| Kakamas (1) [boodskap #8901] |
Wo, 26 Maart 1997 00:00  |
At de Lange
Boodskappe: 297
Geregistreer: November 1995
Karma: 0
|
Senior Lid |
|
|
Liewe Gloudina,
Jy was 'n ruk gelede uitermatig verbaas dat ek, omdat ek reeds 'n paar keer
by Kakamas was, nie geweet het dat die NG kerk die nedersetting jare lank
besruur het nie.
Gisteraand het ek toe uiteindelik 'n boek te lene gekry oor die geskiedenis
van die nedersetting! Ek het plek-plek daarin gelees omdat dit reeds laat
was en ek baie moeg was. Ek sal later die boek deeglik deurlees en julle
van die dinge vertel wat ek interessant gevind het. Maar laat ek nou my
eerste indrukke van die boek gee.
Die naam Gloudina het my 'n paar keer in die boek opgeval. Ek het al met
duisende kinders en studente te doene gekry, maar nie een van die vroulikes
onder hulle het die naam Gloudina gehad nie. Tog lyk dit vir my dat
Gloudina 'n bekende naam in Kakamas se wereld was.
Die eerste hoofstuk van die boek handel oor die vroe"e geskiedenis toe die
witmense en die bruinmense mekaar die eerste keer ontmoet het. Ek het die
boek begin deurblaai om te kyk of daar iewers iets oor die nog vroe"ere
geskiedenis was, maar daar was niks nie.
Dit het my opgeval dat in die eerste hoofstuk reeds gepraat is van die
Griekwa Basters as 'n eie entiteit naas die Korannas (Khoi), Boesmans (San)
en die witmense. Hulle moet dus van ver af kom. Ek hoop om iets oor hulle
vroegste geskiedenis raak te loop.
Dit het my van die eerste bladsy opgeval dat dit 'n swaarkry wereld was.
Dit is nou die gebied wat lê tussen Pofadder in die weste en Griekwastad
in die ooste, Calvinia in die Suide en die Kalahari in die noorde (Die
onderste gedeelte van die gebied kom in die jonste tyd dikwels in kaarte
vand die 'Volkstaat' voor.) Ek ken die gebied as Groter Boesmanland. Ek het
gedink dat Pofadder sy naam gekry het as gevolg van die baie slange daar.
Nou blyk dit dat Pofadder die naam van een of ander kaptein was. Ek sal
daarop ingaan.
Die swaarkry was as gevolg van droogte, droogte en nogmaals droogte en
daarmee die gepaardgaande versengende warmte in die somer en die ysige koue
in die winter. Ken ek dit nie.
Dit het my ook van die eerste bladsy opgeval dat die sendingywer daar
gekoppel was aan opvoeding, maak nie saak wie die yweraar was nie. Dit het
my weer onder die indruk gebring hoe sendingywer en intellektuele opheffing
in die res van die wereld hand aan hand geloop het. Die naam van 'n ene
duitser Schroeder het my dikwels opgeval. Verder het die yweraars se
grootste probleme gekom van kante af waar hulle dit nie verwag het nie -
die opportuniste wat 'n mens oral kry.
'n Ander saak wat my opgeval het, was die omvangryke wetteloosheid wat van
die begin af in hierdie wereld geheers het, amper soos in die NSA. Moord,
roof en ander misbruike was algemeen sonder aansien van kleur. Hierdie saak
het my nogal verbaas. 'n Mens word hedendaags so onder die indruk gebring
dat morele verval die gecolg van kulturele interaksie is dat jy jou
beswaarlik anders kan indink.
Die laaste saak wat my opgeval het, is hoe die Gariep dikwels as 'n bron
van hoop opgetree het, amper soos die Nyl in die vroegste geskiedenis van
Egipte. Wanneer die Gariep opgehou loop het sodat net 'n paar stinkende
pole oorgebly het, het mense se hoop verskraal. Dit het my baie laat dink
aan die episode van Moses, die Israeliete en die slange. Ek het ook aan die
sakarmente gedink. Mense moet iets fisies hê om na te kyk, anders verdwyn
die hoop. Dit laat my nou aan pres Mandella dink. Vervul hy nie ook so 'n
funksie nie?
Beste wense
At de Lange
|
|
|
|
| Re: Kakamas (1) [boodskap #8911 is 'n antwoord op boodskap #8901] |
Do, 27 Maart 1997 00:00  |
Koos[1]
Boodskappe: 745
Geregistreer: Januarie 1996
Karma: 0
|
Senior Lid |
|
|
On 26 Mar 1997 06:48:11 GMT, "AM de Lange" wrote:
dat morele verval die gecolg van kulturele interaksie is dat jy jou[/color]
> beswaarlik anders kan indink.>>>
:-)
|
|
|
|
| Re: Kakamas (1) [boodskap #8912 is 'n antwoord op boodskap #8901] |
Do, 27 Maart 1997 00:00 |
Izak Bouwer
Boodskappe: 464
Geregistreer: Januarie 1996
Karma: 0
|
Senior Lid |
|
|
In article ,
amde...@gold.up.ac.za says...
At, baie dankie. Die rivierkultuur van die benede
Oranje was nog altyd vir meeste mense in SA 'n
geslote boek, omdat dit so ver van alles was.
Ek sal geinteresseerd wees om die naam van die
boek te hoor waaraan jy nou lees. My oom, Philip
Rossouw, het in die laat veertigerjare navorsing
gedoen vir 'n meesterstesis oor die geskiedenis van
die Kakamas-nedersetting (met die toestemming van
die Sinode) en dit is in die Argief-reeks gepubliseer.
Daar was natuurlik later ook die politieke agitasie vir
meer selfregering van die kant van die koloniste. Dit
het diep klowe in die gemeenskap teweeggebring. My
pa wou byvoorbeeld hê die kerk moes nog volle
seggensskap dra; (en is beloon deur as een van die
eerste koloniste-lede van die "Hoofkommissie" aan-
gestel te word!) Ek dink die kerk het heelwaarskynlik
nou kontrole geheel verloor. Sal graag hoor wat jou
boek daaroor sê.
Oor die naam "Gloudina" (wat ek aanneem die
vergermaansde vorm van "Claudine" is) - ek dink daar
is meer van ons. Maar ek is nogal nuuskierig om te
hoor van watter Gloudinas in jou boek gepraat word.
(Daar is darem een Gloudina wat 'n paar dekades gelede
wyd in SA bekend was. Nogal met dieselfde naam as ek:
Gloudina Maria Rykheer. Sy het die eerste leerboek vir
verpleegsters in Afrikaans geskryf en self uitgegee.
Sy was uiteindelik een van die verpleeg-inspektrises
wat moes rondgaan om leerling-verpleegsters te inspek-
teer voordat hulle hul diplomas kry. Nou klim ek in 'n
trein in (in daardie dae was 'n mens se naam nog buite
by die vensters opgeplak). Dan voel ek partykeer hoe
kil en met suspisie die jong meisies in die kompartement
my bejeen. Later het ek begin weet, as meisies in treine
my kil en agterdogtig aankyk, dan is hulle amper altyd
leerling-verpleegsters! )
Terloops, ek wil geen opmerkings hê oor my
nooiensvan "Rykheer" nie. (Ek het genoeg daarvan
gehad tot ek dit genadiglik na Bouwer kon verander.)
Dit beteken NIE "ryk man" nie. Daar is nie so 'n van
in die Amsterdamse telefoonboek nie. My pa se voorsaat
het in 1706 as 'n matroos op 'n H.O.I.K. skip hierheen
gekom. Hy was oorspronklik uit 'n deel van Europa net
onder Denemarke. ("ryk" kom van "reiks" : kaptein,
verwant aan Latyn "rex"; "heer" kom van "harus" wat
"swaard" beteken.) Daar het jy nou my familie-agtergrond.
Nou is dit jou beurt!
Gloudina
|
|
|
|
] 
Supertaal
Blog
Soek
Hulp
Lede
Registreer
Teken aan
Tuis
