| paginamagina – Breyten Breytenbach [boodskap #119183] |
Wo, 01 Julie 2009 06:27 |
Nou....@gmail.com
Boodskappe: 116
Geregistreer: Junie 2005
Karma: 0
|
Senior Lid |
|
|
paginamagina
(verjaardagaantekening as Ode aan Ampie Coetzee)
Ouboet, ek sit my beste gesig op
om hierdie gedig vir jou te skrywe
want jy, liewe maatjie, word ‘n fris sewentig
(let daarop hoe spoor die rym na gewig)
en wanneer lig en lied ons laat staan
en ons skeef gaan lê met die stil kreet
van protesvreugde in die hart
is ons wat jonk is van dae en nagte
(meesal omdat ons die tyd se gewrigte vergeet het)
dit aan ons weggaan verskuldig
om mekaar van die wal in die sloot te help
en so die koei van verbeelding in die put te versuip
en omdat ek lief vir jou is
kom: ons drink die wyn en eet die brood
en tjoeftjaf is ons albei dood
na hoeveel plafonne het ons gestaar oor die jare
hoeveel bleek bergspitse hoeveel swerms voëls
soos wegvlieglyne aasvreterwoorde wat soek om vers te word
hoeveel verkleurmannetjes in die heining?
Ouboet, indien ons die almanak van dae
op hierdie aarde kon onthou
wat sou in tekens behoue bly?
sekerlik die wind as die kind se hand
wat versinde bergtoppe aai
en ’n kraai soos ’n oogknip van verganklikheid
die sneeu so ’n koue asem tussen bome
die nat as van laatsomernagte
die teer binneboudsvlees van die vrou
en dan van watter sin sou die letterspoeling wees
wanneer die hand van die kind
blind opgemaakte bergtoppe aai
en kraai die boomkruine kraak
soos ’n dooie skarnier tussen lewe en grond?
mik niks
maar wag stadig
kom ons drink die wyn en eet die brood
tjoeftjaf is ons albei dood
baie is aan ons gegee
voëlsang die maan
bo die nag se soom verse van Oom Wyk en Opperman
wors by die slagter en beskuit uit die oond
en af en toe ’n slukkie wyn in vergoeding vir voorbeeldigheid
op die dansbaan met die hemp oopgeslaan
oor die baadjiekraag het ons skaars ’n voet verkeerd gesit
met brylcreem in die hare was ons blink van boekgeleerdheid
kombuiskennis katelvaardigheid bekvernuf
hoe heerliker die passies van drank en idealisme
hoe meer kak het ons gepraat
en baie het ons weggegooi
ou baadjies en baaisiekels
dooie katte en historiese aandadigheid
en die gekyf en gekekkel van hulle
wat o so cool as tweetaaljakkalse
(maar ene gat)
op awesome agterente skuiwe
ons het die tafel vir mekaar gedek
met lig-gestyselde servette en glase vol son
op genadige dae ook ’n vleisie daarby
en deur die ruite gesien hoe bewe
die lewe in woordblare buite
hoe vlies binnelandswolke bo die spits
en die stof en muisdrolletjes nie raakgesien
die skaduwees in hoeke van kamers nie gewaar
onder beddens waar voorsterwers die tyd vasgelê het
op voorgestoeltes het ons gesit
en in agterbanke
en soms in die deur gestaan
vir aankoms of vertrek
of sommer om ’n ogie in die seil te hou
vir die bakleiery op straat
en gereis
of dan getrewwel
om op vreemde kuste uit te waggel
lotuseters en boknaaiers papierswape
en skeefskutters en perskediewe
in dese en gene wéét ons
hoé om op ’n stoep te sit onder ’n bloeisel
vuurspuwende naghemel
niks is uiteindelik ons s’n nie
en nêrens is ons tuis
want as die maan ’n misverstand is
is die son immers verstand
en daar is hoeka geen grond om op te staan
behalwe in dit wat verby is
droom is nagskrywe
wanneer die lyf
in ondergrondse riviere
van melancholie dryf
en die beelderyk ’n sintuig word
(maar ons eet die brood en drink die wyn
want tjoeftjaf gaan ons albei verdwyn)
ons oudstryders van ’n patetiese droom
gebleikte Afrikane
(in Tanzanië word albinos opgekerf vir muti)
moedswillig en moeg en stompsinnig gestruggle vir ‘n taal
wat eens geweet het van koekemakrankas en liewenheersbesies
om nou weg te syfer soos die water
wat mens in ’n sif aandra vir die donkie
wat klippers vreet in die Karoo
met woorde het ons skanse teen die smet van dood probeer bou
en toe het bevryding die land oorspoel
totdat ons krom soos brandsiek brakke
vir ons eie skaduwee moes loop koggel
natuurlik het ons kennis van alles geneem
en toe weer vergeet en die sin van ons wees
op die wêreld
het ’n duistere onsin geword
vir die skape van ons kennis
het ons ou stomp broodmesse in ruil gekry
want die lewe skil mens soos ’n ui
totdat daar niks oorbly
behalwe ’n waterigheid in die oog
kyk ons sal die kadawers van ons wysheid
oorlaat aan die alleswetendheid van wurms
en met die een goeie oog ’n laaste keer korrel
deur die trapdeur se sleutelgat
af in die kelder van ewigheid
maar fok hulle né Ouboet
die ou en die nuwe kapitaliste
vernaam gepoephol in hulle stralers en Mercedesse
die voorbankers en die kripvrate
die rassiste van weleer die huigelaars en die heiliges
en die werfbobbejane en die gatgabbas
die polisie en veral die veiligheidspolisie
(fok hulle)
en die bevryders met die botox gewetens
en dié wat anonieme briewe skrywe
fok die politici
fok baie spesiaal die staat
ek haal my bril af
maak die notaboek oop
sal ek geboordjie en gedas
pampoenwense vir jou skryf op papier?
nee! jy ken tog die metafoor
as stoorkamer van toor en van goël
waar die engel soos ’n voël wat wil nes bou
die wurms van betekenisvertering opgaar
’n wieg van oogverblindende sterrereise
teen die hemel se dak wanneer die nag so stil is
dat jy die donker kan hoor knetter
die oorstelpende wolkestapeling
waarvan ons woordstopseltjes maak
om die skoonheid te rook
totdat ons gedagtes soos voëlvlug vervaag
die berg se blou deining
die bome van kremetart tot flambojant
tot bloekom verby hoekom
(vinke wat fokol weet van die vergaanvolk
los visitekaartjes op die vensterbank
en vee hulle vere af aan die vat-so
sonder om ’n ooglid te verroer)
mens skryf gedigte
sodat die woorde
met mekaar kan praat
wie sê die ark is ’n wrak?
wie gee voor Noag was ’n vark
in Palestina te gesuip om te hoor
hoe swaar dra die brak waters
aan die vrag verdronktes
toe dit nog nat soos nag was oor die aarde?
og og dis tog net strontstories by die trog
hulde hulde
vrot van skulde
skilpaddop is eerliker
die lewe is ’n tweede vrou, Ouboet
jy ontdek haar eers later
raak tot oor jou ore verstrik in haar sjarme
jy dra vir haar soetkoek aan
skarlaken lak vir haar toonnaels
’n kettinkie van Koptiese goud
om haar middel in geheime te lyf
maar in die nag voel jy soms
haar trane teen jou beaarde hand
kom agter sy begin staar na haar gesig in winkelglas
dat sy ’n geheue dra aan parfuum wat jy nie ken nie
en wanneer jy na ’n wêreldreis
voor dooiemansdeur te staan klop
wéét jy sy het lankal ’n ander minnaar
Ouboet, solank ek nog die een woord
agter die ander kan pas
en jy nog voldoende die aanlas-las
van lees kan bemeester
ter wille van ontlasting
sal ons onthou
om die rug teen die wind te keer
want ons het geen ander keuse
as om te maak met oog en hand
dankbaar om soos die slang
nog net beweging te wees
grawe jy solank die kortpad oop
en ek sal al agter jou loop
want ons drink die wyn en eet die brood
en tjoeftjaf is ons albei dood
maar intussen maak ek staan
as enigste klip bo die gat van die maan
hierdie glasie steen
en kyk hoe span die skip haar seile!
vryheid broer vryheid!
– Breyten Breytenbach
26 Junie 2009
|
|
|
|
] 
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
