Radiospeler Radiospeler
 
Supertaal
Kom praat saam!

Tuis » Algemeen » Koeitjies & kalfies » Sydelingse aanspreekvorm
Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27645] So, 24 Oktober 1999 00:00 na volgende boodskap
Paul Roberge  is tans af-lyn  Paul Roberge
Boodskappe: 8
Geregistreer: Oktober 1999
Karma: 0
Junior Lid
I wonder if I could ask the native speakers of Afrikaans
for their judgments regarding the acceptability and interpretation
of the following sentences.

(1) Maar Dominee het tog gesê, dat Dominee nie sou kom nie.

I take this to mean: 'But you said, Reverend, that
you would not come.' This is the indirect form of
address (sydelingse aanspreekvorm).

(2) Maar Dominee het tog gesê, dat hy nie sou kom nie.

'The reverend said that he (hy = either the reverend or
some other person) would not come.' My guess is that this
sentence could not be used as an indirect form
of address to the dominee himself (as is the case in 1).
Is that correct?

(3) Maar Dominee het tog gesê, dat jy/u nie sou kom nie.

My guess is that (3) can only mean: 'But the reverend
said, that you [addressee is somebody other than the
reverend] would not come.' Is that correct? In other
words, one would have to use either (1) or something
like: Dominee, u het tog gesê, dat u nie sou kom nie.

Any and all insights would be gratefully appreciated.

Paul Roberge
UNC-CH
Dept. of Germanic Languages

E-mail: p...@email.unc.edu
Re: Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27653 is 'n antwoord op boodskap #27645] Ma, 25 Oktober 1999 00:00 Na vorige boodskap
Thorsten Müller  is tans af-lyn  Thorsten Müller
Boodskappe: 103
Geregistreer: Julie 1998
Karma: 0
Senior Lid
Arthur Hagen wrote:

> Zou je het niet nog een beetje letterlijker kunnen vertalen?
>
> "Maar Dominee, jy/u het tog gesê dat jy/u nie sou kom nie."
> "Maar jy/u het tog gesê dat jy/u nie sou kom nie, Dominee."
> "Maar jy/u het tog gesê, Dominee, dat jy/u nie sou kom nie."
>
> In het Nederlands zou ik aan de eerste twee de voorkeur geven. Hoe dat in
> het Afrikaans ligt weet ik niet. Overigens, om twee keer "dominee" in één
> zin te gebruiken klinkt in het Nederlands al hopeloos ouderwets.

It may sound old-fashioned in Dutch, and so it does in German. But sometimes
these forms of address are still in use in today's German, mainly in order
to show very special respect to somebody. You might hear such a
constructions among nobility, for example. I'll give you some examples,
although I'm not sure if my grammar is totally correct. I hardly ever meet
any noblemen... ;-) Apart from that, I believe that these forms of address
are still more common in Austrian German. Someone from this region might
even know better.

Aber der Herr _haben_ doch gesagt, dass der Herr nicht kommen würden.
=> But Sir, you...

BUT:
Aber der Herr _hat_ doch gesagt, dass er nicht kommen würde.
=> He said he wouldn't come.

Aber Herr Doktor (Konsul/Direktor/Landrat... it works with any title) haben
doch gesagt, dass Herr Doktor nicht kommen würden.

Aber seine Exzellenz haben doch gesagt, dass seine Exzellenz nicht kommen
würden.

> En
> aangezien Nederlands een archaische vorm van Afrikaans is, kan ik me
> nauwelijks voorstellen dat het bij jullie wel gewoon is.

Remember though: Modern Dutch is a sister language of Afrikaans, both having
developed from 17th century Dutch. Was it common to use such phrases in
those times?

Gruss,

Thorsten
Re: Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27654 is 'n antwoord op boodskap #27645] Ma, 25 Oktober 1999 00:00 Na vorige boodskap
Arthur Hagen  is tans af-lyn  Arthur Hagen
Boodskappe: 559
Geregistreer: Julie 2001
Karma: 0
Senior Lid
Thorsten Mueller schreef...
> Arthur Hagen wrote:
>
>> Overigens, om twee keer "dominee" in één
>> zin te gebruiken klinkt in het Nederlands al hopeloos ouderwets.
>
> It may sound old-fashioned in Dutch, and so it does in German. But sometimes
> these forms of address are still in use in today's German, mainly in order
> to show very special respect to somebody. You might hear such a
> constructions among nobility, for example.

Dat is toch ook een ouderwets verschijnsel, adel?

Het wordt/werd inderdaad wel eens gebruikt in een -naar mijn gevoel-
overdreven eerbiedige aanspreekvorm. Verder ken ik het geloof ik alleen in
een betuttelende vorm:

(ziekenhuis)
Goedemorgen meneer Jansen, heeft meneer Jansen goed geslapen vannacht?

>> En
>> aangezien Nederlands een archaische vorm van Afrikaans is, kan ik me
>> nauwelijks voorstellen dat het bij jullie wel gewoon is.
>
> Remember though: Modern Dutch is a sister language of Afrikaans, both having
> developed from 17th century Dutch.

Dat weet ik wel, ik ben eigenlijk alleen een knipoog erbij vergeten te
zetten; Nederlands als archaisch Afrikaans vond ik een heel sterke opmerking
van Gloudina een half jaartje terug (Nederlands, wat tog maar eintlik ook 'n
soort van Afrikaans is, net 'n ouer vorm) en ik had nu eindelijk een excuus
om die vergelijking ook te gebruiken :)

Groeten,
Arthur
Re: Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27655 is 'n antwoord op boodskap #27645] Ma, 25 Oktober 1999 00:00 Na vorige boodskap
Anoniem
Oorspronklik gepos deur: @sympatico.ca

Paul Roberge wrote:

> (1) Maar Dominee het tog gesê, dat Dominee nie sou kom nie.
>
> I take this to mean: 'But you said, Reverend, that
> you would not come.' This is the indirect form of
> address (sydelingse aanspreekvorm).

Correct. But is the comma necessary in that sentence?

>
>
> (2) Maar Dominee het tog gesê, dat hy nie sou kom nie.
>
> 'The reverend said that he (hy = either the reverend or
> some other person) would not come.' My guess is that this
> sentence could not be used as an indirect form
> of address to the dominee himself (as is the case in 1).
> Is that correct?

I am not so sure. I think it could still be an indirect form of
addressto the dominee, even although he is using the third person "hy."
It would not be considered classy Afrikaans, but could be used
by a person of humble origin, to show extreme respect to the
person he is addressing. Like when children avoid saying "jy"
and "jou" when addressing their parents.

>
>
> (3) Maar Dominee het tog gesê, dat jy/u nie sou kom nie.
>
> My guess is that (3) can only mean: 'But the reverend
> said, that you [addressee is somebody other than the
> reverend] would not come.' Is that correct? In other
> words, one would have to use either (1) or something
> like: Dominee, u het tog gesê, dat u nie sou kom nie.

Again it is possible that he is talking to the Minister andtalking about
what the minister said.

>
>
> Any and all insights would be gratefully appreciated.
>
> Paul Roberge
> UNC-CH
> Dept. of Germanic Languages
>
> E-mail: p...@email.unc.edu
Re: Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27656 is 'n antwoord op boodskap #27645] Ma, 25 Oktober 1999 00:00 Na vorige boodskap
Anoniem
Oorspronklik gepos deur: @sympatico.ca

Thorsten Mueller wrote:

> It may sound old-fashioned in Dutch, and so it does in German. But sometimes
> these forms of address are still in use in today's German, mainly in order
> to show very special respect to somebody.

Ja, hierdie vorm van respek (om nie jy of jou te gebruik nie) is baie
diepgewortel in Afrikaans. Dit is ook oorgeneem in die taal van die mense wat
tradisioneel die wit mense as werkers gedien het (dus die nie-blankes die
afgelope paar eeue), waar die woord "baas" oor en oor ingesit word om
te voorkom dat dit nodig word om die woord jy of hy of sy gebruik hoef
te word.

> Remember though: Modern Dutch is a sister language of Afrikaans, both having
> developed from 17th century Dutch. Was it common to use such phrases in
> those times?

Ja, jy is heeltemal reg. Mens moet onthou dat Afrikaans gegroei het uit
sewentiendeeeuse Nederlandse dialekte. Dit is dus nie 'n werklike "moderne" taal
nie. Dieselfde
is die toestand hier in Kanada, waar Akadiese Frans (dit wat in New Brunswick
en Nova Scotia gepraat word) afstam van 17de eeuse Frans van sekere dele van
Frankryk. Hulle vertel dat die woordeskat van Akadiese Frans veel groter is as
die
van Quebec Frans of moderne Franse Frans.

Gloudina

>
Re: Sydelingse aanspreekvorm [boodskap #27657 is 'n antwoord op boodskap #27645] Ma, 25 Oktober 1999 00:00 Na vorige boodskap
Arthur Hagen  is tans af-lyn  Arthur Hagen
Boodskappe: 559
Geregistreer: Julie 2001
Karma: 0
Senior Lid
Gloudina schreef...
> Paul Roberge wrote:
>
>> (1) Maar Dominee het tog gesê, dat Dominee nie sou kom nie.
>>
>> I take this to mean: 'But you said, Reverend, that
>> you would not come.' This is the indirect form of
>> address (sydelingse aanspreekvorm).
>
> Correct. But is the comma necessary in that sentence?
>

Zou je het niet nog een beetje letterlijker kunnen vertalen?

"Maar Dominee, jy/u het tog gesê dat jy/u nie sou kom nie."
"Maar jy/u het tog gesê dat jy/u nie sou kom nie, Dominee."
"Maar jy/u het tog gesê, Dominee, dat jy/u nie sou kom nie."

In het Nederlands zou ik aan de eerste twee de voorkeur geven. Hoe dat in
het Afrikaans ligt weet ik niet. Overigens, om twee keer "dominee" in één
zin te gebruiken klinkt in het Nederlands al hopeloos ouderwets. En
aangezien Nederlands een archaische vorm van Afrikaans is, kan ik me
nauwelijks voorstellen dat het bij jullie wel gewoon is.

Groeten,
Arthur
Vorige onderwerp: Doringboompie
Volgende onderwerp: Genl. Johannes Hermanus Michiel Kock
Gaan na forum:
  

[ XML-voer ] [ RSS ]

Tyd nou: Wo Mei 22 21:07:59 MGT 2024