground railway" hierheen
gevlug het uit die VSA, waar slawerny nog wettig was tot in
1863.
Ek is dus Kanadees. Ek hoort nie hier as ek nie my volle
energie en lojaliteit aan hierdie land kan gee nie. Ek hou ook
nie daarvan om as "chicken" beskou te word nie. (Ons het SA
kans gegee, vier jaar teruggegaan en daar gaan bly aan die einde
van die sestigerjare, en toe vir 'n tweede keer getrek.)
Maar ek beskou as die ware helde die mense wat nou in
Suid-Afrika bly, gedetermineerd om hulle land reg te ruk na
die jare van verwoesting wat deur apartheid aan alle strukture
gedoen is. En in die oe van die wereld is julle helde: mense
wat met grasie en intelligensie verklaar het: die dominansie
van witvelliges hou hier op, en behoort ook op te hou oor die
hele wereld. Nou is ek nie meer skaam om te se waar ek gebore
is as iemand vir my vra waar ek oorspronklik vandaan kom nie.
( Die Afrikaanse aksent gee dit elke keer weg!) Die woorde
"Suid-Afrika" en "Afrikaner" sit nou weer die vonkel in mense
se oe. Moet dit nooit vergeet nie.
Onlangs is twee werklik onkundige uitlatings oor onderskeidelik evolusie en
die koolstof-14 toets in hierdie gespreksgroep gemaak. Dit het my laat wonder
hoeveel Afrikaners deesdae evolusie as 'n feit aanvaar. Ek besef dat hierdie
groep nou nie juis 'n statisties betekenisvolle populasie van die Afrikaner is
nie, maar ek sal nogtans graag wil weet wat die algemene opinie "daar buite"
is. Dink deelnemers dat evolusie grotendeels aanvaar word, of andersom, en
wat is die rede(s) vir hierdie opinie(s)? Is publikasies deur diegene wat
deur ons evolusioniste bestempel word as "kreasioniste" die rede vir die
verwerping van evolusie? Ek sou nogal graag wou weet, indien moontlik.
Groete,
Leon Retief,
Bellville
Verstaan-
geen pad is ooit te ver vir my nie.
Die weer is altyd reg,
en as daar kreef vir brekfis is, ook okay.
Partykeer is ek verlore, ander vas,
mens kan soms nie sê wat die verskil is nie.
Soms het ek 'n lang baard sonder skoene,
nou dra ek mooi klere en ek groet almal.
Ek soek na 'n coffeeshop met 'n view
partykeer soek ek na liefde.
Ek verander nou die draadloos se stasie,
my musieksmaak raak oud.
Ek sit my oor teen die kassie,
my vinger op die vibrasie.
Ek tik teen die ruit om middernag.
Ek soek 'n coffeeshop met 'n view
partykeer soek ek na stilte.
Soms kan ek in my slaap onthou
op watter lughawe ek laas was,
waar ek 'n milkshake gedrink het,
geld uigegee het, of vriende onthaal het
maar dis nie eintlik belangrik nie.
Ek soek na 'n coffeeshop met 'n view
partykeer soek ek na kerse.
Nou't ek bye leer sê met 'n smile
en ek weet dis nie nodig om te verstaan nie.
Langs elke pad is 'n wensfontein oop vir almal
na-ure, of as jy moet oorslaap vir 'n aand.
Ek sit in 'n coffeeshop met 'n view
ek lees feeverhale.
> Leendert skryf:
> =20
>> Soos ek die voorgestelde klousule lees, verwys dit na spraak wat
>> _immanente_ geweld, ens op grond van ras, ens aanmoedig.
>>
>> Dit beperk die trefkrag daarvan - en verhoed dat Albie Sachs se boek
>> verban moet word :-)))
> =20
> Ek het nie die voorgestelde teks voor my nie, maar selfs met so 'n
> bewoording maak dit nie vir my veel sin nie. Hoekom word slegs sekere
> kategorië uitgesonder? Wat van spraak wat geweld op grond van
> politieke verskille aanhits? Mens sou tog dink dat dit ons grootste
> probleem tans is.
> =20
> Die punt wat ek probeer maak is dat die verbod op "haatspraak" op slegs
> sekere gronde bv. ras, geloof, geslag, nie sin maak nie. Indien die
> staat sekere vorms van spraak wil verbied omdat daar vrese vir geweld
> is, sal 'n klousule wat "aanhitsing tot openbare geweld" - punt, meer
> sin maak. Ek vrees dat sake uiteindelik met die voorgestelde klousule
> teen haatspraak soos met regstellende aksie beleide wêreldwyd sal
> verloop, waar situasies ontstaan waar die retoriek en werklikheid nie
> met mekaar ooreenstem nie.
[daar volg etlike pertinente insigte oor regstellende aksie nav Sowell]
> So sal ons sien dat die definisie van haatspraak, en die gronde waarop
> dit nie toelaatbaar sal wees nie, uitgebrei sal word op 'n wyse wat
> die staat bevoordeel en individuele vryheid inperk. Ons kan dit nie
> aan die "goeie bedoelings" van die opstellers van die bepaalde klousule
> oorlaat nie.
> =20
> Die Duitse grondwet het blykbaar 'n klousule wat vryheid van spraak
> verabsoluteer, maar nou hoor ons by Frank dat dit selfs daar beperk
> word op wyses wat vir die Amerikaners onaanvaarbaar sou wees.
In die goeie ou dae, voor boeke vol wetgewing in Engeland Dicey se
negatiewe vryheid van spraak ongedaan gemaak het, is 'n klassieke
uitspraak gelewer deur die QBD per ene Field J. Die saak was BEATTY v
GILBANKS (1882) 9 QBD 308. Die Salvation Army het oor 'n periode van 'n
aantal weke 'n paar optogte in die strate gehou, met vlae en musiek en so=
aan, en op elke geleentheid was daar 'n oproer en het gevegte tussen die
Salvation Army en die "Skeleton Army" uitgebreek - "free fight, great
uproar, blows, tumult, stone throwing and disorder ensued." Die publiek
het die polisie gevra om die besigheid stop te sit. Die owerhede laat
weet toe per kennisgewing dat "all persons are to abstain from assembling=
to the disturbance of the public peace in the public streets". Die
Salvation army wou niks weet nie. Optog. Sersant: "gehoorsaam die
kennisgewing". Beatty: "Nee." Arrestasie en skuldvonnis vir
"breaching Her Majesty's peace".
Field J: "The finding of the justices amounts to this, that a man may be
convicted for doing a lawful act if he knows that his doing it may cause
another to do an unlawful act. There is no authority for such a proposition=
."
Daardie benadering bestaan nie meer in Engeland nie - wetgewing wat
"insulting, abusive or threatening" taal verbied as sulke taal tot
wanorde kan lei, het die hof in JORDAN v BURGOYNE [1963] 2 QB 744 laat
besluit dat die spreker sy gehoor moet "neem soos hy hulle kry" - as hulle=
"hooligans" is, dan is dit sy probleem.
Die Europese menseregtekomissie het 'n aansoek van die hand gewys
van 'n groep genaamd "Christians against Racism and
Fascism", nadat die Britse polisie hulle optog verbied het, omdat die
polisie (juistelik) geweld verwag het. Die Komissie: "The procession
would not have been peaceful having regard to the possible activities of
opponents and extremists".
Teen sulke owerheidsoptrede haal ek die woorde van Black J aan, in sy
minderheidsuitspraak in FEINER v NEW YORK (1951) 71 Sct 303, waar 'n
seepkisopruier gearresteer is nadat
die polisie hom drie keer moes vra om op te hou en een van die toeskouers=
gemaan het "if you don't remove that S.O.B., I will":
"The end result here... is to approve a simple and readily available
technique by which cities and states can with impunity subject all
speeches, political or otherwise, on streets or elsewhere, to the
supervision and censorship of the local police. I will have no part or
parcel in this holding which I view as a long step toward totalitarian
authority." Regter Black het bygevoeg dat die polisie eerder die man moes=
beskerm het, en aggressie van die toeskouers moes straf. Die
meerderheidsuitspraak het egter die vonnis bevestig. (Feiner was besig
om te vertel hoe swartes moes opruk en hulle regte moes afdwing, en
dat President Truman 'n "bum" was. Die toeskouers het nie saamgestem nie.)
aar selfs die "fighting words"-uitsondering op vryheid van spraak -
"words which by their very utterance inflict injury or tend to incite an
immediate breach of the peace" (CHAPLINSKY [1942] 315 US 568) - was nie
genoeg om 'n "opstoking"-klousule, wat spesifiek op rassisme gebasseer was,
grondwetlik toelaatbaar te maak nie. 'n Nazi opmars, met swastikas en
vlae en al, deur 'n Joodse dorp, mog nie deur 'n plaaslike wet, wat
rassistiese opstokery verbied het, gestop word nie (COLLIN v SMITH [1978]=
578 F2d 1198): "It is perfectly clear that the state may not make
criminal the peaceful expression of unpopular views". En in RAV v ST PAUL=
was die feit dat die betrokke haat-opstookwet ook op 'n spesifieke
oortuiging
(rassisme) gemik was, genoeg om die wet ongrondwetlik te verklaar, en
skuldvonnisse vir die brand van 'n kruis deur 'n aaklige gespuis buite
swartmense se huis nietig te verklaar.
Miskien moeilik vir meeste mense om te sluk. Maar, soos die hof in COLLIN=
tereg opgemerk het: "It is, after all, in part the fact that our
constitutional system protects minorities unpopular at a particular time
or place from governmental harassment and intimidation that distinguishes=
life in this country from life under the Third Reich".
Jammer Duitsland en Suid-Afrika, wat die les baie meer benodig, wou dit
nie leer nie.
Ek wonder of die feit dat ek my mening lig - dat die haatwet moet weg -
"grondwetsvyandig" is, en wat die straf eendag daarvoor sal wees. Sal
publisering van Amerikaanse hooggeregshofuitsprake ook "grondwetsvyandig"=
wees? Hopelik het die regering nog nie die Bevolkingsregistrasiewet en
die Suppression of Communism Act verloor nie, want die bewoording hoort
heel nuttig te wees vir nuwe doeleindes - 'n strepie hier, 'n strepie
daar, en siedaar, ou swaer, ons stop die hele lot in die tronk.
'n Tyd gelede het ek hier genoem dat daar by http://www.cs.cmu.edu/~dougb/ident.html
'n taal-herkenner is en dat die baas daarvan (Doug Beeferman) gewillig is om
Afrikaans by te voeg op sy lys van kandidaat tale. Hy benodig egter 100 k
skoon teks om sy stelsel te leer.
Hiermee my dank aan die poslyslede vir hul voorstelle van Afrikaanse teks op
die internet. Daar was verskeie weergawes van voorstelle oor die gebruik
van vorige poslys artikels, waaronder "Die Versamelde Werke van Renier en
Leendert". Daar was ook rigtingwysers na Afrikaans tekste op web-blaaie.
Aangesien geen een van hierdie voorstelle die ideale oplossing gebied het
nie, het ek besef dat ek die 100 k teks uit verskillende bronne sou moes
versamel. Dit het elk geval gehelp dat html teks aanvaarbaar sou wees.
Ek het toe begin om poslys artikels op te gaar. Eers het ek gedink om 'n
samehangende dokument oor die debatte rondom rekenaar virusse en lewe saam
te stel, maar het besef dat dit onrealisties sou wees. Ek het toe
verskillende artikels met 'n redelike stuk teks gebruik en ge"eindig met 'n
mengelslaai van onderwerpe soos:
opstapeling van nie's
binnekamergesprekke in 'n kroeg en op 'n seepkis
oorbluffende potjiesLatyn
tikfoute in e-pos
privaatskole
rooihoed in die kerk
en, les bes, die vrae van "moet ek" of "moet ek nie" met die Ozafrikaner
perthspektief van "hoekom ek het" . As ek maar net geweet het van al die
weerlig- en donderweer-woorde wat aan't kom was, sou ek langer aangehou het
met my versameling. :-)
In die uiteindelike dokument het ek alle skrywername uitgehaal. Die
internet skryfstyl is ook effens geredigeer ten gunste van meer volsinne.
En, natuurlik, die dokument is (met groot moeite) deur 'n speltoetser gewurg.
Hierdie nota is om te sê dat ek die dokument aan Doug Beeferman gestuur het
en dat ek hom na 'n aantal Afrikaans web-blaaie verwys het. Wanneer daar
verdere vordering met die insluiting van Afrikaans by die taal-herkenner is,
sal ek laat weet.
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
RSS
