Tuis » Algemeen » Koeitjies & kalfies » Beeld en die WVK
| Beeld en die WVK [boodskap #11807] |
Do, 11 Desember 1997 00:00 |
Leendert van Oostrum
Boodskappe: 1880
Geregistreer: Julie 2000
Karma: 0
|
Senior Lid |
|
|
Ons "deep throat" uit Beeld beweer, onder andere, dat die WVK meer
aanvaarding onder Afrikaners gevind het in die afgelope jaar.
Die volgende reeks redaksionele kommentare uit Beeld oor die afgelope maande
suggereer anders. Dit lyk eerder asof daar 'n tendens in die teenoorgestelde
rigting is:
********************************
'NGK en WVK' - 14 Oktober 1997
Die besluit van die Wes- en die Suid-Kaapse sinode van die NG Kerk om 'n
voorlegging aan die Waarheid-en-Versoeningskommissie (WVK) te doen, lui 'n
nuwe era binne die NG Kerk in.
Tot nog toe wou geeneen van die NG Kerk se streeksinodes so 'n voorlegging
doen nie.
Ook die algemene sinodale kommissie (ASK) van die NGK het teen so 'n stap
besluit. Die ASK het wel 'n stuk laat opstel wat as Op Reis met Apartheid
gepubliseer is, maar dit is nie gedoen met die uitsluitende oogmerk om dit
aan die WVK te stuur nie, hoewel 'n eksemplaar daarvan wel aan die kommissie
gestuur is.
Die besluit van die Wes- en die Suid-Kaapse sinode van die NG Kerk beteken
dat hy geloofwaardigheid gee aan die WVK en hom nie, soos baie ander, afmaak
as 'n lieg-en-bedriegkommissie nie.
Dis noodsaaklik dat hierdie kommissie geloofwaardigheid het. Dat hy nou
groter geloofwaardigheid kry juis as gevolg van wat Afrikaanse instellings
doen, is betekenisvol. Die AHI doen ook 'n voorlegging.
Want hoe meer geloofwaardigheid die WVK kry, hoe groter is sy
verantwoordelikheid om te sorg dat hy sê optree dat hy aanstaande jaar 'n
verslag kan uitbring wat ook geloofwaardig is. Gebeur dit nie, was die hele
oefening om die waarheid te hoor en versoening te bewerkstellig tevergeefs.
As die NG Kerk in die nuwe Suid-Afrika relevant wil bly, mag hy sy
verantwoordelikheid vir sy eie versuim in die verlede nie ontwyk nie.
Hopelik sal ander sinodes van die NG Kerk die voorbeeld van die Wes- en die
Suid-Kaapse sinode volg en ook getuig. Nie bieg nie.
As hulle die moed het om dit ondubbelsinnig te doen, sal hulle die NGK se
eie geloofwaardigheid 'n welkome inspuiting gee.
'Regters, WVK' - Oktober 23, 1997
Die feit dat vyf van die mees senior regters in die land bereid was om 'n
skriftelike voorlegging aan die WVK te doen, maar verkies om nie persoonlik
voor hom te verskyn nie, moet in die regte perspektief gesien word.
Hoofregter Ismail Mahomed voer onder meer aan mondelinge getuienis voor die
WVK kan die onafhanklikheid van die regbank ondermyn.
Daarvoor het Beeld begrip. Die waardigheid van so 'n allerbelangrike
instelling behoort nie aangetas te word nie, in elk geval nie waar regters
sleg voor stok gekry kan word oor hul regsuitsprake van jare gelede nie.
Regters moet regspraak lewer kragtens die parlement se wette. Dit was maar
eers met die totstandkoming van die konstitusionele hof dat die beginsel
ingevoer is dat 'n hof 'n wet ongedaan kan maak.
In die ou bedeling kon regters hoogstens wys op onregverdige wette - en van
hulle het dit soms gedoen.
Die vraag is natuurlik of 'n openbare verskyning voor die WVK deur 'n regter
hoegenaamd verskil van 'n verskyning deur 'n P.W. Botha en 'n F.W. de Klerk.
'n Onderskeid kan seker gemaak word, omdat die WVK nie net met die
blootlegging van die waarheid oor die verlede te doen het nie, maar ook met
versoening. Wat Botha betref, het Beeld juis al die standpunt gestel dat die
WVK liewer 'n ander manier moet probeer vind as om hom met 'n dagvaarding
voor die WVK te sleep. Pres. Nelson Mandela sal byvoorbeeld seker nooit voor
die WVK gedaag word of uit eie beweging daar verskyn nie.
Wat is per slot van rekening die doel van die WVK? As dit primêr is om so
volledig moontlik 'n prentjie van die verlede te skets en dan die boek toe
te maak, kon daar seker sonder ongemaklike situasies soos die bogenoemde
klaargekom word. As al die fynste besonderhede egter benodig word, sal elke
ander moontlike betrokkene ook WVK toe moet gaan.
Maar dan sal die WVK sy werk nooit kan klaarkry nie.
'n Verlore kans - November 15, 1997
Suid-Afrikaners wat hul hoop stel op 'n nasionale konsensus oor die land
se toekoms sal nogal teleurgesteld wees na vandeesweek se sitting van die
WVK oor die sakesektor.
Veral tussen die sakegemeenskap en Cosatu het 'n skynbaar onoorbrugbare
kloof geblyk. Dit laat 'n mens wonder: as twee sulke belangrike pilare van
die burgerlike samelewing so ingrypend verskil oor die verlede, hoe op aarde
sal hulle ooit saamstem oor die toekoms?
In die goeie ou SA tradisie sal hulle wel oor en weer die skuld op mekaar
pak. Cosatu se standpunt - soos dit inderdaad die geval was voor die
kommisie - sal wees dat besigheid die waarheid martel met sy standpunt dat
hulle nie gebaat het by apartheid nie.
Dis nie 'n totaal ongegronde verwyt nie. Al was daar uitsonderings, o.m. die
van die Afrikaanse Handelsinstituut, was die algemene trant van die
sakegemeenskap voor die WVK een van verontskuldiging en regverdiging.
Dit sou soveel beter gewees het as meer woordvoerder van besigheid reguit en
sonder kwalifikasie gesê het: ons ís bevoordeel en ons hêt uitgebuit, veral
in die mynbedryf. Erkennings van versuim ís gedoen, maar het nie sterk
genoeg deurgekom nie.
Cosatu het natuurlik daarop gekapitaliseer (!) en die sakegemeenskap in
ongebreidelde, emosionele taal aangepak. Cosatu het seker nie gehoor wat
pres. Mandela twee weke gelde vir Moeammar Ghadaffi gesê het nie: in die
wêreld van vandag, het leiers 'n verantwoordelikheid om hul taal te matig.
Baie mense sal vra waarom niemand Cosatu gekonfronteer het met die skendings
van menseregte wat in sy stakings in die 80's gepleeg is nie. Toe ou mense
wat nie wou wegbly en staak nie, gedwing is om seeppoeier en kookolie te
eet. En sogenaamde kollaborateurs vermoor is.
Nederigheid en skaamte hieroor sou nie onvanpas gewees het nie.
Dis begryplik dat Cosatu kwaad is omdat besigheid weggeskram het van
ruiterlike erkennings. Maar as Cosatu werklik groots was, sou hy erkenning
gegee het aan die erkennings wat besigheid wel gedoen het.
Want dít sou die aanknopingspunt kon wees vir die gesprek oor die nasionale
konsensus. 'n Kans is verlooor - wat maar net nog harder werk vir die
idealiste en die vasbyters beteken.
Amnestie - Desember 2, 1997
Die negatiewe reaksie op die reeks amnestieaansoeke wat die WVK pas
goedgekeur het, is geen verrassing nie.
Veral die op die amnestie wat verleen is aan Trevor Tutu, aartsbiskop
Desmond Tutu se weerspannige seun. Nie omdat sy van Tutu is nie. Almal wat
die aartsbiskop ken, aanvaar dat hy hom nie ingemeng het om sy seun te
bevoordeel nie.
Maar was die jonge Tutu ewe onkreukbaar in wat hy in sy amnestieaansoek gesê
het? Min mense kan byvoorbeeld onthou dat hy destyds, toe hy verhoor is
omdat hy die lugvaartwette met 'n bomdreigement oortree het, aangevoer het
hy tree op met 'n politieke motief.
Al voldoen Trevor Tutu se aansoek aan die letter van die wet, moes die WVK
meer bedag daarop gewees het dat sy besluit skietgoed sal gee aan diegene
wat glo die WVK is erg bevooroordeeld. Blootlegging van die dokumente oor
Tutu jr. se aansoek word nou noodsaaklik.
Die toestaan van amnestie aan politieke leiers soos adj.-pres. Thabo Mbeki,
Joe Modise en Mac Maharaj en Pallo Jordan laat eweneens die wenkbroue lig,
al is daar dalk goeie redes daarvoor. Dit lyk of hulle as politici amnestie
gevra het vir hul aandeel in die dade wat die voetsoldate in die "gewapende
stryd" gepleeg het en wat neergekom het op die skending van menseregte.
Dis insiggewend dat sekere leiers van die Vryheidsfront op dieselfde
grondslag amnestie gevra het. Maar waarom is die VF-aansoek nie so vinnig
goedgekeur as die van die ANC nie? En wat nou gemaak met die NP-leiers?
Die ANC-leiers se amnestieaansoeke is dalk politieke propaganda om te wys
die struggle se leiers het nie die voetsoldate in die steek gelaat nie -
anders as wat die persepsie is van wat in die NP-kamp gebeur het.
Ook in die geval het die WVK geen ander keuse as om volledig oop kaarte te
speel nie.
Twee mate - Desember 3, 1997
Omdat sy optrede jeens lede van die regering opvallend verskil van die wyse
waarop hy huidige en gewese lede van opposisiepartye benader, knou die
Waarheid-en-Versoeningskommissie sy geloofwaardigheid ernstig.
Die amnestieproses is hier ter sprake, al kan dit nie in elke opsig vergelyk
word met dit wat tot sover gebeur het om die waarheid oor Suid-Afrika se
apartheidsverlede bloot te lê nie. Die groot publiek let nie noukeurig op
fyn verskille nie. Vir die gewone man word die persepsie net verder gevoed
dat die WVK met twee mate meet.
F.W. de Klerk sê hy kan sekere besonderhede nie onthou nie. Albertina Sisulu
se geheue laat haar oënskynlik ook in die steek. Maar oor De Klerk is daar
groot verontwaardiging wat selfs voor joernaliste en TV-kameras uitgestort
word - terwyl daar geen druk op Sisulu uitgeoefen word nie.
P.W. Botha, 'n gewese staatshoof wie se kragte aan die afneem is, word
gedagvaar en gedreig.
Ook iemand soos genl. Magnus Malan word met regskrag tot verantwoording
geroep. Maar 'n baie makliker uitweg is die huidige bewindhebbers beskore.
Adj.-pres. Thabo Mbeki en ANC-ministers Joe Modise, Dullah Omar, Pallo
Jordan, Alfred Nzo en Mac Maharaj verkry amnestie nadat hulle elkeen slegs
verwys het na 'n ANC-verklaring oor die gewapende stryd. Geen besonderhede
word verskaf oor spesifieke dade waarvoor amnestie gevra word nie - terwyl
die volle waarheid van Botha en Malan-hulle geëis word.
Intussen word ook groot aandag gegee aan Winnie Madikizela-Mandela se
verlede.
Beeld pleit allermins dat sy deur die WVK in watte toegedraai word. Maar een
vraag kan nie vermy word nie: Sou die WVK haar met dieselfde ywer gepak het
as sy nie nou in onguns by die ANC-hiërargie was nie?
|
|
|
|
| |
  |
Gaan na forum:
[ XML-voer ] [  ]
Tyd nou: So Jun 09 22:13:28 MGT 2024
|
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
